Τι κάνεις τη στιγμή που διαβάζεις αυτό το άρθρο; Στηρίζεις με τη παλάμη σου το πηγούνι σου; Έχεις μόλις τρίψεις τα μάτια σου; Όλοι αγγίζουμε τα πρόσωπά μας πολύ συχνά – και τις περισσότερες φορές, χωρίς καν να το συνειδητοποιήσουμε.
Αν και δεν υπήρξε προηγουμένως μεγάλο πρόβλημα, τώρα λόγω κορωνοϊού είναι πρόβλημα.
Τον Μάρτιο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) κυκλοφόρησε οδηγίες για την αντιμετώπιση του ιού, επισημαίνοντας πέντε βασικά βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν οι άνθρωποι για να αποφύγουν τη διάδοση του. Παράλληλα με τη φυσική απόσταση, τη διαμονή στο σπίτι, την εθιμοτυπία πλυσίματος χεριών και τη μάσκα, ο ΠΟΥ συμπεριέλαβε «να μην αγγίζετε το πρόσωπό σας». Ακόμη και μήνες αργότερα, συνεχίζει να είναι ένα από τα βήματα τα οποία μας ζητείται να ακολουθήσουμε. Αλλά το θέμα είναι ότι δεν είναι πραγματικά τόσο απλό. Ειδικά όταν δεν συνειδητοποιείς ότι το κάνεις. Στην πραγματικότητα, το έχεις κάνει πιθανώς τουλάχιστον μία φορά από το άνοιγμα αυτού του άρθρου. Γιατί όμως το άγγιγμα του προσώπου μας είναι τόσο κακό για το δέρμα και τη γενική υγεία;
Αν τα χέρια σου δεν είναι καθαρά, κάθε αφή, γρατσουνιά, σκούπισμα ή άγγιγμα θα μεταφέρει όχι μόνο βρωμιά που συσσωρεύεται φυσικά σε αυτά από κάθε αντικείμενο ή επιφάνεια που έχεις αγγίξει, βακτήρια και όπως δείχνουν οι τρέχουσες μελέτες, ακόμη και ιούς.
Φυσικά, γνωρίζουμε ότι η βρωμιά και τα βακτήρια μπορούν να κάθονται στην επιφάνεια του δέρματός μας ακίνδυνα, αλλά το SPF, η ενυδατική κρέμα ή το μακιγιάζ συνήθως το εμποδίζουν. Αγγίζοντας συνεχώς το δέρμα, ωθείς πραγματικά αυτό το βρώμικο «πλέγμα», να ξεπεράσει αυτά τα εμπόδια και να φτάσει μέχρι και στους πόρους.
Οι πόροι μας (και η εσωτερική μονάδα σμηγματορροϊκού σμήγματος) πραγματικά δεν «απολαμβάνουν» αυτό το άγγιγμα. Έτσι, εάν υπάρχει αφθονία βακτηρίων, περίσσεια λιπαρότητας ή νεκρών κυττάρων του δέρματος που κάθεται στην επιδερμίδα, το εσωτερικό PSU θα δημιουργήσει έναν αμυντικό μηχανισμό. Διογκώνεται στο τέλος δημιουργώντας μια φλεγμονώδη αντίδραση, όπως ένα σημείο ακμής.
Αυτό μπορεί στη συνέχεια να γίνει ένας φαύλος κύκλος, καθώς ορισμένοι άνθρωποι θα είναι υποχρεωμένοι να αγγίζουν το πρόσωπό τους περισσότερο όταν έχουν κηλίδες και θα μπορούσαν να επιδεινώσουν το πρόβλημα παραπάνω.
Το θέμα είναι ότι το να αγγίζουμε τα πρόσωπά μας είναι κάτι που μαθαίνουμε μέσω επαναλαμβανόμενων καθημερινών συμπεριφορών, μέσω ενεργειών όπως το πλύσιμο του προσώπου ή η εφαρμογή μακιγιάζ. Αυτές οι συμπεριφορές σχετίζονται με θετικά αποτελέσματα και έτσι σου δημιουργούν θετικά συναισθήματα, όπως το να νιώθεις καθαρή ή φρέσκια.
Επιπλέον, η επαφή με το δέρμα, όπως το χάιδεμα ή το άγγιγμα σημείων πίεσης, μπορεί να ανακουφίσει το άγχος ή να το καταπραΰνει. Η οξυτοκίνη είναι μία από τις ορμόνες που απελευθερώνονται με την ελαφριά αφή και μπορεί να προκαλεί θετική ανταπόκριση από τον οργανισμό σε αυτά τα ερεθίσματα, καθώς έχει ισχυρά αντι-στρες αποτελέσματα.
Πώς μπορείς λοιπόν να αποφύγεις να αγγίζεις το πρόσωπό σου;
Μπορεί να είναι μια δύσκολη συνήθεια που πρέπει να σταματήσει, ειδικά επειδή είναι μια τέτοια υποσυνείδητη πράξη. Σου έχουμε όμως μερικές προτάσεις για να σταματήσεις να αγγίζεις το πρόσωπό σου, όσο είναι εφικτό:
1. Υιοθέτησε μια «υποκατάστατη» συμπεριφορά που εκτελείς αντί να αγγίζεις το πρόσωπό σου
Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει το άγγιγμα ενός διαφορετικού μέρους του σώματός σου αντί του προσώπου σου, ή να κάνεις κάτι άλλο με τα χέρια σου, όπως να τα σταυρώνεις. Στην τρέχουσα κατάστασή μας, μια θετική συμπεριφορά μπορεί επίσης να είναι το πλύσιμο των χεριών για 20 δευτερόλεπτα, τότε εάν βρεθείς να αγγίζεις το πρόσωπό σου, τουλάχιστον τα χέρια σου θα είναι καθαρά.
2. Έλεγξε τα χέρια σου
Κράτησε τα στις τσέπες σου, ή σφίξε τα απαλά σε γροθιές. Εάν θέλεις να αγγίξεις το πρόσωπό σου, υπάρχει πλέον μια επιπλέον κίνηση, όπως η απομάκρυνσή τους από τις τσέπες σου. Αυτό σου δίνει χρόνο να συνειδητοποιήσεις την επιθυμία να αγγίξεις το πρόσωπό σου και ελπίζουμε ότι θα σταματήσει να συμβαίνει.
3. Χρησιμοποίησε φυσικά εμπόδια, εάν είναι δυνατόν
Φορώντας γυαλιά, ή στο τρέχον κλίμα, φορώντας μάσκα ή άλλο κάλυμμα προσώπου. Αλλά σημείωσε, ότι αυτό δημιουργεί μόνο ένα φράγμα μεταξύ των χεριών και του προσώπου σου. Δεν υπάρχουν αρκετά ισχυρά στοιχεία που να λένε ότι μειώνει τη μετάδοση λοίμωξης από τα χέρια σε πρόσωπο.
4. Διατήρηση καθαρών χεριών
Εάν διαπιστώσεις ότι πρέπει να αγγίξεις το πρόσωπό σου, βεβαιώσου ότι τα χέρια σου είναι καθαρά και χρησιμοποίησε ένα άλλο φράγμα, όπως ένα ένα χαρτομάντηλο, για να προστατέψεις περαιτέρω το δέρμα σου. Για παράδειγμα, εάν πρέπει να ξύσεις μια περιοχή, πλύνε τα χέρια σου, τύλιξε ένα καθαρό χαρτομάντηλο πάνω από τα δάχτυλά σου και μετά ξύσου. Και πάλι, έχοντας αυτά τα επιπλέον βήματα ενδιάμεσα μπορεί μερικές φορές να ξεπεράσει την επιθυμία να αγγίξεις το πρόσωπό σου τη στιγμή που ετοιμάζεσαι να το κάνεις.
5. Ζήτα «βοήθεια»
Εάν νιώθεις άνετα με αυτό, ζήτα τους ανθρώπους με τους οποίους ζεις μαζί να σε ενημερώσουν όταν πρόκειται να αγγίξεις ή αγγίζεις το πρόσωπό σου. Αυτό θα σε κάνει να προσέχεις περισσότερο.