Ξαπλώνεις νωρίς, αφήνεις το κινητό στην άκρη και πιάνεις επιτέλους εκείνο το βιβλίο που λες εδώ και μέρες ότι θα ξεκινήσεις. Τα βλέφαρα βαραίνουν, το σώμα χαλαρώνει. Ξαφνικά… 03:00. Μάτια ορθάνοιχτα, σκέψεις σε λούπα, και @ σύντροφός σου ροχαλίζει λες και δεν υπάρχει αύριο.

Αν αυτό το σενάριο σου φαίνεται γνώριμο, δεν είσαι μόν@. Πολλοί από εμάς ξυπνάμε στη μέση της νύχτας – και ναι, αυτό μπορεί να είναι απολύτως φυσιολογικό.

Είναι φυσιολογικό να ξυπνάς μέσα στη νύχτα;

Σύμφωνα με τους ειδικούς, σε άρθρο στο stylist.co.uk, το να ξυπνάς 2-3 φορές κατά τη διάρκεια της νύχτας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι ο ύπνος σου είναι κακός ή ανεπαρκής. Η Dr. Aditi Desai, ειδικός στον ύπνο, εξηγεί ότι αν μπορείς να ξανακοιμηθείς εύκολα, τότε αυτές οι «νυχτερινές αφυπνίσεις» θεωρούνται φυσιολογικές.

Η Dr. Deborah Lee προσθέτει πως ο ύπνος μας αποτελείται από κύκλους που διαρκούν περίπου 90 λεπτά. Ανάμεσα σε αυτούς τους κύκλους, είναι φυσιολογικό να «ξυπνάμε» έστω και για λίγο – απλώς συχνά δεν το θυμόμαστε το επόμενο πρωί. Το πρόβλημα ξεκινά όταν δεν μπορούμε να ξανακοιμηθούμε εύκολα. Αν έχουν περάσει πάνω από 20 λεπτά και ακόμα στριφογυρίζεις, τότε ίσως χρειάζεται να το δεις πιο σοβαρά.

Γιατί ξυπνάς μέσα στη νύχτα;

Οι λόγοι είναι πολλοί και διαφορετικοί: από ορμονικές αλλαγές, άγχος και κατάθλιψη μέχρι πιο «τεχνικά» θέματα όπως το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών ή η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.

Η ειδικός στον ύπνο Dr. Kat Lederle τονίζει ότι το ξύπνημα μέσα στη νύχτα είναι ένα από τα βασικά συμπτώματα της περιεμμηνόπαυσης, με το 60% των γυναικών να αναφέρουν διαταραχές στον ύπνο σε αυτή τη φάση της ζωής τους.

Και φυσικά, υπάρχουν και οι καθημερινοί «ένοχοι»: καφεΐνη, αλκοόλ, νικοτίνη ή και φάρμακα όπως αντικαταθλιπτικά και κορτιζόνη.

Αλλά ο πιο συνηθισμένος λόγος είναι το στρες. Όταν είμαστε αγχωμένοι, το σώμα μας παράγει κορτιζόλη – την ορμόνη του στρες. Κανονικά, αυτή μειώνεται το βράδυ και ανεβαίνει λίγο πριν ξυπνήσουμε. Όταν όμως είμαστε σε χρόνια ένταση, τα επίπεδά της μπερδεύονται, και κάπως έτσι… ανοίγεις τα μάτια στις 4 τα ξημερώματα χωρίς λόγο.

Τι συνέπειες έχει αυτό στον οργανισμό σου;

Αν ξυπνάς για λίγο και ξανακοιμάσαι αμέσως, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας. Όταν όμως μένεις ξύπνια για πολλή ώρα ή αυτό γίνεται συστηματικά, μπορεί να επηρεαστεί σοβαρά τόσο η σωματική όσο και η ψυχική σου υγεία.

Η έλλειψη ύπνου έχει συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη, υπέρτασης, καρδιαγγειακών προβλημάτων, ακόμη και ορισμένων μορφών καρκίνου. Και φυσικά, δεν βοηθά καθόλου τη διάθεσή σου ή την κοινωνική σου ζωή. Όταν δεν κοιμόμαστε καλά, νιώθουμε εκνευρισμένοι, αγχωμένοι και πολλές φορές απλώς… δεν έχουμε όρεξη να δούμε άνθρωπο.

Πότε να ζητήσεις βοήθεια

Αν το ξύπνημα στη μέση της νύχτας συμβαίνει συχνά – για αρκετές εβδομάδες – και δυσκολεύεσαι να ξανακοιμηθείς, τότε καλό θα ήταν να συμβουλευτείς έναν γιατρό ή ειδικό στον ύπνο.

Ιδιαίτερα αν σου έχουν πει ότι ροχαλίζεις πολύ ή σταματάς να αναπνέεις κατά διαστήματα, τότε ίσως υπάρχει κάποια πιο σοβαρή υποκείμενη αιτία που πρέπει να διερευνηθεί.

Τι μπορώ να κάνω για να μην ξυπνάω μέσα στη νύχτα;

Υπάρχουν μικρές αλλαγές στην καθημερινότητά σου που μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά:

• Σταθερό πρόγραμμα ύπνου – ακόμα και τα Σαββατοκύριακα.

• Αποχή από καφεΐνη και οθόνες τουλάχιστον μία ώρα πριν τον ύπνο.

• Ήρεμη ρουτίνα πριν το κρεβάτι, όπως ένα ζεστό ντους, λίγο διάβασμα ή απαλή μουσική.

• Ένας άνετος χώρος ύπνου – χωρίς θορύβους, φώτα και υπερβολική ζέστη.

Αν ξυπνήσεις μέσα στη νύχτα και δεν μπορείς να κοιμηθείς ξανά, δοκίμασε τεχνικές χαλάρωσης όπως βαθιές αναπνοές ή καθοδηγούμενη φαντασία. Αν τίποτα δεν πιάνει, σήκω από το κρεβάτι και κάνε κάτι ήρεμο μέχρι να νυστάξεις ξανά. Μην μένεις να κοιτάς το ταβάνι αγχωμέν@.