Οι γυναίκες έχουμε αντιμετωπιστεί ως όντα μικρότερης αξίας από τους άντρες για τόσο πολύ καιρό, που μερικές το έχουν αποδεχτεί ως τη μόνη πραγματικότητα. Έχει φτάσει πλέον να είναι τόσο σύνηθες που ίσως ξεχνάμε να ρωτήσουμε γιατί ισχύει εξ αρχής.
Αυτό που είναι ξεκάθαρο για εμένα είναι πως αυτός ο διαχωρισμός δεν είναι φυσικός ή βιολογικός – αντιθέτως, είναι στρατηγικός. Σκέψου το, πολλές γυναίκες βιώνουν μια από τις πιο δυσάρεστες εμπειρίες κάθε μήνα: έναν κύκλο που προκαλεί πόνο, κούραση και ταλαιπωρία ενώ παράλληλα συνεχίζουν την καθημερινότητα τους. Πολλές γυναίκες επίσης βιώνουν έναν από τους μεγαλύτερους πόνους γνωστούς στην ανθρωπότητα: τον πόνο της γέννας. Κατ’ επέκταση, γυναίκες είναι εκείνες που φέρνουν ζωή σε αυτό τον κόσμο.
Και παρ’ όλα αυτά, επανειλημμένως οι γυναίκες αποκαλούνται αδύναμες και εξαρτώμενες από άλλους. Πώς είναι αυτό δυνατό; Και γιατί διαδόθηκε τόσο πολύ αυτή η πεποίθηση;
Πόσο έξυπνο είναι να κάνει κάποιος μια ομάδα να νιώθει ότι δεν αξίζει – τόσο πολύ ώστε να αρχίσει να το πιστεύει και η ίδια. Οι γυναίκες έχουν πιεστεί να το αποδεχτούν ακόμη και αν αυτό που ζουν και βιώνουν καθημερινά τους δείχνει το αντίθετο.
Το να λες ότι μια ομάδα είναι αδύναμη είναι η μια πλευρά, ενώ το να εφαρμόζεις σκόπιμα κανόνες και περιορισμούς για να τη διατηρήσεις έτσι, είναι η άλλη. Όταν αναφερόμαστε στην κατάσταση όπου το ένα φύλο αντιμετωπίζεται διαφορετικά από το άλλο, όπου το ένα θεωρείται πιο αξιόλογο από το άλλο και συγκεκριμένα, όταν οι άντρες έχουν όλη την εξουσία σε βάρος άλλων μέσα στην κοινωνία, τότε αναφερόμαστε στην πατριαρχία.
Το θέμα γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο όταν συνειδητοποιούμε τη διαφορά ανάμεσα στο κοινωνικό (gender) και το βιολογικό φύλο (sex). Πόσο μάλλον όταν μπαίνει στο παιχνίδι και η διαθεματικότητα (intersectionality). Για την ώρα όμως, ας μιλήσουμε για το τι είναι η πατριαρχία σε πολύ γενικές γραμμές.
Η πατριαρχία υπάρχει με τις εξής μορφές:
όταν λένε σε ένα μικρό κορίτσι από τη στιγμή που έχει γεννηθεί ότι δεν μπορεί να κάνει τα ίδια πράγματα με τον αδερφό της γιατί αυτή είναι κορίτσι και εκείνος αγόρι,
όταν αυτό το μικρό κορίτσι βλέπει τις ταινίες να απεικονίζουν τις γυναίκες ανήμπορες, περιμένοντας έναν άντρα να τις σώσει,
όταν αυτό το μικρό κορίτσι γίνεται μια έφηβη που αναζητά τον εαυτό της στην τηλεόραση και το μόνο που βλέπει είναι υπερσεξουαλικές εικόνες,
όταν αυτό το μικρό κορίτσι είναι εκτεθειμένο σε διαφημίσεις που παράγονται και δημιουργούνται από άντρες, με στόχο να την κάνουν να νιώσει άβολα με τον εαυτό της και να την ωθήσουν να αγοράσει προϊόντα για να τονίσει τα χαρακτηριστικά που αυτοί θεωρούν πως είναι πιο σημαντικά,
όταν αυτό το μικρό κορίτσι γίνεται μια γυναίκα που όσο καλύτερη και αν είναι από τον άντρα συνάδελφο της, θα συνεχίσει να αμείβεται λιγότερο από εκείνον,
όταν αυτό το μικρό κορίτσι το ρωτάνε για τις διαστάσεις της και το τι γυμναστική επιλέγει παρά για τις ικανότητες και τη νοημοσύνη της.
Η πατριαρχία υπάρχει επίσης:
στο μικρό αγόρι, που του λένε ότι πρέπει να έχει το πάνω χέρι με τα κορίτσια και ότι αν δεν το καταφέρει, κάτι πάει στραβά μαζί του,
στο μικρό αγόρι, που του λένε να μην κλαίει γιατί τα αισθήματα είναι για τα κορίτσια,
στον έφηβο, που βλέπει πορνογραφικό υλικό και δικαιολογεί τη σεξουαλική κακοποίηση των γυναικών,
στον άντρα, που εκνευρίζεται τόσο πολύ όταν μια γυναίκα αρνείται τις προθέσεις του ενώ ο ίδιος θεωρεί απολύτως φυσιολογικό να την παρακολουθεί, να την προσβάλλει ή να την επιτίθεται,
και στον σύζυγο που χτυπά τη γυναίκα του όταν δεν ακολουθεί τις εντολές του.
Συχνά δεν προσέχουμε την παρουσία της πατριαρχίας έως ότου αυτή γίνει εμφανής με έντονο τρόπο. Είναι πιο εύκολο να την αποδεχτούμε όταν αυτή βρίσκεται σε μικρές δόσεις και σπάνια αναλογιζόμαστε πως αυτές εξελίσσονται και αυξάνονται. Ξεχνάμε να αναρωτηθούμε γιατί υπάρχουν οι πατριαρχικοί κανόνες εξ αρχής. Αντί να αμφισβητούμε όσα έχουμε αποδεχτεί, επιτρέπουμε στον εαυτό μας να συνεχίσει τους ίδιους παράλογους κύκλους.
Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει τίποτε λογικό ή φυσικό στην πατριαρχία. Όταν ξεκινάμε να θεωρούμε την πατριαρχία ως ένα σύνολο στρατηγικών για να ελέγχουμε τους άλλους – να τους καταπιέσουμε, να τους εμποδίσουμε να αποκτήσουν ελευθερίες – τότε καταλαβαίνουμε την ανάγκη να τη σταματήσουμε. Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως όσοι είναι ενάντια στην πατριαρχία πρέπει να χρησιμοποιήσουν τις ίδιες τακτικές για να τη σταματήσουν. Στην ουσία, όσοι είμαστε ενάντια στην πατριαρχία πρέπει να κάνουμε το ακριβώς αντίθετο.
Πρέπει να απορρίψουμε οποιοδήποτε σύστημα βάζει τον έναν άνθρωπο πάνω από κάποιον άλλο. Πρέπει να ενημερώσουμε τα παιδιά μας για την αξία τους ως άνθρωποι παρά να τους περιορίζουμε σε καταπιεστικές κατηγορίες και να δημιουργήσουμε πιο ίσες ευκαιρίες για εκείνους που βρέθηκαν κάτω από τα δεσμά της πατριαρχίας.
Πηγή: darlingmagazine.org
