Πολλές φορές, μια προσβολή, μια άσχημη συμπεριφορά έρχεται ξαφνικά, απρόσμενα, χωρίς να την έχεις προκαλέσει, από κάποιον που στόχο έχει να μειώσει την αυτοεκτίμησή σου.

Έχεις λίγα δευτερόλεπτα να αποφασίσεις πώς θα αντιδράσεις σε αυτή την τοξική συμπεριφορά. Θα παραδοθείς στο συναίσθημα του θυμού που αναπτύσσεται μέσα σου; Θα γυρίσεις την πλάτη και θα φύγεις μακριά; Ή μήπως να ακολουθήσεις μια τρίτη λύση, τη «μέθοδο Tom Cruise»;

Η νέα τάση του TikTok προτείνει να αντιμετωπίσεις τους τοξικούς ανθρώπους με έναν διαφορετικό από τον προβλεπόμενο τρόπο: Κάνοντας ερωτήσεις.

Η χρήστης @ask_kimberly του TikTok εμπνεύστηκε την ονομασία, με αφορμή ένα περιστατικό με τον γνωστό ηθοποιό στο κόκκινο χαλί, πίσω στο μακρινό 2005. Ένας άνδρας, που υποδυόταν τον ρεπόρτερ άρχισε να ψεκάζει τον ηθοποιό με νερό στο πρόσωπο, μέσω ενός ψεύτικου μικροφώνου που κρατούσε, ελπίζοντας να ταπεινώσει τον ηθοποιό. Η έκπληξη του φαρσέρ, όμως, ήταν πολύ μεγαλύτερη από αυτή του ηθοποιού, όταν ο Cruise, αντί να ξεσπάσει με θυμό, άρχισε να κάνει ερωτήσεις στον άνδρα: «Γιατί θα το έκανες αυτό;», «Τι είναι τόσο αστείο;» και «Σου αρέσει να κάνεις κακόβουλα πράγματα;». Παρακολουθώντας τον Cruise να ανταλλάσσει μια οργισμένη αντίδραση με γνήσια περιέργεια, ένα χαμόγελο σχηματίστηκε αυτόματα στο πρόσωπό μας, θαυμάζοντας την ψυχραιμία με την οποία αντιμετώπισε το πάθημά του.

Αυτό το περιστατικό μοιραία γεννά ερωτήματα: Είναι αυτή η αντίδραση μια συμπεριφορά που πρέπει να υιοθετήσουμε όταν αντιμετωπίζουμε τοξικούς ανθρώπους; Το PureWow συγκέντρωσε τις απόψεις των ειδικών για τη «μέθοδο Tom Cruise», πότε πρέπει να τη χρησιμοποιούμε και ποιες ερωτήσεις πρέπει να κάνουμε:

Τι είναι η μέθοδος Tom Cruise;

Είναι ένας τρόπος καταπολέμησης της προσβλητικής συμπεριφοράς ή της προσπάθειας χειραγώγησης μέσω της υποβολής ερωτήσεων. Αυτή η αντιμετώπιση θα σε βοηθήσει να διατηρείς την ψυχραιμία σου όταν δέχεσαι λεκτική επίθεση, ενώ μπορεί να ωθήσει το επιτιθέμενο άτομο να επαναξιολογήσει τη συμπεριφορά του. Άλλωστε, αν αυτό λειτούργησε για έναν χολιγουντιανό ηθοποιό, γιατί να μη λειτουργήσει και για σένα;

Γιατί λειτουργεί η μέθοδος Tom Cruise

Η υποβολή ερωτήσεων είναι ένας αποτελεσματικός τρόπος να κατευνάσεις την ένταση που δημιουργεί μια τοξική συμπεριφορά, υποστηρίζει η δρ. Nina Vasan. «Σπάει τον κύκλο της δράσης, ειδικά όταν αυτή η δράση περιλαμβάνει κακόβουλο χιούμορ σε βάρος κάποιου άλλου. Πιθανότατα αυτός που συμπεριφέρεται έτσι σκέφτεται περισσότερο ότι θέλει να δημιουργήσει μια αστεία στιγμή, παρά τον συναισθηματικό αντίκτυπο που αυτό θα έχει στον παραλήπτη της συμπεριφοράς».

Υπάρχουν, όμως, κι εκείνοι που προσπαθούν σκόπιμα να προκαλέσουν μια εκρηκτική αντίδραση. «Ένα τοξικό άτομο προσβάλει για να μειώσει την αυτοεκτίμηση του άλλου. Με την πάροδο του χρόνου, αυτό του επιτρέπει να αποκτήσει τον έλεγχο, να παίξει παιχνίδια μυαλού και να χειραγωγήσει», εξηγεί η δρ. Alyssa Mancao. Διατηρώντας την ψυχραιμία σου και αποφεύγοντας μια έξαρση, αυτό που καταφέρνεις ουσιαστικά είναι να μειώσεις την ενέργεια της τοξικής συμπεριφοράς που δέχεσαι.

1. Πάρε μια βαθιά ανάσα και σκέψου τα λόγια που θα χρησιμοποιήσεις

«Προσέγγισε το τοξικό άτομο ήρεμα. Διατήρησε την ψυχραιμία σου, θύμισε στον εαυτό σου ότι μπορείς να το κάνεις και ετοιμάσου για δράση», προτείνει η δρ. Rubinstein.

2. Επίλεξε έναν ήρεμο τόνο ομιλίας

Ο τόνος που θα δώσεις με την αντίδρασή σου θα καθορίσει τη συνέχεια της σύγκρουσης. Σύμφωνα με την δρ. Vasan, «όταν το τοξικό άτομο σε δει να αντιδράς ψύχραιμα, θα αναγκαστεί να προσαρμόσει τη συμπεριφορά του. Αποδυναμώνεις, με αυτό τον τρόπο, όλη την αρχική του πρόθεση να σε προσβάλλει».

3. Αντιμετώπισε με αληθινή περιέργεια την επίθεση που δέχεσαι

Αντιμετωπίζοντας την τοξική συμπεριφορά με ερωτήσεις, μετατρέπουμε το θυμό σε περιέργεια. Όπως εξηγεί η δρ. Rubinstein, «οι ερωτήσεις είναι ένας καλός τρόπος αντίδρασης για να διαχειριστούμε μια περίεργη νοοτροπία και εξυπηρετούν δύο σκοπούς:

1) μας βοηθά να ρυθμίζουμε τα συναισθήματά μας και

2) μας επιτρέπει να αναγνωρίσουμε τη συμπεριφορά του άλλου πιο ορθολογικά

Είναι σαν να κρατάς έναν καθρέφτη στο πρόσωπο αυτού που σου επιτίθεται. Δεν μπορείς να ελέγξεις τα λόγια ή τις πράξεις του, μπορείς όμως να τον κάνεις να έρθει αντιμέτωπος με τις πράξεις του. «Μέσα από ερωτήσεις, μπορείς να αποκλιμακώσεις τη συμπεριφορά του άλλου, φέρνοντάς τον αντιμέτωπο με τις ευθύνες του», σχολιάζει η δρ. Rubinstein.

4. Κάνε «ανοιχτές» και όχι επιθετικές ερωτήσεις

Η δρ. Rubenstein υπογραμμίζει ότι στόχος αυτής της μεθόδου δεν είναι να «κουνήσεις το δάχτυλο» στο επιτιθέμενο άτομο. «Οι ερωτήσεις πρέπει να είναι απλές, σύντομες και μη καταγγελτικές», εξηγεί. Για παράδειγμα:

• Τι εννοείς;
• Μπορείς να με βοηθήσεις να καταλάβω γιατί είναι αστείο;
• Μπορείς να μου το εξηγήσεις;
• Πώς θα σου φαινόταν αν κάποιος το έκανε/έλεγε σε σένα;
• Τι συμβαίνει;
• Είναι όλα καλά;
• Ποιος είναι ο στόχος αυτής της συμπεριφοράς;
• Θα ήθελες να σου μιλήσω με αυτόν τον τρόπο;
• Πώς νιώθεις για τον τρόπο που μου μιλάς;

5. Μην προσπαθήσεις να επιλύσεις τη σύγκρουση

Η δρ. Rubenstein διευκρινίζει ότι στόχος είναι ο ένας να κατανοήσει την πλευρά του άλλου. «Όταν το άλλο άτομο βρεθεί σε μια πιο χαλαρή, δεκτική και λογική κατάσταση, τότε μπορείτε να φτάσετε στον πυρήνα του ζητήματος, διευκρινίζοντας τα κίνητρα, τις προθέσεις και τα συναισθήματα και επινοώντας ένα σχέδιο δράσης για την επίλυση του προβλήματος».

6. Να θυμάσαι ότι στόχος σου είναι να δομήσεις καλύτερα όρια για τον εαυτό σου

Κατά τη διάρκεια μιας τέτοιας «κρίσης» θα πρέπει να θυμάσαι ότι στόχος σου είναι να δημιουργήσεις πιο αυστηρά όρια για τη συμπεριφορά των άλλων προς εσένα. Η ουσία, επομένως, μιας τέτοιας αντιπαράθεσης είναι να πεις τελικά: «Δεν μπορώ να συνεχίσω αν δεν μιλάμε ήρεμα». Δώσε στον εαυτό σου το δικαίωμα να εξαιρεθεί από οποιαδήποτε συζήτηση σε δυσαρεστεί. «Το να μάθεις πώς να αγαπάς και να φροντίζεις τον εαυτό σου και να κατευνάζεις το νευρικό σου σύστημα είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπίσεις αποτελεσματικά μια τοξική συμπεριφορά», καταλήγει η δρ. Rubenstein.