Εδώ και μία εβδομάδα αισθάνομαι εκτεθειμένη σε συζητήσεις με αφορμή το άρθρο του Αλέν Ντε Μποτόν στη New York Times με τίτλο «Why you will marry the wrong person». Νομίζω πως συμφωνούμε όλοι ότι ένα άρθρο με τίτλο «Γιατί θα παντρευτείς τον λάθος άνθρωπο» και μάλιστα με «διαφημισμένη» τη σφραγίδα των ειδικών μπορεί εύκολα να προσελκύσει 4000-5000 Έλληνες αναγνώστες, όπως και έκανε. Αυτός άλλωστε είναι και ο στόχος των media: Η αυξημένη «εμβέλεια». Και όπως ορίζουν και οι κανόνες της δημοσιογραφικής δεοντολογίας, πάντα «επ’ αγαθώ της κοινωνίας βεβαίως βεβαίως».
Εδώ λοιπόν θα σταθώ κι εγώ, στο «επ’ αγαθώ» και την εντυπωσιακή προβολή της άποψης «Ρε ό,τι και να κάνεις πάλι τον λάθος άνθρωπο θα παντρευτείς, period.». Μη ξεχνάμε ότι το λέει άλλωστε και ο ειδικός. Για να δούμε πόσο παραπλανητικό μπορεί να είναι κάτι τέτοιο και γιατί αν έχεις κριτική αντίληψη ούτε τον λάθος άνθρωπο θα παντρευτείς ούτε τους «ειδικούς» θα εμπιστεύεσαι τόσο εύκολα.
Πες μου τι διαβάζεις να σου πω ποιόν θα παντρευτείς
Αν συζητούσαμε τώρα με τον Αλέν, θα μας έλεγε «Ο μπαμπάς μου είχε μια μεγαααάλη βιβλιοθήκη». Πράγματι, ο μπαμπάς Μποτόν είχε δύο μεγάλες «πετριές»: Πως να κάνει τους πλούσιους πλουσιότερους και τον Μισέλ Ντε Μονταίν. Ο Μονταίν (είπαμε σε αυτό το site έχουμε πάθει ποιότητα) ήταν φιλόσοφος της Αναγέννησης και ιδιότυπος σκεπτικιστής αφού εξακολουθούσε να πιστεύει ότι όσα δε μπορούν οι άνθρωποι να εξηγήσουν με τη λογική, αποκαλύπτονται με τη σοφία του Θεού. Ο μπαμπάς Μποτόν λοιπόν, με τη χάρη του Θεού, χρησιμοποιούσε τα κατάλληλα χρηματοοικονομικά εργαλεία για να δημιουργήσει extra παχουλά χαρτοφυλάκια, έβρεχε τα πόδια του κι έτρωγε (αμέριμνος) σταφύλια – όπως στα αρχαία συμπόσια. Παράλληλα έβρισκε καταφύγιο στην τέχνη και βέβαια την πλούσια βιβλιοθήκη του από έργα του Μονταίν. Με αυτά τα βιβλία γαλουχήθηκαν και τα δύο μικρά παιδιά του. Ο Αλέν μάλιστα παραδέχεται ότι έχει επηρεαστεί πολύ και από τον Μονταίν και από τα αρχαία κείμενα του Πλάτωνα. Έλα παππού να σου δείξω τ’ αμπελοχώραφά σου δηλαδή. Και έτσι εξηγείται γιατί το σύμπαν δε θα μου καθαρίσει το σπίτι όσο κι αν θέλω (και πίστεψέ με το θέλω πολύ) αλλά ούτε και ο Μονταίν θα μου πει αν θα παντρευτώ τον λάθος άνθρωπο.
Αυτό που κάνουν όμως και που είχαν πρόθεση εξ αρχής να κάνουν αυτοί οι συγγραφείς, ήταν να με βοηθήσουν να σκέφτομαι. Και να παίρνω τις αποφάσεις μου υπεύθυνα χωρίς ανάγκη από στερεότυπες φράσεις βιβλίων που ανά περίπτωση φαίνονται ικανές να δικαιολογήσουν τις πράξεις μου: «Nα έχουμε δηλαδή την επίγνωση ότι είμαστε πραγματικά θνητοί, και ότι έχουμε να κάνουμε, αν γίνεται, θα γίνει εδώ, από μάς, και εδώ θα το κάνουμε, εμείς.». Αυτά τα λόγια ανήκουν στον Κορνήλιο Καστοριάδη. Έναν άνθρωπο θα επιλέξεις να παντρευτείς, όσο περίπλοκο, ευμετάβλητο και ατελή όσο κι εσύ. Δεν θα είναι ποτέ ο λάθος άνθρωπος για σένα από τη στιγμή που υπάρχει επίγνωση, δηλαδή πλήρης κατανόηση του τι είσαι εσύ, τι είναι εκείνος και του τι μπορείτε και είστε διατεθειμένοι να προσφέρετε και οι δύο στο γάμο σας. Ναι είμαστε ευμετάβλητα όντα. Όλα αλλάζουν γύρω μας, το ίδιο κι εμείς. Ο πολιτισμός μας χτίζεται για να διευκολύνει τις μεταξύ μας σχέσεις. Και για να μας βοηθήσει να αποδεχτούμε αυτό που ο κόσμος μας και εμείς οι ίδιοι πραγματικά είμαστε: Ανακόλουθοι και ατελείς. Και να το αγαπήσουμε αυτό – όπως είναι. Θα μου πεις, κάτι τέτοιο δεν θέλει να πει και ο Μποτόν; Περίπου, αλλά με πολύ κακόγουστο και παραπλανητικό τίτλο. Κι έπειτα εγώ το έγραψα καλύτερα. Και ο μπαμπάς μου διάβαζε «Αθηνόραμα».
Συμπέρασμα: Λάθος επιλογή στο γάμο είναι μόνο οι «λάθος» βιβλιοθήκες. Έχω δει βέβαια σε σπίτια βιβλιοθήκες με Μαντά και Δημουλίδου. Αυτές είναι εντάξει. Μάλιστα από παραδείγματα φίλων μπορώ να σας πω ότι είναι πολύ πιθανό να πάρετε την απόφαση να παντρευτείτε νωρίτερα διαβάζοντας Λένα Μαντά. Και να επιλέξετε και τον «σωστό» άνθρωπο. Γιατί; Όπως θα παραδεχόταν και ο Μονταίν, μόνο η χάρη του Θεού μπορεί να το εξηγήσει αυτό.