Είναι δυνατόν ένα βιβλίο, ένα λογοτεχνικό κείμενο να αποτελέσει βίωμα για τον αναγνώστη; Να συνυφανθεί με την ψυχή του, να ανασύρει τις δικές του εμπειρίες, να ζωντανέψει συναισθήματα, κρυμμένες συγκινήσεις και να γεννήσει νέες; Μπορεί να γίνει φίλος πολύτιμος, καταφύγιο σπάνιο και απαραίτητο; Μπορεί η ανάγνωση να γίνει ψυχοθεραπεία, παρηγοριά, ανακούφιση; Το πετυχαίνει η Ξένια Καλογεροπούλου με το βιβλίο της Γράμμα στον Κωστή που αποτελεί “το δώρο της απώλειας”- όπως ονομάζει η Φωτεινή Τσαλίκογλου το δημιούργημα που γίνεται σωσίβιο σε μια τρικυμισμένη θάλασσα. Κατορθώνει να μετατρέψει τον πόνο σε δημιουργία, να αναπληρώσει το κενό, να ανακουφιστεί με το μοίρασμα. Η τέχνη ήταν για την Ξένια Καλογεροπούλου αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς της και με αυτήν επέλεξε να διασώσει από τη λήθη τη ζωή της. Με την αλήθεια και την αμεσότητα του λόγου της καταλύει την έννοια του χρόνου- το παρελθόν γίνεται παρόν και οι απουσίες δυνατές παρουσίες. Η αφήγησή της απευθύνεται στον Κωστή. Ξεκινά από την παιδική της ηλικία, το χωρισμό των γονιών της και τις σπουδές της, για να συνεχίζει με τους ρόλους στον κινηματογράφο και το θέατρο, τη δικτατορία αλλά και την πλειάδα των προσωπικοτήτων που σχετίστηκαν μαζί της. Η δική της διαδρομή διαπλέκεται με τη δική του μέσα από τις εξιστορήσεις της, τη συνομιλία της μαζί του και την αναβίωση όλων των γεγονότων που σημάδεψαν την κοινή τους πορεία. Εκείνος αποκαλύπτεται με τη δική της ματιά ευγενής, τρυφερός, συντροφικός. Συγκινητικό ξάφνιασμα δημιουργούν τα προσωπικά του κείμενα που επιβεβαιώνουν τη σχέση λατρείας που είχε με τη γλώσσα, με τη γραφή. Κυρίως το μεταφραστικό έργο του, αλλά και η κριτική του εργασία παραμένουν ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές.

Η συγγραφέας και ο σύζυγός της μοιράστηκαν και χάρηκαν όλα όσα τους ένωναν, δημιούργησαν, ένιωσαν, ονειρεύτηκαν – δύο άνθρωποι ξεχωριστοί. Ο αναγνώστης δεν μπορεί παρά να αισθάνεται ευγνωμοσύνη για τον πλούτο που του χαρίζεται γενναιόδωρα και χαρά για την αύρα και το φως σημαντικών ανθρώπων που με την αγάπη και την παρουσία τους δίνουν ελπίδα και όραμα σε όλους όσους θα έχουν την τύχη να έρθουν σε επαφή μαζί τους.

Το βιβλίο της Ξένιας Καλογεροπούλου Γράμμα στον Κωστή Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πατάκη.

Ελένη Κουνενή