Η Παναγιώτα Αγγελάκη ήταν η ιδρύτρια της Αγγελάκης Α.Ε., της γνωστής μονάδας παραγωγής κοτόπουλου από την Εύβοια, που εδώ και 60 χρόνια προσφέρει προϊόντα υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας, με μότο «Η Τέχνη στη Γεύση». Το όραμα, το πάθος και η αφοσίωση της Παναγιώτας Αγγελάκη συντέλεσαν στην ανάπτυξη καινοτόμων προϊόντων και στην εξέλιξη της εταιρείας από μία μικρή, οικογενειακή επιχείρηση σε μια από τις σημαντικότερες πτηνοτροφικές εταιρείες της χώρας.

Μια εταιρεία που και μόνο από το λογότυπό της, φιλοτεχνημένο από τον Αλέκο Φασιανό, κάνει τη διαφορά μένοντας πιστή στο τρίπτυχο Άνθρωπος-Φύση-Περιβάλλον.

Αυτό που δεν γνωρίζαμε όμως για την οικογένεια Αγγελάκη και το οποίο μας εξέπληξε ευχάριστα, είναι η φιλοσοφία της να επιλέγει γυναίκες σε θέσεις-κλειδιά της επιχείρησης.

Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή: η Παναγιώτα Αγγελάκη γεννήθηκε στον Θεολόγο Ευβοίας από μία αγροτική οικογένεια. Έβγαλε τα πρώτα δικά της χρήματα από μία πλεκτομηχανή που αγόρασε η οικογένεια, ένα σημαντικό εφαλτήριο για να ανακαλύψει τον δυναμικό της χαρακτήρα και να ξεδιπλώσει το εμπορικό της δαιμόνιο. Αργότερα η Παναγιώτα παντρεύτηκε τον Νικόλαο Αγγελάκη και έστησε μία νέα, δική της ζωή στη Χαλκίδα. Το 1962 έφτιαξε με τον σύζυγό της το δικό τους πτηνοτροφείο, μετά από μερικά χρόνια εργασίας σε μεγάλο πτηνοτροφείο της εποχής. Το 1981, εποχή που θεωρούνταν άκρως ανδροκρατούμενη, η Παναγιώτα Αγγελάκη ούσα μητέρα 5 παιδιών, έκανε το επόμενο θαρραλέο βήμα της και αποφάσισε να δραστηριοποιηθεί στο εμπόριο πουλερικών, ώστε το 1993 να ολοκληρώσει με δική της πρωτοβουλία, το εργοστάσιο πτηνοσφαγής.

Μέχρι τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο ο συνολικός αριθμός των γυναικών που απασχολούνται στην εταιρεία είναι 61. Απασχολούνται σε όλες τις θέσεις, από την παραγωγή μέχρι τις διευθυντικές θέσεις, αλλά το βασικότερο είναι ότι αρκετά στελέχη (υψηλόβαθμα και μη) είναι γυναίκες. Η εταιρεία επιλέγει να στελεχώνεται σε αναλογία 50-50 άνδρες-γυναίκες.

Θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα για τη φιλοσοφία της εταιρείας, για τη ζωή σε ένα γραφείο που σφύζει από τη γυναικεία δημιουργικότητα και δυναμισμό, για εκείνα τα σημαντικά που άφησε παρακαταθήκη η Παναγιώτα Αγγελάκη και τέλος για το μήνυμα που θέλει να στείλει η εταιρεία για τη γυναικεία ενδυνάμωση.

Ποιο στοιχείο της ιστορίας και της προσωπικότητας της Παναγιώτας Αγγελάκη είναι εκείνο που εμπνέει την ομάδα σήμερα;

“Η δημιουργικότητά της, το πάθος της και η πεποίθησή της ότι τα εμπόδια υπάρχουν μόνο για να ξεπερνιούνται. Η προσήλωσή της στο καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, το επιχειρηματικό της πνεύμα και η αγάπη με την οποία περιέβαλε τον συνάνθρωπό της. Και βέβαια το γεγονός ότι ξεκίνησε κυριολεκτικά από το μηδέν και κατάφερε να δημιουργήσει με όραμα μια εταιρεία που φέτος γιορτάζει τα 60 της χρόνια, ενώ ταυτόχρονα έφτιαξε με πολλή αγάπη μια μεγάλη οικογένεια που αποτελείται από 5 παιδιά, 12 εγγόνια και 2 δισέγγονα!” εξηγεί η κυρία Έλενα Καραγιάννη, Εμπορική Διευθύντρια της Αγγελάκης Α.Ε.

Υπάρχει κάποια καθοδήγηση ή συμβουλή που άφησε παρακαταθήκη η Παναγιώτα Αγγελάκη σε εσάς που συνεχίζεται το όραμά της;

“Η κα Παναγιώτα έζησε σε μία ανδροκρατούμενη εποχή και δραστηριοποιήθηκε σε ένα ακόμη πιο ανδροκρατούμενο επάγγελμα” μας λέει η κυρία Καραγιάννη. “Ήταν πολύ δύσκολο για μία γυναίκα να σταθεί και πόσο μάλλον να εδραιωθεί στη συγκεκριμένη αγορά. Κι όμως εκείνη τα κατάφερε. Κέρδισε το σεβασμό όλων και άφησε το στίγμα της και σαν επαγγελματίας, αλλά και σαν άνθρωπος. Μερικές από τις συμβουλές της ήταν: «Να αγαπάς αυτό που κάνεις, γιατί τότε είναι βέβαιο ότι το κάνεις καλά!», «Να χαίρεσαι όταν κάποιος σε υποτιμάει, γιατί γίνεται αυτόματα πιο ευάλωτος μπροστά στις δικές σου ικανότητες.», «Να είσαι δίκαιη ακόμα και όταν οι άλλοι είναι άδικοι απέναντί σου», «Να προσφέρεις χωρίς να το φωνάζεις.»”

Και κάτι χιλιοειπωμένο: Πόσο εύκολο είναι για μία γυναίκα το 2022 να συνδυάσει πετυχημένα καριέρα και οικογένεια;

Για την κυρία Καραγιάννη “σίγουρα δεν είναι πιο δύσκολο από ότι ήταν τις προηγούμενες δεκαετίες” όπως λέει η ίδια. “Απλά παλαιότερα ήταν κατόρθωμα, ενώ τώρα θεωρείται πλέον δεδομένο. Το ζητούμενο στις μέρες μας είναι η ισορροπία. Και επειδή δίνεται μεγάλη βαρύτητα σε μια επιτυχημένη καριέρα, πολλές φορές ξεχνάμε ότι η οικογένεια είναι η βάση μας – αυτή που μας δίνει δύναμη να συνεχίζουμε, αυτή που μας τροφοδοτεί με αγάπη την οποία μεταφέρουμε και στη δουλειά μας. Η επιτυχημένη καριέρα δεν θα πρέπει να θεωρείται αυτοσκοπός, ανεξαρτήτως φύλου. Επιτυχία είναι να είμαστε ισορροπημένοι ως άνθρωποι, γιατί μόνο τότε μπορούμε να προσφέρουμε πραγματικά σε οικογενειακό, σε εταιρικό, αλλά και σε κοινωνικό επίπεδο και να νιώθουμε ολοκληρωμένοι.“

Πώς είναι οι σχέσεις με τους υφιστάμενους άνδρες ανά τα χρόνια σε τόσο μεγάλες εταιρείες που κατά παράδοση διοικούνταν από άνδρες;

Η κυρία Μάρω Σιμιτοπούλου, R&D Manager, απαντά “Προσωπικά δεν έχω αντιμετωπίσει ποτέ κάποια δυσκολία. Αφενός είχα αποδοχή εξ αρχής αφού μη ξεχνάμε ότι η Αγγελάκης ΑΕ ακολουθεί κατά βάση το μητριαρχικό μοντέλο. Η ιδρύτρια ήταν γυναίκα και η εταιρεία διοικήθηκε επί σειρά ετών από γυναίκα επικεφαλής. Αφετέρου αποτέλεσε πρόκληση για μένα, ένα κορίτσι 26 ετών από την πρωτεύουσα χωρίς καμία επαφή με τον αγροτικό τομέα, να έρθει σε μία πόλη της περιφέρειας και να αναλάβει μία θέση ευθύνης στον τομέα της αγροδιατροφής και ειδικότερα της ζωικής παραγωγής. Για εμένα αυτό αποτέλεσε πηγή άντλησης δύναμης και όχι αδυναμία. Και βέβαια αυτή η δύναμη εντείνεται ακόμη περισσότερο όταν γίνεσαι μητέρα.. Κυριολεκτικά πολλαπλασιάζεται, όσο κι αν σε καταπονεί το γεγονός ότι πρέπει να ανταπεξέρχεσαι καθημερινά σε ετερόκλιτους και πολύ απαιτητικούς ρόλους.“

Υπάρχει μία παλιά λανθασμένη -επί χρόνια- πεποίθηση ότι πολλές γυναίκες στον ίδιο επαγγελματικό χώρο δεν μπορούν να συνεργαστούν αρμονικά. Ποιο είναι το δικό σας μοτίβο σε συνεργασίες όπου πολλές πετυχημένες γυναίκες έχουν αναλάβει τόσο δυναμικά καθήκοντα σε μία εταιρεία;

“Η συνύπαρξη με πολλές πετυχημένες γυναίκες στον ίδιο επαγγελματικό χώρο είναι πάντα μία ευτυχής συγκυρία. Οι ευφυείς γυναίκες έχουν ιδιαίτερα αναπτυγμένη τη συναισθηματική νοημοσύνη και δείχνουν ενσυναίσθηση. Επομένως, μπορούν με περισσότερη ευκολία να εμπνεύσουν και να δημιουργήσουν ισχυρές ομάδες συνεργασίας. Η προσωπική μου εικόνα από τις συνεργασίες που έχω τόσα χρόνια στον επαγγελματικό τομέα είναι ότι οι γυναίκες είμαστε πολύ αποφασιστικές, στοχοπροσηλωμένες και τελειομανείς! Αυτό είναι ίσως το στοιχείο που πρέπει να ισορροπούμε καθημερινά για να μην γινόμαστε υπέρμετρα απαιτητικές!” εξηγεί η κυρία Σιμιτοπούλου.

Σήμερα, που κινήματα όπως το #metoo μάς απασχολούν καθημερινά σε κοινωνικό επίπεδο, ποιο είναι το μήνυμα που θέλει να περάσει η εταιρεία Αγγελάκης για τις γυναίκες και τη δύναμή τους;

Η Μάρω Σιμιτοπούλου κάνει ξεκάθαρο ότι το κίνημα αυτό αφορά σαφέστατα και τα δυο φύλα “Είναι αυτή η τεράστια δύναμη που μεταλαμπαδεύεται από άνθρωπο σε άνθρωπο και τον λυτρώνει: να αποκαλύψει επιτέλους την κακοποίηση που έχει υποστεί! Είναι μία διαδικασία κάθαρσης. Συνομολογείς με την κοινωνία ότι κάθε κακοποιητική συμπεριφορά είναι καταδικαστέα κι επιζητάς απονομή δικαιοσύνης. Και βέβαια όταν καταγγέλλεις, δημόσια ή μη, έχεις τη δύναμη να αποτρέψεις και τα χειρότερα. Σε αυτό το σημείο θα ήθελα να σταθώ ιδιαίτερα στον ασύλληπτο αριθμό γυναικοκτονιών στην Ελλάδα το 2021. Παρατηρείται έξαρση του φαινομένου δολοφονίας γυναικών επειδή απλά είναι γυναίκες! Και η δολοφονία είναι η κορύφωση μίας μακρόχρονης κακοποιητικής συμπεριφοράς και πλήρους απαξίωσης της γυναίκας. Και δυστυχώς τα στατιστικά στοιχεία δείχνουν ότι δεν είναι λίγες οι γυναίκες εκείνες που καθημερινά υφίστανται σιωπηρά ενδοοικογενειακή βία.”

Οι γυναίκες που εργάζονται στην εταιρεία έχουν ένα κοινό μήνυμα που μοιράζονται: Η Αγγελάκης με τη στρατηγική επιλογή της να έχει γυναίκες σε θέσεις ευθύνης δίνει ένα σαφές μήνυμα στις ίδιες τις γυναίκες που γίνονται δέκτες κακοποιητικών συμπεριφορών. Μπορούν κι εκείνες να είναι αυτοδύναμες, άξιες σεβασμού και αυτόφωτες! Δεν πρέπει να μάχονται καθημερινά για τα αυταπόδεικτα και για να κερδίσουν τον σεβασμό. Κάθε μέρα πρέπει να είναι μέρα αναγνώρισης, δημιουργικότητας και περηφάνειας.