Οι μεγάλες, φωτεινές ημέρες του καλοκαιριού δε μας φτιάχνουν απλώς τη διάθεση, αλλά είναι και καλές για την υγεία μας. Η έκθεση στο ηλιακό φως ενθαρρύνει τον οργανισμό να παράγει τη βιταμίνη D, ένα στοιχείο εξαιρετικά σημαντικό για τη σωστή λειτουργία του και ταυτόχρονα αρκετά δύσκολο να διασφαλιστεί σε επαρκείς ποσότητες.

Κύρια πηγή διασφάλισης της βιταμίνης στον οργανισμό είναι φυσικά η έκθεση στο ηλιακό φως. Κι ενώ την καλοκαιρινή περίοδο, οι ώρες με ηλιακό φως είναι πολλές, αρκετοί άνθρωποι δεν καταφέρνουν να εξασφαλίσουν τις ποσότητες που χρειάζεται ο οργανισμός τους για να λειτουργεί σωστά.

«Όλοι χρειαζόμαστε την υπεριώδη ακτινοβολία για να παράγει ο οργανισμός μας βιταμίνη D – αλλά οι περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να παράγουν αρκετή βιταμίνη D χωρίς να περνούν μεγάλο χρονικό διάστημα στον ήλιο», λέει η Sarah Williams, υπεύθυνη ενημέρωσης για την υγεία του Cancer Research UK. «Ενώ ο δείκτης αντηλιακής προστασίας είναι απαραίτητος για την προστασία του δέρματος από τις επιβλαβείς υπεριώδεις ακτίνες, τα αντηλιακά μπορούν επίσης να εμποδίσουν τη σύνθεση της βιταμίνης D. Ο δείκτης προστασίας λειτουργεί εμποδίζοντας τις ακτίνες UVB, τον τύπο του ηλιακού φωτός που είναι υπεύθυνος για τη διέγερση της παραγωγής βιταμίνης D στο δέρμα». Αυτό δε σημαίνει φυσικά ότι θα πρέπει να παραλείπεις το αντηλιακό. «Αντ’ αυτού, είναι καλό να εκτίθεσαι στον ήλιο με σύνεση. Για παράδειγμα, σύντομες περίοδοι έκθεσης στον ήλιο (περίπου 10-15 λεπτά) χωρίς αντηλιακό μπορεί να είναι επαρκείς για την παραγωγή βιταμίνης D, ακολουθούμενες από την εφαρμογή αντηλιακού για την προστασία από την παρατεταμένη έκθεση», συμπληρώνει.

Μπορείς να λαμβάνεις αρκετή βιταμίνη D από τη διατροφή σου;

«Τρόφιμα όπως τα λιπαρά ψάρια (σολομός, σκουμπρί), το κόκκινο κρέας, το συκώτι, οι κρόκοι αυγών και τα εμπλουτισμένα τρόφιμα συμβάλλουν στην πρόσληψη βιταμίνης D», λέει η δρ. Naomi Newman-Beinart στο Harper’s Bazaar. «Αλλά ενώ ορισμένα τρόφιμα είναι πλούσια σε βιταμίνη D, οι διατροφικές πηγές από μόνες τους συχνά δεν επαρκούν για την κάλυψη των συνιστώμενων επιπέδων». Οι άνθρωποι που δεν τρώνε αυτές τις τροφές, ούτε εκτίθενται τακτικά στον ήλιο, «ίσως θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο λήψης ενός συμπληρώματος βιταμίνης D όλο το χρόνο», προσθέτει.

Τελικά, πόσο σημαντική είναι η «βιταμίνη του ήλιου» για την υγεία μας;

Αρκεί να αναφέρουμε ότι η βιταμίνη D είναι «καθοριστική για την υγεία των οστών και των δοντιών, τη διάθεση και την υποστήριξη του ανοσοποιητικού συστήματος», όπως χαρακτηριστικά τονίζει η δρ. Newman-Beinart. Υπάρχουν επίσης κάποια στοιχεία που δείχνουν ότι η βιταμίνη D θα μπορούσε να βοηθήσει στην πρόληψη ορισμένων μορφών καρκίνου, καρδιαγγειακών παθήσεων και σκλήρυνσης κατά πλάκας. Σε κάθε περίπτωση, η βιταμίνη του ήλιου «είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή λειτουργία του σώματος και η μη επαρκής λήψη της μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρά προβλήματα υγείας», προσθέτει η ίδια.

Σύμφωνα με το NHS, όλοι οι άνθρωποι άνω του 1 έτους χρειάζονται περίπου 10 mg (400 IU) βιταμίνης D την ημέρα, ενώ το ασφαλές ανώτατο όριο για τη βιταμίνη D είναι 100 mg (4.000 IU) ημερησίως.

Πώς θα ξέρεις αν έχεις έλλειψη βιταμίνης D;

«Η ανεπάρκεια μπορεί να εκτιμηθεί μέσω μιας απλής εξέτασης αίματος», λέει η διατροφολόγος Kim Pearson. «Τα συνήθη συμπτώματα της ανεπάρκειας περιλαμβάνουν πόνο στη μέση, μυϊκή αδυναμία, μυϊκούς πόνους και κόπωση. Είναι, όμως, εξίσου πιθανό να μην εμφανίζεις καθόλου συμπτώματα».

Η Pearson καταλήγει: «Θα πρέπει να δώσεις ιδιαίτερη προσοχή στη διασφάλιση επαρκών ποσοτήτων βιταμίνης D τους χειμερινούς μήνες, οπότε και έχει περισσότερο σκοτάδι. Ωστόσο, ορισμένοι άνθρωποι θα πρέπει να εξετάζουν το ενδεχόμενο λήψης συμπληρωμάτων καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους -ειδικά αν περνούν τον περισσότερο χρόνο τους σε εσωτερικούς χώρους, έχουν σκουρόχρωμο δέρμα, είναι άνω των 65 ή κάτω των 5 ετών, βρίσκονται σε περίοδο εγκυμοσύνης ή θηλασμού ή ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή».