Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν φίλους από το νηπιαγωγείο. Κάτι μου λέει γι’ αυτούς ότι έκαναν σπουδαία επιλογή φίλων όταν ήταν πέντε ετών μέσα σε ένα πολύ συγκεκριμένο περιβάλλον. Δεν έχω κάτι παρόμοιο.
Ο παλιότερος, καλύτερός μου φίλος είναι ο Μιχάλης και είμαστε φίλοι από τότε που ήμουν 15 χρονών. Τις υπόλοιπες σημερινές μου φίλες και φίλους τους γνώρισα στην πορεία της ζωής μου μέσα από επαγγελματικά περιβάλλοντα κυρίως τα οποία μας έφεραν κοντά και αισθανθήκαμε ότι ταιριάξαμε, όμως στη συνέχεια, έπαιξαν ρόλο και άλλοι παράγοντες για να διατηρηθούν οι δεσμοί.
Για παράδειγμα, επειδή είμαι ανύπαντρη και δεν έχω παιδιά, είμαι πιο κοντά με τις φίλες μου που έχουν το ίδιο relationship status. Όσες έγιναν σύζυγοι και μητέρες, έχουν πλέον άλλες προτεραιότητες.
“Σκέψου αν θα αισθανόσουν άνετα να δώσεις το κλειδί του σπιτιού σου στους δυο καλύτερούς σου φίλους. Αν όχι, βρες άλλους καλύτερους φίλους.” H. Jackson Brown Jr.
Δεν σημαίνει ότι πάψαμε να είμαστε φίλες, όμως οι ανάγκες της καθημερινότητάς τους άλλαξαν και ο χρόνος τους είναι διαφορετικά κατανεμημένος, πράγμα που κάνει τα προγράμματά μας να μην συμβαδίζουν και τις βλέπω λιγότερο από τις υπόλοιπες. Ας μην εθελοτυφλούμε, με το πέρασμα των χρόνων οι άνθρωποι αναζητούν κοινούς παρονομαστές για να έχουν πράγματα να πουν και να κάνουν. Οι μαμάδες θέλουν να συναναστρέφονται με μαμάδες, τα ζευγάρια να βγαίνουν με ζευγάρια, οι ανύπαντροι κάθονται σε συγκεκριμένο τραπέζι στους γάμους. Αυτό που έμαθα όμως είναι ότι μπορείς να κάνεις φίλους σε κάθε ηλικία και να τους χάσεις επίσης ανά πάσα ώρα.
“Ο φίλος σου είναι ο άνθρωπος που ξέρει τα πάντα για εσένα και, παρ’ όλα αυτά, ακόμα του αρέσεις.” Elbert Hubbart
Μεγάλωσα κάνοντας παρέα περισσότερο με αγόρια, όχι επειδή δεν συμπαθούσα τα κορίτσια, αλλά επειδή στα 90s τα κορίτσια της ηλικίας μου ήταν περιορισμένα και δεν μπορούσαν να κάνουν όσα ήθελα και μπορούσα εγώ. Αντιθέτως, τα αγόρια ήταν λιγότερο, άρα αναγκαστικά έκανα παρέα μαζί τους. Οδηγούσα μηχανάκι, πήγαινα στο γήπεδο, έβλεπα κόντρες, πήγαινα σε rave party, τα συνομήλικά μου αγόρια μπορούσαν πιο εύκολα να κάνουν τα ίδια. Τα κορίτσια έπρεπε να γυρνάνε σπίτι νωρίς, δεν είχαν τις ίδιες ανησυχίες, επομένως δεν συμβαδίζαμε καθόλου.
“Αν θες να μάθεις ποιοι είναι οι φίλοι σου, δες τι θα γίνει αν καταδικαστείς σε φυλάκιση.” Charles Bukowski
Όταν μεγάλωσα, τα κορίτσια έψαχναν κυρίως την αποκατάσταση και έχω πάει σε άπειρα μέρη αμέτρητες φορές μόνο και μόνο επειδή εκεί θα βλέπαμε κάποιον που τους άρεσε. Ως ενήλικη όμως μπορούσα σαφώς πιο εύκολα να βγω με μια παρέα από κορίτσια και όσο περνούσε ο καιρός, έβρισκα γυναίκες που έμοιαζαν τα θέλω μας και μπορούσαμε να επικοινωνήσουμε, να καταλάβει η μία την άλλη και να απολαύσουμε την παρέα. Επομένως διαπίστωσα ότι επειδή μέχρι μια ηλικία τουλάχιστον, η ζωή των ανθρώπων είναι πολύ ρευστή, αλλάζει λόγω των σπουδών, της δουλειάς και του γάμου, άρα είναι δύσκολο – κατά τη γνώμη μου – να μη χαθείς με τον άλλον.
“Εκτιμώ τον φίλο που βρίσκει χρόνο για εμένα στην ατζέντα του, αλλά βασίζομαι στον φίλο που, για εμένα, δεν συμβουλεύεται την ατζέντα του.” Robert Brault
Αργότερα, όταν κάπως έχεις κατασταλάξει και ξέρεις το μοτίβο της ζωής σου, ξέρεις που κινείσαι και αναζητάς ανθρώπους που βρίσκονται στο ίδιο μήκος κύματος. Προσωπικά έκανα τις καλύτερές μου φίλες σε μεγάλη ηλικία. Όταν ήξερα που βρισκόμουν, ποια είμαι και τι ζητάω. Όταν επίσης ήξερα προς τα που πορεύομαι. Σε γενικές γραμμές πάντοτε, γιατί η ζωή δεν παύει ποτέ να είναι ρευστή. Απλώς είναι πολύ διαφορετικό να σπουδάζεις και να κάνεις μια φίλη που βρεθήκατε στην ίδια πόλη ενώ κατάγεστε από δυο διαφορετικές και όταν τελειώσει η Σχολή σας η κάθε μία θα τραβήξει πιθανότατα για αλλού, από το να κάνεις μια φίλη όταν πλέον έχεις δουλειά, συγκεκριμένο relationship status και κατασταλαγμένες ιδέες για τη ζωή. Τουλάχιστον για μένα έτσι λειτουργούν οι ενήλικες φιλίες.
“Είναι φίλος μου όποιος μιλάει καλά για εμένα πίσω από την πλάτη μου.” Dr. Thomas Fuller
Η αλήθεια είναι πως φταίμε κι εμείς οι ίδιοι που δεν προσπαθήσαμε περισσότερο να κρατήσουμε κάποιες παλιές φιλίες που άξιζαν να μείνουν ζωντανές. Θυμάμαι κάποιες τέτοιες. Δεν ξέρω ποιος από όλους έφταιγε περισσότερο. Αρκετές φορές έχω διαπιστώσει πως οι άντρες ξεκόβουν με τις φίλες τους επειδή αυτό θέλει η νέα τους σύντροφος.
Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει με τις γυναίκες και τους φίλους τους. Ο σύντροφός τους δεν επιθυμεί να έχουν παρτίδες. Το πιο περίεργο όμως είναι όταν οι άντρες ξεκόβουν με τους άντρες φίλους τους και οι γυναίκες με τις γυναίκες φίλες τους. Αυτό αν το καλοσκεφτεί κανείς υπάγεται στην ίδια ψυχοπαθολογία με την προηγούμενη περίπτωση: υπάρχουν δηλαδή σύντροφοι -άντρες και γυναίκες- που οδηγούν τους ανθρώπους τους στην κοινωνική απομόνωση.
“Το να περπατάς με έναν φίλο στο σκοτάδι είναι καλύτερο από το να περπατάς μόνος στο φως.” Hellen Keller
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι φιλίες, ειδικά στην ενήλικη ζωή, απαιτούν υποχωρήσεις. Είναι και αυτές σχέσεις με δύσκολες ισορροπίες τις οποίες για να κρατήσεις χρειάζεται δουλειά. Και επίσης έχω καταλήξει πως δεν μπορείς να έχεις πολλούς πραγματικούς φίλους. Γνωστούς, φίλους και συνδαιτημόνες ναι, αλλά πραγματικούς φίλους δύσκολα. Αυτό όμως δεν έχει τίποτα κακό. Κακό είναι να μην έχεις καθόλου φίλους. Εκεί ναι, κάτι φταίει και κυρίως σε σένα. Έχω δει πολλούς ανθρώπους χωρίς φίλους και ήταν ένα θλιβερό γεγονός.
Έχω δει ανθρώπους που δεν χτυπούσε το τηλέφωνό τους για να τους ρωτήσει κάποιος τι κάνουν και πως ήταν η μέρα τους. Και εκεί καταλάβαινα ότι κάτι δεν πήγαινε καλά, ότι τους έλειπε η παρέα, ότι η μοναξιά τους είχε οδηγήσει στη μελαγχολία και ίσως στην κατάθλιψη.
“Οι σιωπές κάνουν τις πραγματικές συζητήσεις μεταξύ φίλων. Αυτό που μετράει δεν είναι να μιλάς, αλλά να μη χρειάζεται να μιλήσεις.” Margaret Lee Runbeck
Όχι ότι δεν μπορεί να σε προδώσει και ένας φίλος που πίστευες πως ήταν πραγματικός. Φυσικά και μπορεί. Αλλά το να μην έχεις καθόλου φίλους είναι κάτι το οποίο έχει πολύ μεγάλες επιπτώσεις στην ψυχολογία και την καθημερινότητά σου. Κοιτάω τις φίλες μου και σε κάποιες από αυτές βλέπω στοιχεία του χαρακτήρα μου. Σε κάποιες άλλες όμως δεν βλέπω κανένα. Δεν σημαίνει ότι για να είμαστε φίλοι με κάποιον πρέπει απαραίτητα να μοιάζουμε.
Κυρίως νομίζω πως πρέπει να καταλαβαινόμαστε. Και να αγαπιόμαστε. Και να νοιάζεται ο ένας για τον άλλον. Τώρα αν τα βρίσκουμε και στα υπόλοιπα, ακόμα καλύτερα. Άλλωστε όπως είχε πει και ο Jim Morisson” Φίλος είναι κάποιος που σου δίνει πλήρη ελευθερία να είσαι ο εαυτός σου”.
Το μόνο βέβαιο, είναι ότι η ζωή με φίλους, είναι καλύτερη.