“Τη χρονιά που έκλεινα τα ενενήντα χρόνια μου θέλησα να κάνω δώρο στον εαυτό μου μια νύχτα τρελού έρωτα με μια έφηβη παρθένα”.

“…η ζωή δεν είναι κάτι που περνάει σαν το ορμητικό ποτάμι του Ηράκλειτου, αλλά μια μοναδική ευκαιρία να γυρίσουμε πάνω στη σχάρα και να συνεχίσουμε να ψηνόμαστε από την άλλη πλευρά για άλλα ενενήντα χρόνια”.

Στις 17 Απριλίου συμπληρώθηκε ένας χρόνος από τον θάνατο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες σε ηλικία 87 ετών στο Μεξικό, όπου είχε εγκατασταθεί το 1961. Ο νομπελίστας συγγραφέας γεννήθηκε στις 6 Μαρτίου του 1927 στο χωριό Αρακατάκα της Κολομβίας. Σπούδασε Νομική και Πολιτικές Επιστήμες. Το 1948 εγκαταστάθηκε στις Δυτικές Ινδίες, όπου εργάστηκε σαν δημοσιογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά.

Εμφανίστηκε στα γράμματα το 1947, κατά τη διάρκεια των σπουδών του, δημοσιεύοντας σε μία εφημερίδα το διήγημα “Η Τρίτη Παραίτηση”. Καθιερώθηκε το 1967 με το μυθιστόρημα “Εκατό χρόνια μοναξιά”, το οποίο έλαβε θετικές κριτικές. Το 1982 έλαβε το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας με το ακόλουθο σκεπτικό: «Για τα μυθιστορήματα και τα διηγήματά του, στα οποία το φανταστικό και το πραγματικό συνδυάζονται σ΄ ένα πλούσιο κόσμο φαντασίας, αντανακλώντας τη ζωή και τις συγκρούσεις μιας ηπείρου». Δικαίως θεωρείται ένας από τους κορυφαίους συγγραφείς του 20ού αιώνα καθώς τα βιβλία “Εκατό χρόνια μοναξιά”, “Ο έρωτας στα χρόνια της χολέρας”, “Το φθινόπωρο του Πατριάρχη”, “Η αθώα Ερεντίρα και η άσπλαχνη γιαγιά της”, “Χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου”, “Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων” και “Οι θλιμμένες πουτάνες της ζωής μου” είναι μυθιστορήματα που έχουν διαβαστεί από εκατομμύρια αναγνώστες σ΄ ολόκληρο τον κόσμο. «Ο Γκάμπο, όπως τον αποκαλούν οι ισπανόφωνοι, με παροιμιώδη φαντασία, που εμείς οι Ευρωπαίοι ονομάσαμε μαγικό ρεαλισμό, κι ένα μοναδικό ταλέντο να φανερώνει με απαράμιλλες υπερβολές τα μυστήρια της ανθρώπινης ψυχής, ζωγράφισε με μία ανεπανάληπτη τεχνική ενός χειμαρρώδους ύφους ένα μυθικό λογοτεχνικό σύμπαν, μια πολύχρωμη τοιχογραφία μεγάλων διαστάσεων. Απεικόνισε για πρώτη φορά την υπαρξιακή αγωνία της Λατινικής Αμερικής στην γεμάτη αντιθέσεις σκληρή πραγματικότητά της, στον αγώνα που έδινε και συνεχίζει να δίνει ενάντια στην καταπίεση και τη βία» (Κλαίτη Σωτηριάδου)

Με την τελευταία νουβέλα του “Οι θλιμμένες πουτάνες της ζωής μου”, ο Μάρκες εξέπληξε για ακόμη μία φορά το κοινό του. Δια πραγματεύτηκε το θέμα του “αγοραίου έρωτα” με το εντελώς ιδιαίτερο, προσωπικό λογοτεχνικό του ύφος και οδήγησε τον αναγνώστη στην αιφνιδιαστική ανατροπή με την οποία η τέχνη -συχνά όμως και η ζωή- κατορθώνει να αποκαλύπτει την αλήθεια. Ο ήρωας μάχεται με την μοναξιά του και αναμετριέται με τον θάνατο μέχρι τη στιγμή που τα συναισθήματα επιβάλλουν με την δική τους δύναμη την κατάργηση του χρόνου και την μαγεία της ζωής. Σε αντίθεση με τον τίτλο που προϊδεάζει για μια μελαγχολική ιστορία, η ολοκλήρωση της ανάγνωσης αφήνει μια γλυκιά αίσθηση αισιοδοξίας, η οποία μπορεί να εμφανισθεί αναπάντεχα οποιαδήποτε στιγμή της ανθρώπινης ζωής με την παρουσία του παντοδύναμου Έρωτα. Η άκρως επιτυχημένη μετάφραση και το εξαιρετικό επίμετρο είναι της Κλαίτης Σωτηριάδου, η οποία -λογοτέχνης κι η ίδια- διασώζει με απόλυτη ευλάβεια την ατμόσφαιρα του έργου και αναπλάθει στα Ελληνικά την μοναδικότητα της γραφής του συγγραφέα. Η μεταφράστρια σ΄ ένα “μαραθώνιο χωρίς τέλος” έχει μεταφράσει το σύνολο του έργου του Μάρκες. Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη.

Ελένη Κουνενή