Ίσως έχεις ακούσει για τις θαυμαστές ιδιότητες της Kombucha, ή τουλάχιστον την έχεις δει να φιγουράρει σε κάποιο fitness account του Instagram. Με ολοένα και περισσότερη έρευνα να διεξάγεται πάνω στην υγεία του εντέρου και τη σημασία του στην συνολικότερη καλή υγεία του οργανισμού, προϊόντα ζύμωσης όπως η Kombucha αρχίζουν να μας απασχολούν όλο και περισσότερο.
Τι είναι
Όπως και το ξινολάχανο ή το κεφίρ, η Kombucha ανήκει στα διατροφικά προϊόντα που έχουν υποστεί ζύμωση (fermented foods). Αν και ο περισσότερος κόσμος την έμαθε τα τελευταία χρόνια, στην πραγματικότητα η Kombucha κρύβει από πίσω της μια ιστορία αιώνων, αφού εισήχθει στη διατροφή του ανθρώπου πριν από περίπου 2.000 χρόνια. Αν και η προέλευσή της είναι μάλλον debatable, κατά πάσα πιθανότητα η αρχή έγινε στην Κίνα και από εκεί η Kombucha έφτασε μέχρι την Ανατολική Ρωσία. Σήμερα, αποτελεί διατροφικό trend με πολλούς διάσημους και ένθερμους υποστηρικτές, ανάμεσα στους οποίους η Lady Gaga, η Kourtney Kardashian και ο Jake Gyllenhaal.
Πρόκειται για ένα ποτό που παρασκευάζεται από μια συμβιωτική καλλιέργεια βακτηρίων και μυκήτων (SCOBY), ζάχαρη και πράσινο ή μαύρο τσάι. Οι μικροοργανισμοί της καλλιέργειας διασπούν την προστιθέμενη ζάχαρη, γεγονός που οδηγεί στο σχηματισμό οργανικών οξέων και αλκοόλης. Το τελικό αποτέλεσμα είναι ένα υπόξινο, ελαφρώς αλκοολούχο και ανθρακούχο ποτό.
Σε τι ωφελεί
Θα ξεκινήσω με ένα disclaimer: η Kombucha δεν είναι κάποιο μαγικό ελιξίριο. Όπως συμβαίνει με όλα τα τρόφιμα, η κατανάλωσή της δεν αντισταθμίζει τις συνέπειες ενός καθόλα ανθυγιεινού τρόπου ζωής. Επιπλέον, με βάση τα υπάρχοντα επιστημονικά δεδομένα, δεν μπορούμε με ασφάλεια να αποφανθούμε σχετικά με το αν η Kombucha όντως παρέχει στον ανθρώπινο οργανισμό τα φημολογούμενα ωφέλη της. Ποια είναι όμως αυτά ;
Ο διασημότερος ισχυρισμός αφορά τη συμβολή της Kombucha στην καλή υγεία του εντέρου. Βάση αυτού του ισχυρισμού αποτελεί η περιεκτικότητα της Kombucha σε προβιοτικά, αν και όλα δείχνουν ότι οι ποσότητες “καλών” βακτηρίων σε ένα ποτήρι Kombucha δεν επαρκούν για να κάνουν αισθητή διαφορά στην υγεία του εντέρου μας.
Επιπλέον, η Kombucha περιέχει μικρές ποσότητες από βιταμίνες και μέταλλα που παράγονται από τους μικροοργανισμούς κατά τις διαδικασίες ζύμωσης. Πιο συγκεκριμένα, η διάσπαση της ζάχαρης που χρησιμοποιείται στην παρασκευή της Kombucha, οδηγεί στην παραγωγή βιταμινών του συμπλέγματος Β (Β1, Β6, Β12) από τους μύκητες της καλλιέργειας. Μικρές συγκεντρώσεις βιταμίνης C μπορούν επίσης να ανιχνευθούν. Παράλληλα, καθώς παρασκευάζεται από τσάι, η Kombucha περιέχει αντιοξειδωτικά.
Τέλος, πολύς λόγος έχει γίνει σχετικά με τη συμβολή της Kombucha στο αδυνάτισμα. Για ακόμη μια φορά όμως, τα έως τώρα επιστημονικά στοιχεία δεν είναι επαρκή και αξιόπιστα. Η μόνη συνθήκη υπό την οποία θα μπορούσε ίσως να ισχύσει αυτός ο ισχυρισμός, θα ήταν η περίπτωση στην οποία θα επιλέγαμε να αντικαταστήσουμε θερμιδογόνα ποτά (αναψυκτικά με ζάχαρη, αλκοόλ, σοκολατούχο γάλα κ.τ.λ.) με Kombucha. Μάλλον όμως το ίδιο θα ίσχυε κι αν αντικαθιστούσαμε τα συγκεκριμένα ποτά με οποιοδήποτε άλλο ποτό χαμηλότερης θερμιδικής αξίας. Αντίστοιχα, ελλιπή είναι τα στοιχεία που υποστηρίζουν την αντιφλεγμονώδη δράση της Kombucha και την ικανότητά της να αυξήσει την οστική πυκνότητα.
Τι να προσέξεις
Γενικότερα παρενέργειες δεν υπάρχουν εκτός και αν δεν τα πηγαίνεις καλά με τα ανθρακούχα ποτά. Γαστρεντερικές διαταραχές έχουν αναφερθεί από κάποιους, αλλά σε γενικές γραμμές, όταν καταναλώνεται σε λογικές ποσότητες, η Kombucha είναι καλά ανεκτή.
Αν αποφασίσεις να αγοράσεις Kombucha από κάποιο κατάστημα βιολογικών προϊόντων (γιατί λογικά εκεί θα τη βρεις), δώσε προσοχή στο αν στο προϊόν έχει προστεθεί επιπλέον ζάχαρη. Για ευνόητους λόγους, προτίμησε προϊόντα στα οποία δεν έχει προστεθεί ζάχαρη.
Σε περίπτωση που αποφασίσεις να την παρασκευάσεις στο σπίτι, πρόσεξε ιδιαίτερα να μην μολυνθεί η καλλιέργειά σου από άλλους μικροοργανισμούς, μιας και το περιβάλλον μιας καλλιέργειας Kombucha ευνοεί ιδιαίτερα την ανάπτυξη βακτηρίων και μυκήτων. Γενικά, αν δεις κάτι που σου φαίνεται περίεργο, προτίμησε να μην καταναλώσεις το παρασκεύασμα. Έχε υπόψιν σου, ότι η ασφαλέστερη εναλλακτική είναι αυτή του εμπορίου.
Πώς παρασκευάζεται
Για να παρασκευάσεις Kombucha θα χρειαστείς :
- Λευκή ζάχαρη (δίνει καλύτερη γεύση από την καστανή)
- Μαύρο ή πράσινο τσάι
- Νερό
- Μία καλλιέργεια SCOBY – μπορείς να την προμηθευτείς είτε online είτε από κάποιον άλλο που καλλιεργεί ήδη δική του
- Βάζο και ύφασμα
Τα βήματα είναι πολύ απλά: βράζεις το νερό και προσθέτεις το τσάι και τη ζάχαρη. Το μίγμα προστίθεται σε ένα βαζάκι και αφήνεται να κρυώσει. Αφού το μίγμα κρυώσει, προσθέτεις την καλλιέργεια, καλύπτεις το βάζο με ύφασμα (και όχι μεταλλικό καπάκι) και το αφήνεις για μία με δύο εβδομάδες στους 25oC σε σκοτεινό σημείο (πχ. ένα ντουλάπι).
Μετά από δύο εβδομάδες, η Kombucha είναι έτοιμη για κατανάλωση. Μπορείς να προσθέσεις φρούτα ή κάποιο spice για έξτρα γεύση και να την αποθηκεύσεις στο ψυγείο.
