Η έρευνα έχει βρει ότι αυτό που ακούς όταν τρως μπορεί να έχει μεγάλο αντίκτυπο στη γεύση των φαγητών σου. Η Claire Munnings διερευνά τι μπορεί να σημαίνει αυτό για όσους θέλουν να τρώνε πιο προσεκτικά.
Το φαγητό έχει καλύτερη γεύση όταν το αντιμετωπίζεις ως μια πολυαισθητηριακή εμπειρία. Ένα παγωτό που απολαμβάνεις σε μια ζεστή, ηλιόλουστη παραλία συνήθως είναι ότι πρέπει σε αντίθεση με την κατανάλωση του ίδιου παγωτού στο σπίτι ένα βροχερό, σκοτεινό απόγευμα.
Τα ζυμαρικά έχουν πάντα καλύτερη γεύση όταν τρώγονται σε μια παραδοσιακή μικρή τρατορία, ακούγοντας τη φλυαρία των ντόπιων. Ακόμη και ένα μπολ με δημητριακά που το απολαμβάνεις στο κρεβάτι ένα χαλαρωτικό Σάββατο έχει καλύτερη γεύση από το muesli που τρως βιαστικά στις 8 π.μ. ενώ απαντάς σε email στο γραφείο σου.
Ενώ μπορεί να το γνωρίζεις από ανέκδοτη εμπειρία, ένας αυξανόμενος όγκος ερευνών υποδηλώνει τώρα ότι το «ηχητικό καρύκευμα», αυτό που ακούμε δηλαδή όταν τρώμε μπορεί να επηρεάσει τη γεύση του φαγητού. Και αυτό θα μπορούσε να έχει ενδιαφέροντα αποτελέσματα για τις διατροφικές σου συνήθειες.
Τι ακριβώς είναι το «ηχητικό καρύκευμα»;
Ο καθηγητής Charles Spense είναι γαστροφυσικός στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Επινόησε για πρώτη φορά τον όρο «ηχητικό καρύκευμα» περίπου πριν από 10 χρόνια για να περιγράψει πώς είναι δυνατόν να «καρυκεύσουμε» το φαγητό μας με ήχο.
«Διεξάγαμε μια σειρά από μελέτες για να δείξουμε ότι η αναπαραγωγή μουσικής σε υψηλούς τόνους θα ενίσχυε τη γλυκύτητα στο φαγητό και το ποτό, ενώ η αναπαραγωγή μουσικής με πολύ χαμηλό τόνο θα μπορούσε να αναδείξει πικρία», εξηγεί. «Έχουμε πλέον αναπτύξει μουσικά μενού για να τονίσουμε μια σειρά από γεύσεις και γευστικές ιδιότητες, όπως γλυκό, ξινό, αλμυρό, πικρό, πικάντικο και κρεμώδες».
Όπως εξηγεί ο Dr Spence, η έρευνά του έχει δείξει ότι με το σωστό είδος μουσικής, θα μπορούσες να προσθέσεις μεταξύ 10-15% γλυκύτητα ή πικρία σε ορισμένα φαγητά κάτι που σίγουρα ακούγεται εντυπωσιακό.
Μπορεί η μουσική να βοηθήσει στη βελτίωση της διατροφής σου;
Εκτός από την κουλτούρα της διατροφής και τους περιορισμούς των ανθυγιεινών τρόφιμων, σίγουρα γνωρίζεις ότι η υπερβολική ραφιναρισμένη ζάχαρη δεν είναι καλή για την υγεία (συμβάλλει στη φλεγμονή και τον διαβήτη και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καταστάσεων όπως οι καρδιακές παθήσεις). Επομένως οτιδήποτε μπορείς να κάνεις για να μειώσεις την πρόσληψη τους θα μπορούσε να σε επωφελήσει. Το ίδιο ισχύει και για το αλάτι; Εάν υπάρχει τρόπος να κάνεις το φαγητό σου πιο νόστιμο χωρίς να προσθέσεις αλάτι, αυτό θα μπορούσε να έχει πολλά οφέλη.
Εκεί είναι που το «ηχητικό καρύκευμα» μπορεί να έχει κάποια πραγματική επιρροή. Τα αποτελέσματα που αναφέρθηκαν παραπάνω υποδηλώνουν ότι όσοι έχουν «sweet tooth» μπορεί να είναι σε θέση να πάρουν την ίδια ευχαρίστηση και γεύση από ένα πιάτο με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη. Ίσως η ακρόαση ενός υψηλότερου ήχου, για παράδειγμα, θα μπορούσε να κάνει τη μαύρη σοκολάτα με πιο πικρή γεύση εξίσου γλυκιά με την πιο επεξεργασμένη (αναμφισβήτητα πιο πικρή) επιλογή.
Τελικά θα μπορούσε το να τρως με μια μουσική στο πλάι να προσφέρει έναν πραγματικό τρόπο βελτίωσης της διατροφής σου;
Αν και ακούγεται καλό με μια πρώτη ματιά, η αλήθεια είναι ότι χρειάζεται περισσότερη έρευνα για να δούμε αν θα μπορούσε να έχει μακροχρόνια αποτελέσματα.
«Γνωρίζουμε ότι το ηχητικό καρύκευμα λειτουργεί βραχυπρόθεσμα, αλλά δεν ξέρω αν οι άνθρωποι που ακούνε γλυκιά μουσική κάθε μέρα για να μειώσουν (την πρόσληψη ζάχαρης) θα έβρισκαν τελικά τα αποτελέσματα να μειώνονται ή όχι», τονίζει ο Dr. Spence.
«Παρόλα αυτά, έχω ήδη δει ένα καφέ στο Πεκίνο να παίζει γλυκιά μουσική όλη την ημέρα, ώστε να μπορούν να μειώσουν την περιεκτικότητα σε ζάχαρη στα ποτά και τα αρτοσκευάσματα τους, διατηρώντας την επιθυμητή γλυκιά γεύση σταθερή».
Ο David Guedes, ερευνητής και διδάκτορας στο Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο της Λισαβόνας, μπορεί επίσης να δει τις δυνατότητες εδώ. Σε πρόσφατη μελέτη με την οποία ασχολήθηκε παρατήρησε άτομα να δοκιμάζουν προϊόντα με διάφορα επίπεδα ζάχαρης (όπως διάφορα λαχανικά και μπισκότα με υψηλή και χαμηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη) ενώ άκουγαν διαφορετικά soundtrack. Εκτός από το ότι ακούγοντας «πιο γλυκά» soundtrack οδήγησε τους συμμετέχοντες να βαθμολογήσουν όλα τα φαγητά ως πιο γλυκά, οι υψηλότερες νότες συνδέθηκαν επίσης με το να αρέσουν περισσότερο τα πιάτα.
Αν και χρειάζεται περισσότερη έρευνα, αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι η παροχή των σωστών ηχητικών ερεθισμάτων μπορεί να σε βοηθήσε να απολαύσεις πιο υγιεινά προϊόντα, όπως λαχανικά ή μπισκότα με μειωμένη περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
Πώς να δοκιμάσεις μόν@ σου το ηχητικό καρύκευμα
Θέλεις να δεις πώς ανταποκρίνονται οι γευστικοί σου κάλυκες στον ήχο; Το πρώτο βήμα είναι να βρεις τα soundtracks που «λειτουργούν» για εσένα.
«Είναι σημαντικό να λάβεις υπόψη ότι οι άνθρωποι έχουν διαφορετικές μουσικές προτιμήσεις και μπορούν να επιδείξουν διαφορετικούς συνειρμούς ήχου και γεύσης», λέει ο Guedes. Ενώ δεν υπάρχει βασική φόρμουλα για να ορίσουμε πώς θα ακούγεται ένα γλυκό ή ένα αλμυρό soundtrack, υπάρχουν μερικά ενδιαφέροντα μοτίβα που έχουν εντοπιστεί.
Σύμφωνα με μια μελέτη τα γλυκά soundtracks, για παράδειγμα, τείνουν να είναι υψηλότερα, έχουν σύμφωνες αρμονίες (ένας συνδυασμός φθόγγων που ακούγονται εύκολα) και χρησιμοποιούν μουσικά όργανα όπως το πιάνο.
Όσον αφορά τη δημιουργία ενός «γλυκού» soundtrack, ο Spence συνιστά να ακούσεις τα Tubular Bells του Mike Oldfield και το Carnival Of The Animals της Camille Saint-Saëns. Λέει ότι έχουν γίνει ακόμη και συζητήσεις για το πώς το κομμάτι του Justin Timberlake, Can’t Stop The Feeling θα μπορούσε να κάνει τη σοκολάτα πιο γλυκιά.
Αυτό μπορεί εν μέρει να οφείλεται στα συναισθήματα που προκαλούν ορισμένα κομμάτια ή παρτιτούρες. Σύμφωνα με την έρευνα του Guedes φαίνεται να υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ συναισθήματος και γεύσης: «Για παράδειγμα, η γλυκύτητα συνδέθηκε περισσότερο με ευχάριστα συναισθήματα όπως η χαρά, ενώ η πικρία συνδέθηκε περισσότερο με δυσάρεστα συναισθήματα όπως ο φόβος, ο θυμός και η λύπη.