Το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο (Ε.Α.Π.) είναι το 19ο ελληνικό Ανώτατο Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (Α.Ε.Ι) και λειτουργεί ως Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου(Ν.Π.Δ.Δ.), αυτοτελές και αυτοδιοικούμενο. Η λειτουργία του καθορίζεται από το Ν.2552/97 και τις συναφείς τροποποιήσεις (άρθρο 14 του Ν. 2817/2000, άρθρο 3 του Ν. 3027/2002 και άρθρο 13 του Ν. 3260/2004). Το ΕΑΠ εδρεύει στη Πάτρα. Σημαντικές ιδιαιτερότητες του νεοπαγούς πανεπιστημίου είναι η συμμετοχή των φοιτητών στις δαπάνες σπουδών τους.
Αυτά είναι τα πρώτα στοιχεία που θα βρεις αν ψάξεις τις επίσημες περιγραφές του ΕΑΠ. Μεταξύ αυτών θα ανακαλύψεις τις σχολές που μπορείς να επιλέξεις, τα ποσά των διδάκτρων και αν σου προκαλέσει περισσότερο ενδιαφέρον στην πορεία της αναζήτησης θα βρεις και τον τρόπο να εισαχθείς στο Ίδρυμα μέσω της κλήρωσης.
Είμαι φοιτήτρια του ΕΑΠ στην σχολή ΣΑΣ (σχολή ανθρωπιστικών επιστημών) από το 2009 (με δύο έτη αναβολής στο ενδιάμεσο) και νιώθω πολύ περήφανη για αυτή μου – αρχικά – την επιλογή και τύχη στην συνέχεια –μιλώντας για την κλήρωση.
Μετά τον πρώτο μου ενθουσιασμό ήρθα αντιμέτωπη με την πραγματικότητα που γνώριζα από την αρχή, θα πλήρωνα για τις σπουδές μου σε ένα πανεπιστημιακό ίδρυμα της ελλάδας. Εγώ που πήγα σε δημόσιο σχολείο και έκανα ιδιαίτερα μόνο στην Β’ Γυμνασίου επειδή έπρεπε να μάθω να ξεχωρίζω τις εξισώσεις από την διαίρεση (χαμογελάκι). Είχα μάθει να απολαμβάνω την παιδεία δωρεάν. Ετσι λοιπόν, εδώ βρήκα μπροστά μου την αντίθεση του ΕΑΠ με τα άλλα πανεπιστημιακά ιδρύματα στην Ελλάδα, στα οποία ισχύει το καθεστώς της δωρεάν παιδείας στα προπτυχιακά και τα περισσότερα μεταπτυχιακά προγράμματα. Η ρύθμιση-κλειδί περί «οικονομικής συμμετοχής» των φοιτητών είναι αυτή που «νομιμοποιεί» την επιβολή διδάκτρων. Δεν είναι τυχαίο ότι τον όρο «δίδακτρα» τον χρησιμοποίησε η υπουργός Παιδείας σε τουλάχιστον δύο απαντήσεις της στη Βουλή, σε επερωτήσεις των βουλευτών Μ. Στρατάκη και Φ. Κουβέλη. Η ένταξη του πανεπιστημίου στο σύστημα δωρεάν παιδείας είναι πάγια διεκδίκηση των φοιτητικών συλλόγων του εν λόγω πανεπιστημίου[1].
Κατά την διάρκεια της πρώτης μου χρονιάς στο Ανοικτό βρέθηκα μπροστά σε άλλο ένα θέμα που έπρεπε να επιλυθεί: Επί του παρόντος αρκετά από τα προγράμματα σπουδών του πανεπιστημίου (π.χ. Πρόγραμμα Σπουδών Ελληνικός Πολιτισμός και Πρόγραμμα Σπουδών Ευρωπαϊκός Πολιτισμός), ως νέα γνωστικά αντικείμενα, δεν έχουν κατοχυρωμένα επαγγελματικά δικαιώματα στο ισχύον νομικό πλαίσιο, τα οποία αποτελούν αντικείμενα διεκδίκησης εκ μέρους των φοιτητικών συλλόγων. Μια ιστορία που ακόμα συνεχίζεται.
Στον αντίποδα όλων αυτών θα σου δώσω μια εικόνα. Την εικόνα της φετινής εξεταστικής. Φοιτητές όλων των ηλικιών με βιβλία στα χέρια και με αγωνία για τα sos. Σημειώμενα τετράδια, μπουκαλάκια με νερό, δυο τρία στιλό για σιγουριά και φοιτητικά πάσα. Σε χέρια 28χρονων, 35χρονων, 60χρονων.
Ειχα και εγώ αγωνία. Στεκόμουν στον προθάλαμο και παρατηρούσα τους συμφοιτητές μου που εδώ στο ΕΑΠ λεγόμαστε και ‘’συνάδερφοι’’. Τους χάζευα και σε κάθε έναν και κάθε μια έβλεπα τον 15 χρονο εαυτό του χρόνια πριν, με βιβλία Λυκείου να ανυπομονούν για τις εξετάσεις. Με την ίδια αγωνία και ας είχαν όλο το μέλλον μπροστά τους. Και τώρα κυρίες 50 και άνω, αγχωμένες με βιβλία στα χέρια και παιδιά στο σπίτι να έχουν την ίδια αγωνία. Εγώ έτσι κατάφερα να ξεπεράσω το δικό μου άγχος και να καταφέρω να μπω στην αίθουσα με τους 300 συναδέρφους.
Πριν μας δωθούν τα θέματα φανταστηκα αναμεσα μας διευθυντές τραπεζών, βιολόγους, ανθρώπους που διοικούν ολόκληρα τμήματα, ανθρώπους που έχουν οικογένειες, προβλήματα πραγματικών ενήλικων που ζουν ξανά άγχη φτιαγμένα για έφηβους και νέους. Και μας αγάπησα λίγο όλους μαζί εκεί σ εκείνη την αίθουσα. Γιατί λίγο πριν ξεκινήσω να διαβάζω τις πρώτες ερωτήσεις σκέφτηκα πόσο αισιόδοξο είναι πως πέρα από τους 300 αυτούς φιλομαθείς και με κέφι για γνώση ανθρώπους υπάρχουν άλλες πόσες παρόμοιες αίθουσες ανα την Ελλάδα που έδινα ταυτόχρονα τις ίδιες εξετάσεις με εμάς.
Στο τέλος της μέρας οι απόψεις για το ΕΑΠ διίστανται, άλλοι μιλούν για περιττή μάθηση (!) και οικονομική καταστροφή, άλλοι μιλούν για την καλύτερη εμπειρία της ζωής τους. Δυσκολίες υπάρχουν σε όλα τα εγχειρήματα, σημασία έχει να κρίνεις εσύ αν σε ενδιαφέρουν οι θυσίες που πρέπει να κάνεις για να πάρεις ένα πτυχίο απο το ΕΑΠ. Ώρες ανάγνωσης και ξενύχτια μετά την δουλειά σου, μελέτη για τα αρχαία θέατρα ενώ οι φίλες σου κανονίζουν ποτά, αγωνία έναν μήνα πριν τις εξετάσεις, άνθρωποι που σε κοιτάζουν στραβά που ακόμα σπουδάζεις. Χρόνος, κόπος και τέλος χρήμα. Υπάρχουν και όμορφες στιγμές όταν παίρνεις έναν καλό βαθμό για μια εργασία, όταν ανακαλύπτεις πράγματα που δεν ήξερες ή είχες ξεχάσει από το σχολείο, απαντάς στον ανιψιό σου με περισσότερη σιγουριά για τους Περσικούς Πολέμους, είσαι 35 και έχεις φοιτητικό πάσο.
Μιαμιση ώρα μετά και λίγο πριν βγω από την αίθουσα, έριξα μια τελευταία ματιά στους ‘’συμμαθητές΄΄ που είχαν μείνει πίσω και καμάρωσα που είμαι μέλος αυτής της διαδικασίας και σκέφτηκα όσους υπέροχους ανθρώπους γνώρισα μέσα από αυτήν την διαδικασία. Τον Αλέξη Ατσάρο, την Φωτεινή Γραμμενίδου, την Ελίνα Φάρσαρη, την Σοφία Κιντή, την Μαρίνα Παπαχριστοδούλου, την Κλεονίκη, την Αθηνά Σαλούστρου και είμαι βέβαιη θα γνωρίσω και άλλους. Ανθρώπους που δεν θα είχα την ευκαιρία να γνωρίσω υπό άλλες συνθήκες.
Ανθρώπους που θαυμάζω πολύ.
