Ακόμα κι αν μπορείς να τρέξεις 5 χιλιόμετρα εύκολα, το μεγάλο challenge είναι οι σκάλες, που μπορούν να σε κάνουν να αρχίσεις να αμφιβάλλεις για την φυσική σου κατάσταση: “Μήπως δεν έχω τόσο καλή φυσική κατάσταση όσο νομίζω;” ή “Πάει λάθος με την καρδιά μου!;”
Αυτό το φαινόμενο είναι πολύ πιο συνηθισμένο από ό,τι ίσως νομίζεις. Πράγματι, ακόμα και οι πιο γυμνασμένοι ανάμεσά μας μπορούν να υποκύψουν σε μια σκάλα. Η ασκησιολόγος Heather Hart τρέχει υπερμαραθώνιους και μπορεί ακόμη να αναπνέει βαριά κάποιες φορές όταν ανεβαίνει σκάλες. “Για τους περισσότερους από εμάς, είναι τελείως φυσιολογικό,” λέει η Hart στο SELF.
1. Δεν είναι ζεστοί οι μυς σου
Αυτό σημαίνει ότι το σώμα σου δεν είναι πραγματικά προετοιμασμένο για αυτή την “άσκηση”. « Ολόκληρος ο σκοπός ενός ζέσταματος είναι να προετοιμάσουμε ολόκληρο το σώμα μας – τους μύες μας, την καρδιά και τα πνευμόνια μας – για την άσκηση και να μπούμε σιγά-σιγά σε αυτήν,» εξηγεί η Hart. «Όταν ανεβαίνεις τις σκάλες και δεν έχεις κάνει ζέσταμα, είναι μια πολύ απότομη αλλαγή στις ανάγκες οξυγόνου για το σώμα μας.» Αυτό μπορεί να αυξήσει γρήγορα τον καρδιακό παλμό και το ρυθμό αναπνοής σου. Κυριολεκτικά πηγαίνεις από το μηδέν στο εκατό χωρίς προειδοποίηση. Είναι το ίδιο με το να αρχίσεις απότομα να τρέχεις με μέγιστη ταχύτητα αντί να ξεκινήσεις με χαλαρά και να αυξήσεις το ρυθμό σου. Το πρώτο θα ήταν πιθανότατα αρκετά άβολο, αφού το σώμα σου δεν έχει είχε την ευκαιρία να προσαρμοστεί στην εργασία που του ζητάς να κάνει. Οπότε αν παρατηρήσεις ότι ανεβαίνοντας σκάλες μετά από μια βόλτα όπου έχεις περπατήσει έντονα αισθάνεσαι καλύτερα, τότε αυτός μπορεί να είναι ο λόγος.
2. Συμμετέχουν πολύ μεγάλοι μυς
Το ανέβασμα στις σκάλες εμπλέκει τους μεγαλύτερους μύες του σώματός σου, συμπεριλαμβανομένων των γλουτών, των τετρακεφάλων και των γαστροκνημιαίων, εξηγούν οι ειδικοί. Επίσης, ενεργοποιεί και τους μύες του κορμού σου.
Και όσο πιο απότομες είναι οι σκάλες, τόσο πιο σκληρά θα πρέπει να δουλέψεις, λέει η Hart, καθώς τα μεγαλύτερα βήματα απαιτούν την ενέργεια μεγαλύτερου αριθμού μυικών ινών. Το σώμα σου χρειάζεται οξυγόνο για να προμηθεύσει τους μύες σου με ενέργεια κι όσο περισσότεροι μύες συμμετέχουν, τόσο περισσότερο οξυγόνο θα χρειαστείς. Για να διατηρήσεις αυτήν την προσπάθεια παρατηρείς ίσως αυξημένη αναπνοή στις σκάλες.
3. Χρησιμοποιείς διαφορετικούς τύπους μυικών ινών
Μιλώντας για μυϊκές ίνες: Όταν κάνεις εύκολη αερόβια δραστηριότητα, όπως το να περπατάς σε ομαλό έδαφος, έναν συγκεκριμένο τύπο ινών, τις ερυθρές. Όταν αρχίζεις να ανεβαίνεις σκάλες, άρα κάνεις αναερόβια άσκηση ενεργοποιείς τις λευκές μυικές ίνες, οι οποίες υποστηρίζουν τις δύσκολες κινήσεις όπως τα βάρυ ή το σπριντ. Προκειμένου να σταματήσεις την κόπωση των μυών χρειάζεσαι οξυγόνο.
Αυτή η αυξημένη ζήτηση αναγκάζει το σώμα σου να ανταποκριθεί αυξάνοντας τον καρδιακό παλμό και το ρυθμό αναπνοής σου, γι’ αυτό μπορεί να φτάσεις στο επάνω μέρος της σκάλας χωρίς ανάσα και με ταχυπαλμία.
4. Η βαρύτητα παίζει το δικό της ρόλο
Το να ανεβαίνεις μία σκάλα μπορεί να φαίνεται εύκολη κίνηση αφού ουσιαστικά είναι απλά περπάτημα, σωστά; Η κύρια διαφορά είναι η βαρύτητα. Όταν περπατάς σε επίπεδο έδαφος, κινείς το σώμα σου προς τα εμπρός. Αλλά όταν ανεβαίνεις σκάλες, κινείσαι προς τα εμπρός και προς τα πάνω. Οι περισσότεροι άνθρωποι κάνουν μεγαλύτερα βήματα, και ανεβάζουν τους γλουτούς τους πιο ψηλά – για να το κάνουν αυτό, το οποίο ενεργοποιεί περισσότερες μυικές ίνες, λέει η Hart.
Ταυτόχρονα, η βαρύτητα προσπαθεί να σε τραβήξει πίσω και οι μύες σου πρέπει να δουλέψουν παραπάνω για να ξεπεράσουν αυτήν την αντίσταση. Όλα αυτά αυξάνουν τον όγκο εργασίας που χρειάζεται να κάνει η καρδιά σου. Ο καρδιακός παλμός και ο ρυθμός αναπνοής θα αυξηθούν για να προμηθεύσουν το σώμα με το οξυγόνο που χρειάζεται για να ολοκληρώσει αυτήν την επιπλέον εργασία.
Γενικά, η αίσθηση κόπωσης και η δυσκολία στην αναπνοή όταν φτάνουμε στην κορυφή μιας σκάλας μπορεί να είναι φυσιολογική και να μην είναι ένδειξη για κάτι ανησυχητικό. Αλλά υπάρχουν μερικές περιπτώσεις όπου η κόπωση από τα σκαλοπάτια να δικαιολογεί έναν έλεγχο με τον γιατρό σου:• Παίρνει χρόνο να επανέλθεις στην αρχική σου κατάσταση: “Εάν χρειάζεσαι αρκετά λεπτά ανάπαυσης για να αναρρώσεις, αυτό δεν είναι φυσιολογικό,” λέει η Δρ. Lala.• Αισθάνεσαι δυσφορία στο στήθος. “Πραγματικά δεν πρέπει να αισθάνεσαι ποτέ πόνο στο στήθος με την προσπάθεια,” λέει η Δρ. Lala. • Γίνεται όλο και πιο δύσκολο. Εάν παρατηρήσεις οποιαδήποτε απότομη αλλαγή στη δυσκολία σου να ανέβεις στους ορόφους, αυτό είναι άλλο ένα σημάδι ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει.
