Ακούς συχνά ότι πρέπει να τρως πολλά φρούτα και λαχανικά, καθώς περιέχουν βιταμίνες πολύτιμες για τον οργανισμό. Οι βιταμίνες, όμως, δεν είναι το μόνο θρεπτικό συστατικό που είναι απαραίτητο για την υγεία και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Τα μέταλλα, που συχνά μένουν στο περιθώριο, είναι εξίσου σημαντικά, επιτελώντας μια σειρά από σημαντικές λειτουργίες στο σώμα.

Ποια είναι τα μέταλλα και τι προσφέρουν στην υγεία μας;

Σύμφωνα με την Aimee O’Keeffe, διατροφολόγο και πρεσβευτή της Vitamin Well, οι βιταμίνες και τα μέταλλα είναι δύο κατηγορίες θρεπτικών συστατικών απαραίτητες για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Διαφέρουν μεταξύ τους με διάφορους τρόπους. Η κύρια διαφορά έγκειται στη χημική τους σύνθεση: Οι βιταμίνες είναι πολύπλοκες οργανικές ενώσεις, σε αντίθεση με τα μέταλλα, η σύνθεση των οποίων είναι πιο απλή και ανόργανη.

«Τα μέταλλα είναι φυσικά ανόργανα στοιχεία ή χημικές ενώσεις απαραίτητες για το σώμα σε σχετικά μικρές ποσότητες, καθώς επιτελούν διάφορες λειτουργίες, συμβάλλοντας στη συνολική υγεία του οργανισμού», εξηγεί η O’Keeffe στο Stylist. «Τα μέταλλα συμμετέχουν σε βασικές λειτουργίες του οργανισμού, όπως η υγεία των οστών, η λειτουργία των μυών και των νεύρων, η ισορροπία των υγρών, ο μεταβολισμός και η λειτουργία του ανοσοποιητικού», προσθέτει.

Ποια μέταλλα είναι απαραίτητα για τον οργανισμό;

Σύμφωνα με το NHS, τα βασικά μέταλλα που συνθέτουν μια υγιεινή διατροφή περιλαμβάνουν το ασβέστιο, τον σίδηρο, το ιώδιο, το χρώμιο, τον χαλκό, το μαγνήσιο, το μαγγάνιο, το μολυβδαίνιο, τον φώσφορο, το κάλιο, το σελήνιο, το νάτριο, τον ψευδάργυρο και άλλα.

Κάποια μέταλλα είναι απαραίτητα σε μεγαλύτερες ποσότητες για τον οργανισμό (κύρια μέταλλα) και κάποια άλλα σε μικρότερες (ιχνοστοιχεία). Κύρια μέταλλα είναι το ασβέστιο, που βοηθά στη διατήρηση της υγείας των οστών και των δοντιών, το μαγνήσιο, που συμμετέχει στη μετατροπή της τροφής σε ενέργεια και ο σίδηρος, που είναι σημαντικός για τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων.

Σύμφωνα με την O’Keeffe, θα πρέπει, κατά κανόνα, να μπορείς να λαμβάνεις όλες τις απαραίτητες ποσότητες μετάλλων από τη διατροφή σου, αν και υπάρχουν ορισμένες εξαιρέσεις. Για παράδειγμα, οι ποσότητες ιωδίου και σεληνίου σε διάφορα φυτικά τρόφιμα εξαρτώνται εν μέρει από την ποιότητα του εδάφους όπου καλλιεργούνται.

Πειράζει αν λαμβάνεις τις απαραίτητες ποσότητες μετάλλων από συμπληρώματα;

Εννοείται ότι είναι καλύτερο να προσλαμβάνεις τα μέταλλα μέσω της διατροφής σου για πολλούς λόγους. «Τα τρόφιμα παρέχουν ένα σύνθετο μείγμα βιταμινών, μετάλλων, φυτικών ινών και άλλων ευεργετικών ενώσεων. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά συχνά λειτουργούν συνεργατικά, ενισχύοντας το ένα την απορρόφηση και την αποτελεσματικότητα του άλλου. Τα συμπληρώματα στερούνται αυτή τη φυσική συνεργασία», εξηγεί ο O’Keeffe.

Η κατανάλωση ολόκληρων τροφών, σε αντίθεση με τα συμπληρώματα, σου παρέχει επίσης φυτοθρεπτικά συστατικά, δηλαδή χημικές ουσίες που βρίσκονται στα φυτά και συχνά διαθέτουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες. Επιπροσθέτως, συνήθως είναι πιο εύκολο για τον οργανισμό να απορροφήσει τα μέταλλα που περιέχονται στα τρόφιμα. Και, φυσικά, η διασφάλιση των μετάλλων μέσω της διατροφής έχει το επιπλέον πλεονέκτημα ότι έχεις απολαύσει κι ένα γευστικό πιάτο φαγητό.

Υπάρχουν, ωστόσο, περιπτώσεις που τα συμπληρώματα είναι απαραίτητα. Ένα συχνό παράδειγμα είναι οι άνθρωποι που αντιμετωπίζουν έλλειψη σιδήρου ή όσοι χρειάζονται ενίσχυση ασβεστίου.

Αν θέλεις να βεβαιωθείς ότι καταναλώνεις τις απαραίτητες ποσότητες μετάλλων, η O’Keeffe παραθέτει έναν οδηγό προτεινόμενων τροφών ανά κατηγορία μετάλλου:

• Για ασβέστιο: γαλακτοκομικά και τόφου
• Για σίδηρο: κόκκινο κρέας, πουλερικά, θαλασσινά, φασόλια, φακές, εμπλουτισμένα δημητριακά και σπανάκι
• Για μαγνήσιο: ξηροί καρποί (αμύγδαλα, κάσιους), σπόροι (κολοκυθόσποροι, ηλιόσποροι), φυλλώδη λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως και φασόλια
• Για ψευδάργυρο: κόκκινο κρέας, πουλερικά, γαλακτοκομικά προϊόντα, φασόλια, ξηροί καρποί και δημητριακά ολικής αλέσεως
• Για νάτριο: αλάτι και μερικά λαχανικά
• Για κάλιο: μπανάνες, πορτοκάλια, πατάτες, γλυκοπατάτες, σπανάκι και φασόλια