Και τι που μεγάλωσες; Τι κακό μπορεί να προβλέπει αυτό; Αφού το να μεγαλώνεις είναι αντικειμενικά ευλογία και η μεγαλύτερη απόδειξη πως είσαι τυχερός που βρίσκεσαι σε αυτή τη ζωή. Υπάρχουν άνθρωποι που δεν τους δόθηκε ποτέ αυτή η ευκαιρία. Η ευκαιρία να ωριμάσουν, να ζήσουν εμπειρίες, όμορφες στιγμές και τελικά οι αναμνήσεις και οι εμπειρίες τους υπήρξαν λίγες. Η ηλικία σου είναι κυριολεκτικά ένας αριθμός. Το αντικειμενικό ζήτημα είναι τι πραγματικά συμβαίνει με τον χρόνο. Γιατί όσο μεγαλώνουμε ο χρόνος μοιάζει να περνάει πιο γρήγορα και τελικά τι μπορούμε να κάνουμε για να το αλλάξουμε αυτό;
Το φαινόμενο “holiday paradox”
Όσο περνούν οι μέρες και τα χρόνια, συχνά σκεφτόμαστε πως ο χρόνος μοιάζει να κυλάει πολύ πιο γρήγορα συγκριτικά με το παρελθόν. Και παρότι ο χρόνος δεν είναι παρά ένα ανθρώπινο κατασκεύασμα, δεν παύει ως ζήτημα να «κυβερνάει» τη ζωή μας.
Το 2005, μια ομάδα επιστημόνων στο πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian της Γερμανίας ασχολήθηκε με αυτό το ζήτημα. Ύστερα από αρκετή έρευνα και συστηματική παρατήρηση κατάφεραν και έδωσαν μια απάντηση στο αιώνιο ζήτημα του χρόνου. Στην έρευνα συμμετείχαν 499 άτομα ηλικίας από 14 έως 94 ετών. Αντικείμενο της έρευνας ήταν το να εξεταστεί πόσο αργά ή γρήγορα αισθάνονται οι άνθρωποι να περνάει ο χρόνος στη ζωή τους.
Τα αποτελέσματα της έρευνας
Αυτό που παρατηρήθηκε ήταν πως για μερικά μικρά διαστήματα, η αντίληψη των ατόμων για το πέρασμα του χρόνου ήταν η ίδια, ασχέτως ηλικίας. Οι περισσότεροι δήλωσαν πως ένιωθαν ότι ο χρόνος περνούσε πολύ γρήγορα. Επιπλέον, τα ηλικιακά μεγαλύτερα άτομα είχαν την τάση να αντιλαμβάνονται πως ο χρόνος περνά πιο γρήγορα. Οι συμμετέχοντες άνω των 40 ετών, στη προσπάθεια τους να αναβιώσουν τις αναμνήσεις τους, θεώρησαν ότι ο χρόνος περνούσε αργά όταν ήταν παιδιά. Όμως στην πορεία της ζωής τους ένιωθαν σαν να επιταχύνθηκε αυτό σταθερά. Τόσο κατά την διάρκεια των εφηβικών χρόνων όσο και κατά την πρώιμη ενηλικίωση τους.
Τα συμπεράσματα της έρευνας
Σύμφωνα με τα παραπάνω αποτελέσματα, υπάρχει εξήγηση πίσω από όλο αυτό το σενάριο, το οποίο τελικά δεν ανήκει απλά στη σφαίρα της φαντασίας μας. Όπως εξηγούν οι επιστήμονες, υπάρχουν δυο τρόποι με τους οποίους αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο και τελικά κατανοούμε τη διάρκεια ενός γεγονότος. Ο ένας αφορά την αντίληψη που έχουμε για τον χρόνο όταν ένα γεγονός βρίσκεται σε εξέλιξη. Ο δεύτερος την αντίληψη που έχουμε μετά την ολοκλήρωση του. Το ζήτημα των εμπειριών από την άλλη πλευρά είναι μια εντελώς διαφορετική υπόθεση για τον καθένα. Mιας και ποικίλει ανάλογα με το τι επιλέγει ο καθένας να κάνει στον χρόνο που του δίνεται.
Γιατί συμβαίνει αυτό;
Ο χρόνος έρχεται εξολοκλήρου σε συνάρτηση με τον τρόπο που ο εγκέφαλος μας κωδικοποιεί τις νέες εμπειρίες τις οποίες λίγο αργότερα θα μετατρέψει σε αναμνήσεις. Πρακτικά, έχει παρατηρηθεί πως όσο περισσότερες καινούριες εμπειρίες βιώνουμε, άλλο τόσο πιο έντονες γίνονται και οι αναμνήσεις που δημιουργούμε. Το φαινόμενο αυτό, γνωστό όπως είπαμε και ως “Holiday Paradox” – (το παράδοξο των διακοπών), επιχειρεί να εξηγήσει αυτές τις αιώνια αναπάντητες απορίες μας περί του ζητήματος του χρόνου. Στη προσπάθεια αυτή, λοιπόν, η εξήγηση που θα χρειαστεί να θυμόμαστε είναι η εξής:
Όσο είμαστε παιδιά, έφηβοι, είτε ενήλικες, η καθημερινότητά μας αποτελείται από μια αφθονία εμπειριών και εικόνων. Καθώς όμως οδεύουμε προς την ώριμη περίοδο της ενηλικίωσης, η ζωή μας σταδιακά οδηγείται σε μια ρουτίνα, η οποία πολλές φορές μοιάζει αρκετά μονότονη. Έτσι τα όσα μας συμβαίνουν λίγο-πολύ επαναλαμβάνονται, με αποτέλεσμα να μη δημιουργούνται νέες μοναδικές εμπειρίες και κατ’επέκταση αναμνήσεις, τις οποίες θα μπορούσαμε υπό άλλες συνθήκες να θυμόμαστε για μια ζωή.
Κατά συνέπεια, τα νεανικά μας χρόνια έχουν την δύναμη να μας προσφέρουν έναν όγκο αναμνήσεων ο οποίος είναι στενά συνυφασμένος με έναν πιο αργό ρυθμό ζωής. Αντίθετα, όσο μεγαλώνουμε υπάρχει η τάση να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Το σήμερα είναι το χθες του αύριο!
Πριν σε πιάσει μιας μορφής απελπισία και πριν προλάβεις να μπεις στη διαδικασία να αναπολήσεις τι μπορεί να πήγε λάθος στο δικό σου παρελθόν αλλά και παρόν, καλό θα ήταν να έχεις υπόψιν σου πως σύμφωνα με αυτή την θεωρία, μπορούμε να κάνουμε τον χρόνο να κυλάει και πάλι πιο γρήγορα. Αρκεί να υπάρχει θέληση για ζωή! Επιθυμία για να δημιουργήσουμε νέες εμπειρίες! Διάθεση για να μάθουμε νέα πράγματα. Και φυσικά πείσμα για να συνεχίσουμε να εξερευνούμε την ζωή και τον εαυτό μας, ανεξάρτητα από το ποια είναι τελικά η ηλικία που μας ορίζει αριθμητικά.
