Τα τσιγάρα έχουν γίνει πολλές φορές ο καλύτερος φίλος μου. Τις στιγμές που απογοητεύτηκα, όταν έφαγα τα μούτρα μου, όταν άνθρωποι ήρθαν κι έφυγαν, όταν ήθελα να πιω, όταν ήθελα να ηρεμήσω. Γενικά, όταν κανείς δεν ήταν εκεί –είτε επειδή το επέλεξα είτε όχι- τα τσιγάρα με αγαπούσαν. Πιστά, πάνω στο τραπεζάκι του σαλονιού μου. Εκεί για εμένα.
Πότε επέλεξα να είμαι καπνίστρια;
Δεν κατάλαβα ποτέ πότε μπήκαν στη ζωή μου. Πότε επέλεξα να είμαι καπνίστρια; Στην πραγματικότητα, ποτέ. Κάπου ανάμεσα στις προσπάθειές μου να κατεβάσω τον καπνό χωρίς να πνιγώ και πείσω τον εαυτό μου ότι δεν είναι και τόσο χάλια η γεύση τους, βρέθηκα να αγοράζω τσιγάρα συστηματικά, όπως θα έπινα το γάλα μου ή θα τάιζα τον σκύλο μου. Τα έβαζα στα πάγια έξοδά μου, η στάση στο περίπτερο πριν τη δουλειά ήταν δεδομένη και το διάβασμα με ένα τσιγάρο στο χέρι είχε γίνει η ιεροτελεστία μου. Δεν μπορούσα να σκεφτώ το διάβασμα αλλιώς, δεν μπορούσα να δω τον εαυτό μου αλλιώς. Η ζωή μου όλη μετρημένη σε τσιγάρα. Δύο με τον καφέ το πρωί, ένα στο διάλειμμα στη δουλειά και ένα μετά το lunch break, ένα στο δρόμο προς το σπίτι, δύο τρία με την ταινία, άπειρα με το ποτό μου όταν είμαι έξω, ένα πριν πλύνω τα δόντια. Συνήθεια.
Δεν είναι συνήθεια
Συνήθεια το χαρακτηρίζεις μέχρι να κάνεις την πρώτη προσπάθεια να το κόψεις. Όλοι οι καπνιστές φτάνουμε εκεί. Σκεφτόμαστε την πιθανότητα να παίρνουμε ολόκληρη ανάσα, μια ζωή με λιγότερες σκέψεις θανάτου και νοσοκομείου, λιγότερη οκνηρία και ατονία, περισσότερη ενέργεια και λεφτά στο πορτοφόλι μας. Την πρώτη μέρα της προσπάθειας νομίζεις ότι δεν έχεις ξυπνήσει ακόμα κι ας έχει φτάσει απόγευμα. Ξεσπάσματα θυμού συνοδεύουν αυτή την υπνηλία και η ζωή σου φαίνεται κενή. Δεν μπορείς να συγκεντρωθείς. Η ζωή έχασε κάθε νόημα. Μέσα σε όλα δεν έχεις και τι να κάνεις με τα χέρια σου. Έχασες τον φίλο σου και τον θέλεις πίσω. Ήδη αρχίζεις να καταλαβαίνεις ότι δεν πρόκειται για συνήθεια. Εδώ μιλάμε για εθισμό.
Αρχίζεις και σκέφτεσαι τη ζωή σου ως καπνιστής. Έχεις εθισμό στη νικοτίνη, ένα δηλητήριο που υπάρχει ακόμα και σε εντομοκτόνα, τον οποίο προσπαθείς να «καταπραΰνεις» με τσιγάρα κάθε φορά που νιώθεις τα πρώτα σημάδια στέρησης. Όταν είσαι στη δουλειά και το διάλειμμά σου καθυστερεί λίγο, αλλά το μόνο που σκέφτεσαι είναι να έκανες μόνο μια τζούρα, ναι έχεις συμπτώματα στέρησης. Ο εθισμός αυτός σε σκοτώνει αργά, σε σαπίζει μέχρι να σε τελειώσει και τον πληρώνεις και μια περιουσία. Αγοράζεις το άγχος του να φοβάσαι ότι πεθαίνεις κάθε φορά που έχεις βήχα. Η καθημερινότητά σου υπολογίζεται σε λεπτά που χωρίζουν το ένα τσιγάρο από το επόμενο. Είτε το καταλαβαίνεις είτε όχι, όλα περιστρέφονται γύρω από αυτό. Κυνικά; Είσαι ένας εξαρτημένος και μίζερος άνθρωπος. Είσαι ένας σκλάβος.
Αλήθεια τώρα, γιατί καπνίζεις;
Για να ηρεμήσεις; Το τσιγάρο δεν ηρεμεί τα νεύρα σου ή το άγχος σου, απλά ικανοποιεί τα συμπτώματα στέρησης. Πρακτικά θέλεις τη δόση σου.
Γιατί σου δίνει αυτοπεποίθηση; Αυτοπεποίθηση είχες πριν αρχίσεις να καπνίζεις. Το μόνο που σου δίνει είναι ντροπή για όσες φορές έχεις υπάρξει ο μόνος καπνιστής σε μια παρέα, για τις φορές που άφησες τη δουλειά σου για να κάνεις τσιγάρο, για τα ραντεβού που βγήκες και μύριζες τσιγαρίλα, για τα φιλιά που έδωσες και είχαν γεύση καπνού.
Για να μην παχύνεις; Αν δεν κάνεις το φαγητό υποκατάστατο του τσιγάρου δεν θα παχύνεις. Θα έχεις ενέργεια, θα πας γυμναστήριο, θα κάνεις hiking και τεράστιες βουτιές τα καλοκαίρια.
Θέλεις να είσαι ελεύθερος, αυτό θέλεις.
Αν είσαι δυνατός, θα το κόψεις τώρα, μαχαίρι. Θα συνεχίσεις την προσπάθεια και δεν θα εγκαταλείψεις στο πρώτο ξέσπασμα, στην πρώτη δυσκολία. Θα δεις τον εαυτό σου να αλλάζει ραγδαία. Θα σηκώνεσαι από το κρεβάτι το πρωί έτοιμος για ζωή, ο καφές σου θα έχει γεύση, θα πίνεις το ποτό σου για να το απολαύσεις και όχι γιατί ταιριάζει τέλεια με τον θάνατο που κρατάς στα χέρια σου, θα νιώθεις τον οργανισμό σου να παίρνει ασύλληπτες στροφές… υγείας. Θα σταματήσεις να είσαι σκλάβος. Δεν θα χρειάζεσαι υποβοηθήματα για να ζήσεις. Θα τελειώνεις το φαγητό σου και θα νιώθεις πλήρης. Δεν θα έχεις και έναν εθισμό να ικανοποιήσεις. Πλήρης. Αυτό θα είσαι.
Τα συμπτώματα θα υποχωρήσουν σε τρεις βδομάδες το πολύ. Τρεις βδομάδες και θα είσαι ελεύθερος. Για τις φορές που θα νιώθεις αμηχανία και ότι κάτι θέλεις να κάνεις με τα χέρια σου, ένα μπαλάκι anti-stress θα την κάνει τη δουλειά του. Δώσε στα χέρια σου αξία, ρόλο, κάνε τα δημιουργικά. Δεν είναι εδώ για να κρατάνε τσιγάρα. Δεν είναι εδώ για να σε σκοτώσουν. Σε τρεις μήνες θα αρχίσεις να αναρωτιέσαι γιατί κάπνιζες εξ’αρχής.
Πέταξε τώρα το πακέτο σου και σβήνω κι εγώ το τελευταίο μου τσιγάρο. Είμαστε μαζί σε αυτό. Σύμφωνοι;