Το πρόσωπό τους σπάνια θα το δεις καθαρά στη μεγάλη οθόνη κι ακόμα κι αν τύχει και το διακρίνεις σε κάποιο πλάνο ανεπαίσθητα, είναι καταδικασμένο να χαθεί τόσο φευγαλέα όσο εμφανίστηκε.
Η φωνή τους σχεδόν ποτέ δεν θα φτάσει στα αυτιά σου και δεν θα μάθεις ποτέ το όνομά τους γιατί ποτέ δεν θα απεικονίζεται στους τίτλους των μεγάλων ταινιών μαζί με τα υπόλοιπα “μεγάλα ονόματα”. Πρόκειται ωστόσο για εκείνους τους ανθρώπους που αν δεν ήταν εκεί να φωτίζουν με την “απουσία” τους την κινηματογραφική -κυρίως- βιομηχανία, καμιά ταινία δεν θα είχε την ίδια αξία.
Ελάχιστους σκηνοθέτες θα ακούσεις να υποτιμούν το ρόλο του κομπάρσου, συχνά μάλιστα κάνουν ενδελεχείς ακροάσεις για να βρουν τον κατάλληλο. Αντιθέτως το κοινό αλλά και οι ίδιοι υποτιμούν συχνά τον ρόλο τους, τον απαξιώνουν. Αυτό αποδεικνύει ένα και μόνο γεγονός: Ο δημιουργός της ταινίας ξέρει πως κάθε λεπτομέρεια, ακόμα και επιφανειακά ο τελευταίος τροχός της αμάξης, πρέπει να είναι αψεγάδιαστος, να ξέρει πολύ καλά που και γιατί βρίσκεται εκεί όπως επίσης και το ότι δεν υπολείπεται σε τίποτα από πρωταγωνιστές και ονόματα. Έχει δηλαδή την ίδια ευθύνη να γνωρίζει καλά το σενάριο και τον στόχο του σκηνοθέτη αλλά και τα ίδια δικαιώματα με όλους τους υπόλοιπους.
Πόσο εύκολο είναι όμως να είσαι στ’ αλήθεια κομπάρσος;
Σου ζητείται να ακολουθήσεις πιστά τις οδηγίες του σκηνοθέτη, του βοηθού σκηνοθέτη, του βοηθού του βοηθού (κ.ο.κ) για να φανείς αν φανείς σε ταχύτητα μεγαλύτερη από αυτή του φωτός στην οθόνη. Το λες και λίγο ψυχοφθόρο, το λες και κάπως άδικο. Όμως η δική τους πορεία δεν έδειξε ποτέ μια μίζερη αντιμετώπιση και επ’ ουδενί δεν στερούνται της αναγνώρισης που τους πρέπει. Αρκεί να γνωρίζεις και να παρατηρείς καλά τι σε συγκίνησε σε μια σκηνή, σε έκανε να γελάσεις, να προβληματιστείς και τελικά την έκανε πραγματικά άξια να χαραχθεί στη μνήμη σου.
Ε, τότε θα διαπιστώσεις κι εσύ πως σπανίως είχε να κάνει μόνο με τον πρωταγωνιστικό ρόλο (εκτός αν μιλάμε για μονόλογο μέσα στον κινηματογράφο που εκεί πάμε σε διαφορετικά μονοπάτια). Συνήθως συνέβαλλε και μια φιγούρα, άγνωστη σε όλους μας, μια φιγούρα “φάντασμα” στο Google Search που της πρέπει να την έχεις έστω κι έτσι σε περίοπτη θέση στο μυαλό σου.
Ένα παράδειγμα για να καταλάβεις περισσότερο
Η ταινία Φιλαδέλφεια του 1993, μια αληθινή ιστορία για το πώς αντιμετωπίζονταν οι ασθενείς του AIDS τα πρώτα χρόνια που ξέσπασε ο ιός. Την πρώτη φορά που θα τη δεις θα μείνεις μόνο στην Οσκαρική ερμηνεία του Τομ Χανκς -και δικαίως- που ενσαρκώνει με τρομακτική πιστότητα τον Τζέφρι Μπάουερς, τον άνθρωπο που απολύθηκε και στιγματίστηκε από την εταιρεία στην οποία εργαζόταν επειδή διαγνώστηκε με AIDS και κυρίως λόγω ομοφυλοφιλίας.
Σε δεύτερο επίπεδο όμως δεν γίνεται να μην αναφερθεί για αυτήν την τεραστίων διαστάσεων αμερικάνικη παραγωγή το γεγονός πως προσλήφθηκαν 53 ακόμα φορείς του AIDS ως κομπάρσοι. Ένα χρόνο αργότερα οι περισσότεροι από αυτούς είχαν πεθάνει από επιπλοκές της νόσου. Σύμφωνα με όσα έγιναν γνωστά όταν ο Χάνκς παρέλαβε το χρυσό αγαλματίδιο μόλις 10 ήταν ζωντανοί..
Και αυτό είναι μόνο ένα συμβάν.
Δεν θα πω περισσότερα, θα αφήσω την ιστορία να μιλήσει για κάποιους από εκείνους που χωρίς καμία προβολή και φωτεινή επιγραφή, κάνουν απλά τη δουλειά τους γιατί η δουλειά δεν είναι ποτέ παρεμπιπτόντως.
ΥΓ. Πάω να βάλω ταινία. Θα δώσω λίγο παραπάνω χρόνο σε αυτούς τους ανθρώπους κι ας “λάμπουν” λιγότερο.
