Δεν ένιωσα την ανάγκη -μέχρι στιγμής τουλάχιστον- να παντρευτώ και να κάνω παιδιά αλλά καταλαβαίνω και σέβομαι απόλυτα το ότι για πάρα πολλές γυναίκες εκεί έξω είναι κάτι πολύ σημαντικό, το οποίο επιθυμούν σφόδρα και αντιλαμβάνομαι ότι όσο δεν έρχεται, αυτό τις αγχώνει όλο και περισσότερο.

Δεν ξέρω από που ακριβώς πηγάζει για την κάθε μία από αυτές η συγκεκριμένη ανάγκη. Για πολλές μπορεί να είναι απλά η αναπαραγωγή του στερεότυπου πως αυτός είναι ο προορισμός τους στη ζωή, για άλλες η ανάγκη δημιουργίας της δικής τους φωλιάς, για μερικές η θέληση να διοχετεύσουν την αγάπη και τη φροντίδα που έχουν μέσα τους, στο σύζυγο και στα παιδιά τους και για ορισμένες η ανασφάλεια ότι θα μείνουν μόνες στη ζωή, κάτι το οποίο μάλλον τις φοβίζει περισσότερο απ’ όλα.

Ο ψυχολόγος Στέφανος Κατσάρας σχολιάζει σχετικά με την ανάγκη των γυναικών να παντρευτούν σε μια «κατάλληλη» ηλικία: «Στην πραγματικότητα αυτή η υπερέκθεση της ανάγκης της γυναίκας για μητρότητα υποκρύπτει ένα μεγάλο άγχος το οποίο πιθανότατα συνδέεται με αυτό που η ίδια θεωρούσε “κανονικό” να συμβεί (ή να έχει συμβεί) σύμφωνα με την ηλικία της. Να λάβουμε υπόψιν ότι δεδομένου του χρονικού ορίου που αντικειμενικά βιολογικά υπάρχει σε μια γυναίκα όσον αφορά στη δυνατότητά της για τεκνοποίηση, κάτι αντίστοιχο σπάνια θα το δούμε να συμβαίνει, με αυτήν την ένταση, σε κάποιον άνδρα. Ο λόγος είναι ακριβώς επειδή δεν υπάρχει αυτός ο χρονικός περιορισμός ή έστω αν υπάρχει, είναι κυρίως κοινωνικά και όχι βιολογικά. Ουσιαστικά όμως πρόκειται για το συνδυασμό του κατασκευασμένου κοινωνικού άγχους και του σχεδόν αντικειμενικού βιολογικού περιθωρίου που έχει μια γυναίκα να γίνει μητέρα σε σχέση με το ‘ελεύθερο’ του άνδρα να τα κάνει όλα όποτε θέλει.»

H πατριαρχική θεωρία ότι ένας άνδρας έχει πιο ελαστικά χρονικά περιθώρια να «φτιάξει τη ζωή του» σε σύγκριση με μία γυναίκα

Η αλήθεια είναι πως από πολύ μικρή ηλικία, ακόμη και η σύγχρονη γυναίκα φαντάζεται τον εαυτό της σύζυγο και μητέρα, ονειρεύεται τον εαυτό της με νυφικό και αρχίζει να πιέζεται όταν κοντεύει τα 30 για να βρει τον «κατάλληλο» σύντροφο ώστε να παντρευτεί και να μείνει έγκυος. Όμως και η σύγχρονη κοινωνία ασκεί με τους δικούς της τρόπους πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση- ειδικά τη γυναίκα- και πάρα πολλοί άνθρωποι συνειδητά ή υποσυνείδητα τείνουν να συμμορφώνονται με τις κοινωνικές συμβάσεις. Ο άνδρας πάλι, δεν καταδιώκεται με την ίδια μανία από το χρόνο, ούτε από τις κοινωνικές συνθήκες. Για εκείνον τα πράγματα είναι πιο χαλαρά. Μπορεί να τον περιμένουν όλα λίγο παραπάνω κι αυτό είναι απολύτως σεβαστό, καθώς και η καριέρα του πρέπει να μπει σε μια σειρά και το γενετικό του υλικό δεν έχει ημερομηνία λήξης.

Μάλιστα, αν μια γυναίκα δεν χρησιμοποιήσει τα ωάριά της όσο ακόμη αυτά θεωρούνται «καλή πρώτη ύλη» μπαίνει στη διαδικασία να τα καταψύξει για να μπορεί να τα γονιμοποιήσει αργότερα. Αν πάλι βρίσκεται ήδη σε κάποια σχέση στα τριάντα της, τότε ξεκινά σοβαρές συζητήσεις για το άμεσο μέλλον, ώστε να «πιέσει» το σύντροφό της να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά. Έτσι, η αγχωμένη τριαντάρα και παντρεύεται και κάνει οικογένεια, αλλά μετά μάλλον επειδή βιάστηκε, μπορεί και να χωρίσει προσπαθώντας να καταλάβει τι στο καλό πήγε λάθος, ενώ παράλληλα τρέχει πανικόβλητη να πάρει τα παιδιά από το σχολείο, τις δραστηριότητες, να ανταπεξέλθει στα έξοδα με τη διατροφή και ίσως να ξαναβρεί τον έρωτα.

Και πάλι όμως η κοινωνία της ζητάει εξηγήσεις ενώ η ίδια νιώθει παράλληλα ενοχική όχι αυτή τη φορά επειδή δεν παντρεύτηκε εγκαίρως, αλλά που «απέτυχε» στο γάμο της. Με λίγα λόγια είτε δεν παντρευτεί στη «σωστή» ηλικία, είτε χωρίσει, πάντα «χρεωμένη» θα βγαίνει. Μη σας πω, ότι ακόμη κι αν παντρευτεί και δε χωρίσει ξανά νιώθει ενοχές επειδή «δεν είναι η τέλεια μάνα ή τέλεια σύζυγος». Η γυναίκα έχει γεννηθεί για το κατεστημένο για να είναι τέλεια. Οτιδήποτε λιγότερο από αυτό συνεπάγεται με την αποτυχία.

Υπάρχει και μια κατηγορία γυναικών, που νιώθει και πάλι ενοχές,- άραγε ξεφεύγει κάποια από αυτό το γυναικείο ενοχικό σύνδρομο-; Επειδή είναι single και childfree. Πρόκειται γι αυτές τις γυναίκες, οι οποίες διανύουν τη δεκαετία των 30 ή και των 40 και δεν έχουν ακόμη παντρευτεί, ούτε έχουν κάνει παιδιά, όχι από επιλογή, αλλά κατά τη γνώμη τους από ατυχία.

Αυτές λοιπόν νιώθουν ότι κάτι δεν έχουν κάνει σωστά στη ζωή τους και αρκετές φορές επικοινωνούν την ανάγκη τους να «αποκατασταθούν» τόσο έντονα που χαρακτηρίζονται ως απελπισμένες και τρομοκρατούν τους άνδρες επειδή αυτοί αισθάνονται ότι τους βλέπουν σαν σανίδες σωτηρίας από τον πνιγμό τους στον απέραντο ωκεανό της μοναξιάς τους. Παλιά το να είσαι ανύπαντρη και άτεκνη, ήταν μεγάλο πρόβλημα. Η παράξενη «γεροντοκόρη» ήταν συνώνυμο της περίεργης καρικατούρας που καμία άλλη δεν ήθελε να ταυτιστεί. Και μεταξύ μας, αυτό το κατάλοιπο δεν έχει εκλείψει καθόλου, απλά σήμερα, ζορίζονται όλοι πάρα πολύ για να χρησιμοποιήσουν έναν πιο political correct όρο για να περιγράψουν αυτή τη γυναίκα.

Ποια λοιπόν είναι η μοναδική περίπτωση που μια γυναίκα τα έχει καλά με τον εαυτό της;

Υπάρχει έστω για την ίδια αν όχι για τους άλλους; Πιστεύω πως ναι. Είναι όταν συνειδητοποιημένα η γυναίκα δεν έχει ανάγκη κανέναν άλλον, ούτε το σύζυγο, ούτε τα παιδιά για να νιώσει ολοκληρωμένη παρά μόνο την ίδια. Τότε, απαγκιστρώνεται και από το άγχος και από τις ενοχές και ζει τη ζωή της χωρίς να την κυνηγούν τα πρέπει.

Δυστυχώς ζούμε σε μια κοινωνία που αν μια γυναίκα βγει και πει «Τετραγώνισα τον κύκλο» θα της απαντήσουν «Ναι, αλλά παιδιά έκανες;» Κι αν εκείνη απαντήσει «Μα τετραγώνισα τον κύκλο!» η κοινωνία και πάλι θα της πει «Ναι εντάξει, αλλά παιδιά έκανες;» υποτιμώντας έτσι οποιοδήποτε άλλο σπουδαίο επίτευγμά της και ανάγοντας την τεκνοποίηση ως ύστατο σκοπό της ύπαρξής της. Που για να μην παρεξηγηθώ, είναι κάτι πολύ σημαντικό, αλλά όχι, δεν είναι ούτε το μοναδικό, ούτε το μεγαλύτερο. Κι αν αναρωτηθείτε «γιατί;» απλά θέστε το ίδιο ερώτημα σε έναν άνδρα. Αν εκείνος τετραγωνίσει τον κύκλο όλοι θα σταθούν σε αυτό και κανείς δεν θα τον ρωτήσει αν έχει κάνει και παιδιά.