Η γονιμότητα δεν ήταν πάντα ένα θέμα για το οποίο υπήρχε ενημέρωση. Για δεκαετίες, ήταν ταμπού και σπάνια εμφανιζόταν στις συζητήσεις. Αλλά τώρα φαίνεται ότι αποτελεί ένα θέμα που είναι παντού.

Σε μια ιδανική συνθήκη, οι γυναίκες, ή τα άτομα που έχουν γυναικεία αναπαραγωγικά όργανα, θα πρέπει να έχουν πρόσβαση στη συζήτηση για τη γονιμότητα πολύ πριν προκύψει η ιδέα της εγκυμοσύνης ή της κατάψυξης των ωαρίων.

Πώς, για παράδειγμα, σχετίζεται η γονιμότητα με τη γενική μου υγεία; Και πότε πρέπει πραγματικά να αρχίσω να προσέχω εάν θέλω να μείνω έγκυος κάποια στιγμή;

Εδώ είναι τα βασικά στοιχεία για τη γονιμότητα που πρέπει να γνωρίζεις.

Η ηλικία και τα θέματα υγείας

Ναι, η ηλικία είναι εξαιρετικά σημαντική -η «πιο κρίσιμη μεταβλητή» ίσως – αλλά δεν είναι ο μόνος παράγοντας που επηρεάζει τη γονιμότητα. Η γενική υγεία σου έχει επίσης σημασία. Το κάπνισμα είναι ίσως ένα από τα πιο επιβλαβή πράγματα που μπορείς να κάνεις για να βλάψεις τη γονιμότητά σου. Οι γυναίκες που καπνίζουν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να είναι υπογόνιμες, το κάπνισμα καταστρέφει την ποιότητα των ωαρίων και εξαντλεί το απόθεμα των ωοθηκών σου πιο γρήγορα από το κανονικό.

Η διατήρηση ενός υγιούς βάρους επηρεάζει επίσης. Ο ΔΜΣ που είναι πολύ υψηλός ή πολύ χαμηλός μπορεί επίσης να προκαλέσει προβλήματα με διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και στειρότητα. Αλλά να έχεις κατά νου, ένα «υγιές» βάρος είναι σχετικό και δεν είναι τόσο απλό όσο ένας αριθμός στη ζυγαριά. Εάν ανησυχείς για αυτό και πώς μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητά σου, μίλα με το γιατρό σου σχετικά. Σε αντίθεση με την ηλικία, τόσο το κάπνισμα όσο και το βάρος είναι τροποποιήσιμοι παράγοντες, πράγμα που σημαίνει ότι κάνοντας αλλαγές στον τρόπο ζωής σου, έχεις τη δυνατότητα να βελτιώσεις τις πιθανότητές σου να μείνεις έγκυος και να έχεις μια καλή εγκυμοσύνη.

Τέλος, υποκείμενες παθήσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS) και η ενδομητρίωση μπορούν επίσης να επηρεάσουν τη γονιμότητα. Το PCOS μπορεί να επηρεάσει τη γονιμότητά σου με πολλούς τρόπους. Το PCOS είναι μια ορμονική ανισορροπία που μπορεί να προκαλέσει σπάνιους ή ακανόνιστους εμμηνορροϊκούς κύκλους και είναι η πιο κοινή αιτία προβλημάτων με την ωορρηξία, που είναι η απελευθέρωση ενός ωαρίου από την ωοθήκη. Το PCOS σχετίζεται επίσης τον διαβήτη που μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γονιμότητα.

Η ενδομητρίωση, μια ασθένεια που προκαλεί επώδυνες περιόδους, μπορεί επίσης να επηρεάσει τη γονιμότητά σου. Οι ενδομητριωτικές κύστες στις ωοθήκες μπορεί να επηρεάσουν την ποιότητα των ωαρίων σου και η ενδομητρίωση έχει ακόμη αποδειχθεί σε ορισμένες μελέτες ότι επηρεάζει την επένδυση της μήτρας, η οποία μπορεί να βλάψει την εμφύτευση. Οι ουλές που προκαλούνται μερικές φορές από την ενδομητρίωση μπορεί επίσης να «παραμορφώσουν την αναπαραγωγική σου ανατομία καθιστώντας δύσκολη την εγκυμοσύνη».

Η αντισυλληπτική μέθοδος που χρησιμοποιείς

Η αντισυλληπτική μέθοδος που χρησιμοποιείς δεν επηρεάζει τεχνικά τη γονιμότητά σου (οι μέθοδοι που αποτρέπουν την ωορρηξία δεν εμποδίζουν τη μείωση του αποθέματος των ωοθηκών σου καθώς μεγαλώνεις), αλλά μπορεί να επηρεάσει τον χρόνο που θα σου πάρει για να μείνεις έγκυος. Με ορισμένες μεθόδους αντισύλληψης, όπως την ένεση depo-provera, μπορεί να χρειαστεί περισσότερος χρόνος για να επιστρέψουν οι εμμηνορροϊκοί σου κύκλοι στο φυσιολογικό και να αρχίσεις ξανά την ωορρηξία. Με τις περισσότερες μορφές αντισύλληψης ωστόσο, όπως το χάπι ή μια ενδομήτρια συσκευή (IUD), οι κύκλοι σου θα πρέπει να ξαναρχίσουν αμέσως μετά τη διακοπή της χρήσης. Εάν έχεις σταματήσει οποιαδήποτε μέθοδο αντισύλληψης ωστόσο για τρεις μήνες και εξακολουθείς να μην έχεις περίοδο, συμβουλέψου το γιατρό σου.

It takes two to tango ή αλλιώς “δεν είσαι μόνη σε αυτό”

Λοιπόν, πού ακριβώς μπαίνει ο άντρας σε όλο αυτό; Η υπογονιμότητα δεν είναι ένα «γυναικείο πρόβλημα, παρά το γεγονός ότι το μεγαλύτερο μέρος της συζήτησης για τη γονιμότητα επικεντρώνεται στις γυναίκες. Η ανδρική υπογονιμότητα είναι ο πρωταρχικός παράγοντας σε περίπου 20-30 τοις εκατό των ζευγαριών που αγωνίζονται να τεκνοποιήσουν και ένας παράγοντας που συμβάλλει σε ένα άλλο 20-30 τοις εκατό των περιπτώσεων. Με άλλα λόγια, η αξιολόγηση της ποιότητας του σπέρματος είναι εξίσου σημαντική με την αξιολόγηση της ποιότητας και της ποσότητας των ωαρίων όταν πρόκειται για τη γονιμότητα.

Η γνώση είναι δύναμη

Η συζήτηση για τη γονιμότητα — με τους φίλους σου, με τον σύντροφό σου, με τον γιατρό σου — σου δίνει επιλογές.

Άρα, αυτό που είναι πιο σημαντικό είναι σε κάθε επίσκεψη στον γυναικολόγο σου να συζητάς για τη γονιμότητά σου, για τα πράγματα που την ενισχύουν ή την απειλούν και τις αναπαραγωγικές σου επιλογές. Μόνο έτσι θα ξέρεις πραγματικά ποιες είναι οι δικές σου επιλογές και ποια βήματα πρέπει να ακολουθήσεις.

Ευχαριστούμε για τη βοήθεια τον Χρήστο Μάντζιο, Γυναικολόγο – Μαιευτήρα, Στρατιωτικό Ιατρό, Επιμελητή Γυναικολογικής Κλινικής 251 Γενικού Νοσοκομείου Αεροπορίας. Συνεργάτης Ιασώ – Λητώ – Μητέρα / Ιδιωτικό Ιατρείο: Φειδιππίδου 8 – 2ος όροφος – 211 18 39 180 – 6936967566