Με θέμα #EmbraceEquity (μτφ: Αγκάλιασε την Ισότητα) για το 2023 ακόμη μια Παγκόσμια Ημέρα Γυναίκας λειτουργεί ως υπενθύμιση της διαχρονικής επικράτησης των έμφυλων ανισοτήτων.
364+1 ημέρες η σύγχρονη γυναίκα, σε ένα «σύγχρονο» κράτος, καλείται να υποστηρίξει πολλαπλούς, ασύγχρονους με κάθε είδους εξέλιξη, ρόλους.
Για την ελληνική πραγματικότητα, το «αρκετά μακριά από την ισότητα» συνεπάγεται κάποιες δεκαετίες που θα χρειαστούν για να ανατραπούν τα απογοητευτικά στοιχεία που καταγράφονται από Οργανισμούς και επίσημες Αρχές για τη θέση της γυναίκας στη χώρα.
Όλα αυτά την ώρα που εξαγγελίες στρατηγικών και μέτρων αμφίβολης επάρκειας, προκαλούν την εντύπωση ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά επαναπροσδιορισμού των συνθηκών κάτω από τις οποίες οι γυναίκες διαβιούν, εργάζονται και αντιμετωπίζονται από τα περιβάλλοντά τους.
Πώς «μετριέται» η ισότητα;
Στις διεθνείς ή ευρωπαϊκές έρευνες τα κριτήρια αξιολόγησης της κάθε χώρας ή κράτους-μέλους, ομαδοποιούνται σε κατηγορίες που αφορούν: τις συνθήκες εργασίας, τις οικονομικές απολαβές, τη συμμετοχή στην εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση, την αφιέρωση χρόνου σε οικιακές εργασίες, στη φροντίδα ευάλωτων προσώπων και τις κοινωνικές ασχολίες, την παρουσία γυναικών σε θέσεις εξουσίας και λήψης αποφάσεων στην οικονομική, κοινωνική και πολιτική σφαίρα, την πρόσβασή τους σε υπηρεσίες υγείας και τη βία (λεκτική, ψυχολογική, σωματική, οικονομική).
Πρώτη…από το τέλος
Την τελευταία θέση καταλαμβάνει η Ελλάδα ανάμεσα στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες στην έκθεση του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων για το 2022. Ο συγκεκριμένος δείκτης αποτελεί ένα εργαλείο για τη μέτρηση της προόδου των χωρών προβάλλοντας τομείς που χρήζουν βελτίωσης.
Σύμφωνα με αυτόν η Ελλάδα βαθμολογείται με 53.4, τη στιγμή που ο μέσος όρος της στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 68.6.
Καλύτερες μετρήσεις σημειώνει στον τομέα της Υγείας, με 85.8 που αφορά κατά κύριο λόγο την πρόσβαση στις υγειονομικές υπηρεσίες αλλά και την γενικότερη κατάσταση της Υγείας τους.
Αντιθέτως, η χώρα παρουσιάζει εξαιρετικά χαμηλά ποσοστά στους τομείς εξουσίας (28.8). Απογοητευτικά είναι τόσο η γυναικεία εκπροσώπηση στο Υπουργικό Συμβούλιο, όσο και εντός του Ελληνικού Κοινοβουλίου.
Σε συνέχεια αυτού δεν προκαλεί εντύπωση ότι μόλις το 23% των μελών Διοικητικών Συμβουλίων μεγάλων εταιρειών είναι γυναίκες, ποσοστό που μειώνεται στο 11% όταν αφορά Ερευνητικούς Οργανισμούς.
Το σοβαρό μειονέκτημα της Ελλάδας όσον αφορά τη θέση της γυναίκας στην έρευνα, αποδεικνύεται, εξάλλου, μεταξύ άλλων και από την 28η θέση (6%) που καταλαμβάνει στην κατάταξη που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα ποσοστά των Γυναικών στην Επιστήμη, σύμφωνα με την Eurostat.
🇸🇪 13% 🇩🇰 11% 🇮🇪 11% 🇵🇹 10% 🇸🇮 10% 🇧🇪 10% 🇳🇱 9% 🇱🇹 9% 🇲🇹 9% 🇦🇹 9% 🇱🇺 9% 🇪🇪 8% 🇵🇱 8% 🇷🇴 8% 🇧🇬 7% 🇪🇸 7% 🇫🇮 7% 🇪🇺 7% 🇨🇾 7% 🇨🇿 7% 🇫🇷 7% 🇱🇻 7% 🇩🇪 6% 🇭🇷 6% 🇬🇷 6% 🇭🇺 5% 🇸🇰 4% 🇮🇹 4% Stats on #WomeninScienceDay via @EU_Eurostat — European Commission (@EU_Commission) February 11, 2023
Μισθολογικό χάσμα…
Τα τελευταία στοιχεία που δημοσιεύτηκαν από την Ευρωπαϊκή Ένωση και αφορούν την μισθολογική ανισότητα στην Ελλάδα αφορούν το 2018, εν αντιθέσει με την πλειονότητα των υπολοίπων κρατών-μελών που φέρουν επικαιροποιημένα στοιχεία από το 2020.
Σύμφωνα με αυτά, στην Ελλάδα καταγράφεται διαφορά στις μισθολογικές απολαβές της τάξης του 10,4%.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι ένα μικρότερο ποσοστό δε συνεπάγεται και μικρότερη απόσταση από τη μισθολογική ισότητα, καθώς βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τη γυναικεία απασχόληση, γενικά, αλλά και το είδος αυτής (μερική ή πλήρης απασχόληση), ειδικά.
Ως αιτίες πίσω από τη δυσμενή μισθολογική πραγματικότητα για μια γυναίκα, καταγράφονται -μεταξύ άλλων- η μερική απασχόληση, ο επηρεασμός των επαγγελματικών αποφάσεων από οικογενειακούς παράγοντες και ο μικρότερος αριθμός γυναικών σε διευθυντικές θέσεις εν αντιθέσει με εκείνες που αμείβονται χαμηλότερα.
Η επόμενη Ημέρα της Γυναίκας
Θα είναι εκείνη που θα βρει τα νέα στοιχεία της επόμενης χρονιάς να κυμαίνονται στα ίδια -αν όχι και σε χειρότερα- επίπεδα. Είναι ρεαλιστικό ένα σενάριο αλματώδους βελτίωσής τους; Έχει εξασφαλίσει η Πολιτεία τις συνθήκες εκείνες που θα επιτρέψουν τη λήψη αποφασιστικών μέτρων προς την ισότητα; Οι αριθμοί δείχνουν ότι η χώρα απέχει αρκετά από την ουσιαστική αποκωδικοποίηση και αντιστροφή στερεοτυπικών μοτίβων και, κυρίως, από την καλλιέργεια κουλτούρας ενδυνάμωσης και υποστήριξης του γυναικείου πληθυσμού.