Ποια ήταν η τελευταία φορά που επέλεξες να μην ασχοληθείς με τις ζωές των άλλων και να μην ασκήσεις κριτική; Θυμάσαι το αίσθημα της απελευθέρωσης αλλά και της συμπόνιας που εισέπραξες μόλις αντιλήφθηκες ότι οι άλλοι τελικά βιώνουν παρόμοιες δυσκολίες με τις δικές σου;
Είναι γεγονός πως η επικριτική συμπεριφορά γίνεται τρόπος ζωής και είναι μια συνήθεια που δεν «κόβεται» ιδιαίτερα εύκολα. Θα ήταν ψέμα λοιπόν να πούμε πως δεν έχουμε ασκήσει ποτέ κριτική σε κανέναν, την οποία λίγο αργότερα ίσως και να μετανιώσαμε. Θα ήταν ψέμα γιατί από την φύση μας οι άνθρωποι έχουμε την τάση σχεδόν καθημερινά να ασκούμε κριτική στον ίδιο μας τον εαυτό. Και μάλιστα δεν είναι λίγες οι φορές που κρίνουμε λανθασμένα είτε εμάς είτε τους άλλους.
Είναι σχεδόν αδύνατον να αποφύγουμε την κριτική όταν ως ανθρώπινα όντα καλούμαστε σε καθημερινή βάση να καλλιεργήσουμε ισχυρές απόψεις τις οποίες λίγο αργότερα θα χρειαστεί να υποστηρίξουμε. Ωστόσο, αυτό δεν σημαίνει πως δεν υπάρχει σωστός και λάθος τρόπος με τον οποίο μπορούμε να ασκήσουμε κριτική σε κάποιον. Όταν η κριτική ασκείται με τον σωστό τρόπο μπορεί πραγματικά να γίνει μοναδικά ωφέλιμη. Και να προάγει μια θετική αλλαγή στη δική μας ζωή όπως αντίστοιχα και στη ζωή κάποιου κοντινού μας προσώπου.
Τι μπορώ να κάνω για να σταματήσω την αρνητική κριτική;
Αρχικά, είναι σημαντικό να εκπαιδεύσεις σταδιακά τον εαυτό σου στο να μπορεί να αναγνωρίζει τη διαφορά μεταξύ της αρνητικής κριτικής αλλά και εκείνης που στόχο έχει να σε βοηθήσει. Εν συνεχεία, καλό θα ήταν να δώσεις σημασία στα παρακάτω βήματα.
Γνωρίζεις πραγματικά το πρόσωπο που κρίνεις;
Γνωρίζεις το παρελθόν, τις εμπειρίες καθώς και το τι έχει συμβεί στο πρόσωπο που κρίνεις; Εάν καταφέρεις να αναγνωρίσεις την «ιστορία» του, θα έχεις έναν παραπάνω λόγο για να προσπαθήσεις να τον καταλάβεις καλύτερα. Μη βιαστείς να ασκήσεις κριτική.
Σκέψου το αντίκτυπο της κριτικής που ασκείς
Εάν πρόκειται να πληγώσεις ή να προβληματίσεις τον άλλο περισσότερο από όσο θα τον ωφελήσεις, τότε καλύτερα να ξανά σκεφτείς αυτό που πρόκειται να πεις. Όσο εύκολο και αν είναι να πεις κάτι χωρίς να σκεφτείς τις συνέπειες, άλλο τόσο εύκολο είναι να θυμάσαι πάντα πως πάνω από όλα είσαι άνθρωπος. Συνεπώς δεν χρειάζεται να κρίνεις σε μόνιμη βάση με αυστηρότητα.
Εξάσκησε τη συνήθεια του να νιώθεις ευγνώμων
Εκπαίδευσε τον εαυτό σου στο να νιώθει το συναίσθημα της ευγνωμοσύνης περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο συναίσθημα. Αντί να ασκείς αρνητική κριτική, θα παρατηρήσεις σιγά σιγά να βρίσκεις τρόπους για να βοηθήσεις. Αντί να βλέπεις καθετί αρνητικό στον άνθρωπο που βρίσκεται απέναντί σου. Θα αρχίσεις να παρατηρείς όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που εν τέλει σας οδήγησαν στο να έρθετε πιο κοντά στην παρούσα φάση της ζωής σας.
Ποιοι λόγοι σε οδηγούν στην αρνητική κριτική;
Για να σπάσεις τον φαύλο κύκλο της επικριτικής σου συμπεριφοράς, σημαντικό είναι να απαντήσεις σε κάποια βασικά ερωτήματα που σύντομα θα σε οδηγήσουν στην αυτογνωσία. Έχεις στα αλήθεια το δικαίωμα να κρίνεις τους άλλους; Γιατί σε νοιάζει τι κάνει κάποιος άλλος περισσότερο από το τι κάνεις εσύ; Αν βρισκόσουν στη θέση του/της πως θα αντιμετώπιζες εσύ εκείνη την κατάσταση; Είναι σημαντικό να γνωρίζεις πως η έντονη αρνητική κριτική συχνά αποτελεί καμουφλάζ κάποιων δικών μας δυσλειτουργιών. Συνήθως συνδέεται με την ανασφάλεια καθώς και την έλλειψη αυτοπεποίθησης.
Ενδυνάμωσε την ενσυναίσθησή σου
Είναι γεγονός πως ζούμε στην εποχή της απόλυτης ελευθερίας στον τρόπο με τον οποίο εκφραζόμαστε. Ενώ αυτό μόνο θετικό αντίκτυπο φαίνεται να έχει, δεν παύει σε κάποιες περιπτώσεις να κρύβει και ορισμένες παγίδες. Εάν δεν το έχεις ήδη κάνει, είναι καιρός να εκπαιδεύσεις τον εαυτό σου στο πως να επικεντρώνεται περισσότερο στη καλοσύνη και τη συμπόνοια. Παρά στην αρνητική κριτική. Μόλις η αυτοβελτίωση γίνει μέρος της καθημερινότητάς σου για ένα καλύτερο «εσύ». Μόλις η κακή συνήθεια της αρνητικής κριτικής πάψει να τροφοδοτεί τις προσωπικές σου αδυναμίες, θα ανακαλύψεις πως το να αισθάνεσαι καλά με τον εαυτό σου είναι πολύ πιο σημαντικό από οτιδήποτε άλλο. Και αυτό αργά ή γρήγορα σε βεβαιώνω πως θα σε βρει σε πλήρη ασυμφωνία με την αρνητική κριτική.
Να θυμάσαι πως από τη στιγμή που θα αρχίσεις να ασκείς αρνητική κριτική στη ζωή των άλλων, αυτομάτως πάντα θα ανοίγεις διάπλατα τη πόρτα στη μιζέρια και στην μνησικακία. Το να ελέγχεις, να συγκρίνεις, να ανταγωνίζεσαι και εν τέλει να κριτικάρεις τη ζωή ενός άλλου δεν πρόκειται να σου προσφέρει κάποιο όφελος. Αντιθέτως έχει την δύναμη να σε οδηγήσει σε πολύ πιο σκοτεινά μονοπάτια. Δεν νομίζω πως το αξίζεις και αν το νομίζεις εσύ τότε καλό θα ήταν να το σκεφτείς διπλά.
«Οι άνθρωποι σπεύδουν να ασκήσουν κριτική για να μην κριθούν οι ίδιοι.» – Αlbert Camus
