Το να απολαύσεις το γεύμα σου μπροστά στην οθόνη του υπολογιστή σου, χαζεύοντας την αγαπημένη σου feel good σειρά είναι διασκεδαστικό, είναι παρέα, είναι μια συνήθεια με την οποία πολύ εύκολα κολλάς.
Σε καταλαβαίνω. Το κάνω συχνά και εγώ.
Δεν θα σου κρύψω όμως πως ενέχει κάποιους κινδύνους. Να τρως ενώ το βλέμμα και η προσοχή σου κατευθύνονται αλλού από το φαγητό σου έρχεται κόντρα σε ό,τι έχεις μάθει για την ισορροπημένη, ενσυνείδητη διατροφή. Συγκεντρώσου στις γεύσεις και τις υφές του φαγητού σου όσο τρως, σου έχουν πει. Τι αίσθηση σου δίνει στο στόμα; Τι άρωμα έχει; Ποια είναι η αίσθηση στο σώμα σου όταν έχεις χορτάσει;
Η κατανάλωση φαγητού «ενσυνείδητα» έχει φανεί να βοηθά στη σχέση του ατόμου με την τροφή του, στον έλεγχο της όρεξης και την αντίληψη του κορεσμού. Σχετίζεται με την κατανάλωση σωστότερης ποσότητας φαγητού και τη διατήρηση υγιούς σωματικού βάρους.
Γιατί μας αρέσει να τρώμε μπροστά στην οθόνη;
Η κατανάλωση φαγητού μπροστά σε κάποια οθόνη, της τηλεόρασης, του κινητού ή του υπολογιστή βοηθά πολλούς να ξεκουραστούν, να χαλαρώσουν, να «καθαρίσει» το μυαλό τους. Μάλιστα, μελέτες δείχνουν πως το να παρακολουθούμε κάτι την ώρα που τρώμε, αλλά και η κατανάλωση τροφής αυτή καθαυτή οδηγούν σε έκκριση ντοπαμίνης, της ορμόνης της ευχαρίστησης. Άρα δεν είναι καθόλου περίεργο το ότι απολαμβάνουμε αυτή τη συνήθεια. Πολλές φορές σε βαθμό που αφήνουμε το φαγητό μας να κρυώσει μέχρι να βρούμε την κατάλληλη σειρά στο Netflix που θα συνοδέψει το γεύμα μας.
Ποιες είναι οι επιπτώσεις της κατανάλωσης φαγητού μπροστά στην οθόνη;
Αποτελέσματα μετανάλυσης φανερώνουν πως τρώγοντας με την προσοχή μας να αποσπάται σε άλλες δραστηριότητες καταναλώνουμε περισσότερο φαγητό, τόσο εκείνη τη στιγμή όσο και αργότερα μέσα στην ημέρα. Φαίνεται πως δεν είναι μόνο το στομάχι που επηρεάζει το αίσθημα του κορεσμού μας αλλά και η μνήμη. Δεν πρέπει να υποτιμούμε και το γεγονός πως η κατανάλωση φαγητού μπροστά στην οθόνη επιμηκύνει τη διάρκεια του γεύματός μας. Σταματάμε όχι όταν χορταίνουμε, αλλά όταν έχει τελειώσει αυτό που παρακολουθούμε. Βάζουμε δεύτερη μερίδα, παρόλο που το σώμα μας έχει χορτάσει. Αφήνουμε κάτω το πιρούνι μόνο όταν πια δεν χωράει άλλο φαγητό στο στομάχι μας. Ειδικά όσον αφορά σε εφήβους και παιδιά, η βιβλιογραφία δείχνει πως η κατανάλωση φαγητού μπροστά σε οθόνες σχετίζεται με αυξημένη πρόσληψη fast food, αναψυκτικών, γλυκών και επεξεργασμένων σνακ, με ταυτόχρονη μειωμένη κατανάλωση φρούτων και λαχανικών και συνολικά με μια φτωχότερη ποιότητα διατροφής.
Το συμπέρασμα είναι πως η κατανάλωση φαγητού μπροστά στην οθόνη επιδρά αρνητικά τόσο την ποσότητα της τροφής που τρώμε, με τελική συνέπεια την αύξηση του σωματικού μας βάρους και την παχυσαρκία, αλλά και την ποιότητα.
Θέλεις να ελέγξεις αυτή τη συνήθεια;
1. Όσο δύσκολο και αν είναι, βάλε τα δυνατά σου να αποσυνδέσεις τις δύο αυτές συνήθειες. Δοκίμασε για 1 εβδομάδα να απομακρυνθείς από όλες τις οθόνες την ώρα του γεύματός σου. Εξάσκησε τεχνικές mindfulness την ώρα που τρως. Με άλλα λόγια δώσε προσοχή στο φαγητό σου. Πάρε την απόλαυση που έχει να σου προσφέρει, νιώσε τις γεύσεις, τις υφές, τα αρώματα. Κατανάλωσε το φαγητό σου με τέτοιο ρυθμό ώστε να αντιληφθείς τη στιγμή που το σώμα σου θα σου πει «χόρτασα». Ακόμα και αν καταλήξεις να φας κάποια στιγμή μπροστά στην οθόνη η εξάσκηση αυτών των τεχνικών θα σε βοηθήσει να καταναλώσεις την τροφή σου πιο συνειδητά.
2. Επίλεξε πιο προσεκτικά το τι θα περιλαμβάνει το γεύμα σου. Προτίμησε ακατέργαστες τροφές και ροφήματα χωρίς ζάχαρη. Αν για παράδειγμα καταφέρεις να συνδυάσεις την χαλάρωση μπροστά στην οθόνη με την κατανάλωση των φρούτων της ημέρας σου και μιας μεγάλης κούπας ζεστό τσάι, τότε η συνήθεια αυτή πιθανόν να μην είναι τόσο επιβλαβής για σένα. Συνόδεψε το γεύμα σου με πολλά λαχανικά που θα αυξήσουν τον όγκο αλλά και τη διάρκεια του γεύματός σου ούτως η άλλως. Δώσε προσοχή στην ποσότητα της τροφής που βάζεις στο πιάτο σου. Απομάκρυνε την επιπλέον τροφή που δεν χρειάζεσαι και τακτοποίησέ την μακριά από το οπτικό σου πεδίο. Για παράδειγμα σε ταπεράκια μέσα στο ψυγείο, ώστε να μειωθεί η πιθανότητα να ξαναγεμίσεις το πιάτο σου.
3. Κράτα τα χέρια σου απασχολημένα. Για να αποφύγεις το τσιμπολόγημα, προσπάθησε να βρεις μια άλλη ασχολία που δεν χρειάζεται την αμέριστη προσοχή σου. Όπως για παράδειγμα το πλέξιμο, ώστε να σου κάνει παρέα την ώρα που χαλαρώνεις μπροστά σε κάποια οθόνη.
4. Φάε με παρέα. Αν τελικά είναι η «συντροφιά» αυτό που επιζητάς μήπως τελικά να επιδιώξεις το real deal από το να βρεις υποκατάστατο στην οθόνη;
