Ερώτημα Νο 1: Πώς αισθάνεσαι στο μεγαλύτερο μέρος της ημέρας; Αρνητικά ή θετικά; Ή μήπως μια ενδιάμεση κατάσταση, κάτι δηλαδή προς το ουδέτερο/αδιάφορο;
Ερώτημα Νο 2: Νιώθεις ικανοποιημένη με τον εαυτό σου; Με τη ζωή σου, με τη δουλειά σου, με τη σχέση, τα επιτεύγματα και την πορεία σου γενικότερα;
Συνθέτοντας τα παραπάνω δύο ερωτήματα προκύπτει ένας από τους πιο συνηθισμένους προβληματισμούς στην εποχή μας, ο οποίος είναι η στενάχωρη διάθεση λόγω της αίσθησης μειονεξίας που έχουμε για τον εαυτό μας. (Σε ορισμένες περιπτώσεις εκτός από προβληματισμός είναι και ένα από τα συμπτώματα καταθλιπτικής διαταραχής). Σε κάθε περίπτωση είναι μια κατάσταση με την οποία έρχεται αντιμέτωπος αρκετός κόσμος στην εποχή μας, μια κατάσταση που εάν δεν την εξετάσουμε προσεκτικά και εάν δεν την αντιμετωπίσουμε ενδεχομένως να εξελιχθεί σε κάτι χειρότερο από αυτό που φαίνεται.
Γιατί όμως είμαστε ανικανοποίητοι με εμάς τους ίδιους;
Για ποιο λόγο αρκετές φορές βλέπουμε τον εαυτό μας αυστηρά και επικριτικά; Οι πιθανές απαντήσεις σε αυτό το ερώτημα είναι πολλές και διάφορες. Ζούμε ανταγωνιστικά, κρινόμαστε συνεχώς, ενώ σήμερα επιτυχημένος θεωρείται αυτός-ή που κατέχει τα περισσότερα υλικά αγαθά και την υψηλότερη θέση. Μοιραία, κάτι τέτοιο αρκετά συχνά μας κάνει να θυμώνουμε με εμάς τους ίδιους, ενώ μας γεμίζει και με ανασφάλειες. Έτσι, αποξενωνόμαστε από τον εαυτό μας και τον βλέπουμε σαν εχθρό.
Μία άλλη αιτία είναι το γεγονός ότι πολλοί άνθρωποι είναι στερημένοι από κομπλιμέντα, από ενθαρρυντικές κουβέντες, από λόγια αγάπης και ευγνωμοσύνης. Κάτι τέτοιο έχει ως συνέπεια να βιώνεται ο εαυτός ως ανάξιος να αγαπηθεί, ως ανίκανος να καταφέρει πράγματα και ως αποτυχημένος.
Ας μη μείνουμε άλλο όμως στο πρόβλημα. Αντ’αυτού ας κοιτάξουμε τι μπορούμε να κάνουμε για να το αντιμετωπίσουμε:
– Δίνουμε θετικό feedback στον εαυτό μας, του μιλάμε ήρεμα, καλοπροαίρετα, ευγενικά ενώ γιορτάζουμε την κάθε μας νίκη και επιτυχία. Απλοί, σύντομοι και εύκολοι τρόποι για ένα λειτουργικό boost στην αυτοπεποίθησή μας.
– Ζούμε στο τώρα και μόνο σε αυτό. Το παρελθόν με τις αναμνήσεις του πονάει και πληγώνει, ενώ το μέλλον όταν βιώνεται ως αβέβαιο και απαισιόδοξο προκαλεί άγχος και ανησυχία. Ας επικεντρωθούμε λοιπόν στο παρόν αντιμετωπίζοντάς το όπως είμαστε, με τα μέσα που διαθέτουμε, με μαχητικό πνεύμα και με αισιοδοξία.
– Ας γίνουμε non-judgmental. Αρκετά με τις επικρίσεις και με τις κατηγορίες. Ήρθε η ώρα να αντικαταστήσουμε αυτόν τον αόρατο εσωτερικό δικαστή που έχουμε μέσα μας και που μας κουνάει αυστηρά το δάχτυλο με έναν φίλο και σύμμαχο, στου οποίον αν δώσουμε σημασία στα θέλω και στις ανάγκες του τότε αυτός θα μας ανταμείψει με όμορφα συναισθήματα, όπως σιγουριά, ασφάλεια, αυτοπεποίθηση. Ναι, για τον ίδιο μας τον εαυτό μιλάω.
– Απελευθέρωση από όσα μας περιορίζουν. Από ανθρώπους, από ιδέες, από αντιλήψεις, από πεποιθήσεις, από στερεότυπα, από “πρέπει” ακόμα και από ψευδαισθήσεις. Τελικά είμαστε τόσο ελεύθεροι, όσο επιλέγουμε να είμαστε.
Και μην ξεχνάς: Δεν είναι ντροπή ούτε ένδειξη αδυναμίας το να ζητάμε βοήθεια
Έχουμε ξαναπεί πολλές φορές ότι ο δυνατός είναι αυτός που λυγίζει, που παραδέχεται τα λάθη και της αδυναμίες του, ωστόσο βρίσκει τη θέληση και το κουράγιο να αλλάξει και να προχωρήσει.
Το κείμενο επιμελήθηκε ο Αλέξανδρος Γεροντίδης, ψυχολόγος με ειδίκευση στη Γνωσιακή Συμπεριφοριστική θεραπεία.