Το Πάσχα πρέπει να νηστεύεις.
Στην εκκλησία πρέπει να φοράς τα καλά σου.
Πρέπει να κάνεις αυτό γιατί είναι Άγιες ημέρες ή πρέπει να κάνεις το άλλο γιατί έτσι κάνουν οι σωστοί Χριστιανοί.
Τελικά τι σημαίνει Πάσχα, ποιοι είναι οι καλοί και ποιοι οι κακοί Χριστιανοί; Όσο βρισκόμουν στην Ελλάδα απλά εντόπιζα αυτά τα στερεότυπα και τις ταμπέλες που συνηθίζουμε να κρεμάμε σε όλους και σε όλα, ζούσα με αυτά και δεν τους έδινα σημασία. Μπορεί να βρίσκομαι μόνο 2 μήνες στο εξωτερικό, όμως ήδη έχω καταλήξει στο συμπέρασμα πως όλες αυτές οι θρησκευτικές συνήθειες σκεπασμένες με το πέπλο του καθωσπρεπισμού, είναι απλά κατάλοιπα παλαιότερων γενιών που αναβιώνουν κάθε χρόνο, ενώ την ίδια στιγμή το βαθύ και ουσιαστικό τους νόημα έχει εξανεμιστεί.
Η Μεγάλη εβδομάδα στη Γάνδη ήταν για εμένα μια συνηθισμένη εβδομάδα. Έκανα μια εργασία, πήγα σούπερ μάρκετ, βγήκα για καφέ, έφαγα κρέας, δεν καθάρισα το σπίτι και δεν πήγα στην εκκλησία. Το Σάββατο συμφωνήσαμε με τους άλλους Έλληνες ερασμίτες να πάμε στην ορθόδοξη εκκλησία της Γάνδης για να κάνουμε Ανάσταση και να ακούσουμε το Χριστός Ανέστη. Δεν στολιστήκαμε σαν λατέρνες και δεν ντυθήκαμε σαν να συμμετείχαμε σε διαγωνισμό ομορφιάς, απλά φορέσαμε ελαφρώς καλύτερα ρούχα από αυτά που φοράμε καθημερινά. Ήμουν η μόνη που είχα από πριν λαμπάδα και το θεώρησα υπερβολή της Ελληνίδας μάνας, η οποία ήρθε να με επισκεφτεί, να μου την φέρει από την Ελλάδα λες και αν έπαιρνα ένα κανονικό κερί θα χάλαγε το έθιμο.
Όταν φτάσαμε στην εκκλησία γύρω στις 23:15 μας είπαν πως η Ανάσταση είχε γίνει. Η λειτουργία ήταν στα Ολλανδικά ενώ κάπου κάπου προσθέτονταν Ελληνικά, Ρώσικα και άλλες γλώσσες που δεν αναγνώριζα. Γύρω μου άκουγα Χριστός Ανέστη και αγνώστους ανθρώπους να μου χαμογελούν με έναν ειλικρινές τρόπο που μόνο χαρά μπορεί να σου προκαλέσει. Χριστιανοί ορθόδοξοι δεν είναι μόνο οι Έλληνες αλλά και οι Ρώσοι, οι Ρουμάνοι, οι Βούλγαροι και οι Σέρβοι. Το Σάββατο ήταν όλοι εκεί σε μια μικρή εκκλησία του Βελγίου, αδιαφορώντας για στερεότυπα, ταμπέλες και πρέπει. Ήταν ντυμένοι καθημερινά και κράταγαν τα κεριά τους. Άλλοι έψελναν στα Ολλανδικά και άλλοι στην γλώσσα τους. Μερικοί από εμάς πήγαμε για να γιορτάσουμε απλά το έθιμο, άλλοι κουράστηκαν και βγήκαν έξω ενώ κάποιοι έμειναν μέχρι το τέλος.
Όσο είμαι στην Ελλάδα πότε μου δεν πηγαίνω στην εκκλησία. Δεν μπορώ το δήθεν και τα τυπικά που χαρακτηρίζουν αυτές τις μεγάλες θρησκευτικές γιορτές. Χθες όμως ήταν η πρώτη φορά που θέλησα να μείνω μέσα στην εκκλησία και να ακούσω τον παπά να ψέλνει, ακόμη κι αν ήταν σε μια γλώσσα που δεν καταλάβαινα. Ήθελα να μείνω εκεί με την λαμπάδα μου αναμμένη και απλά να παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου, τόσο διαφορετικοί αλλά και τόσο ίδιοι. Δεν τους ένοιαζε τι φοράει η τάδε ούτε με ποιον εμφανίστηκε η δείνα. Δεν σχολίαζαν σε ποια μπουζούκια θα βγούνε μετά, ούτε που θα σουβλίσουν αύριο αρνί. Το χαμόγελό τους ήταν ζεστό και αληθινό και η ευχή έβγαινε από την καρδιά τους απλά και μόνο γιατί είχαν την χαρά να βρίσκονται ανάμεσα σε ανθρώπους που είχαν κάτι κοινό, την θρησκεία. Έπειτα βγήκα έξω, βρήκα τα παιδιά και κάναμε χαβαλέ. Μας είπαν να μιλάμε πιο σιγά όχι γιατί βρισκόμασταν σε εκκλησία αλλά γιατί ήταν ώρα κοινής ησυχίας. Μιλήσαμε για οτιδήποτε άλλο εκτός από Πάσχα, θρησκείες, αρνιά, κόκκινα αυγά και γενικά τα must θέματα των ημερών.
Φεύγοντας έριξα μια τελευταία ματιά στην εκκλησία και μέσα μου χαμογέλασα γιατί ήξερα πως αυτή ήταν η μοναδική φορά που μου άρεσε η λειτουργία. Το πραγματικό νόημα της θρησκείας μας είναι να δέχεσαι τον άλλο, όσο διαφορετικός και αν είναι, να του ανοίγεις την αγκαλιά σου και όχι να τον κρίνεις. Αυτό είδα το Σάββατο το βράδυ, ανάμεσα σε αγνώστους, σε μια μικρή ορθόδοξη εκκλησία στην Γάνδη τόσο μακριά από την Ελλάδα και για εμένα η πραγματική Ανάσταση μόλις είχε γίνει.