Θυμάσαι εκείνες τις μέρες που ο χρόνος φαινόταν να έχει παγώσει; Τις πρώτες εβδομάδες που νομίζαμε πως το lockdown θα διαρκούσε το πολύ έναν μήνα; Τα βράδια που βγαίναμε στα μπαλκόνια και χειροκροτούσαμε τους γιατρούς; Τις μέρες που το highlight της ημέρας μας ήταν μια βόλτα στο σούπερ μάρκετ ή ένας καφές στο χέρι στη γειτονιά;

Πέντε χρόνια αργότερα, επιστρέψαμε στις δουλειές μας, βγαίνουμε για ποτό, ταξιδεύουμε, αλλά μια ερώτηση παραμένει: ανακάμψαμε πραγματικά ή απλώς προχωρήσαμε παρακάτω χωρίς να κοιτάξουμε πίσω;

Οι σκιές της πανδημίας

Μπορεί οι μάσκες να έχουν φύγει από τα πρόσωπά μας, αλλά πολλά από τα σημάδια της πανδημίας παραμένουν ανεξίτηλα. Η πανδημία μας έκανε πιο ανήσυχους, πιο μοναχικούς και ίσως λίγο πιο νευρικούς στις κοινωνικές συναναστροφές.

Μετά την πανδημία, η επαγγελματική και συναισθηματική εξουθένωση έγινε σχεδόν καθημερινότητα. Το περίφημο “Zoom fatigue” μπορεί να μην είναι τόσο έντονο πια, αλλά πόσοι από εμάς αισθανόμαστε ότι δεν ξεκουραστήκαμε ποτέ πραγματικά από εκείνη την περίοδο;

Reset ή Delete;

Κάποιοι από εμάς γίναμε πιο εσωστρεφείς. Θυμάσαι πόσο περίεργο ήταν όταν έπρεπε να αρχίσουμε ξανά να αγκαλιαζόμαστε με φίλους; Πόσοι από εμάς ακόμα προτιμούν τις συναντήσεις μέσω βιντεοκλήσης από το να πρέπει να είναι κάπου ως φυσική παρουσία;

Αν η οικονομική κρίση του 2010 δημιούργησε μια γενιά ανασφάλειας, η πανδημία του 2020 έβαλε την ταφόπλακα σε πολλές αυταπάτες περί σταθερότητας. Ξαφνικά, το να κάνουμε μεγάλα σχέδια ζωής έγινε ακόμα πιο δύσκολο – αν όχι αδύνατο. “Θέλω να αλλάξω καριέρα, αλλά… και αν έρθει νέα κρίση;” “Θέλω να μετακομίσω στο εξωτερικό, αλλά… μήπως να περιμένω λίγο ακόμα;”

Ανακάμψαμε ή απλώς συνηθίσαμε;

Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση. Κάποιοι βρήκαμε νέες ισορροπίες, άλλοι ακόμα προσπαθούμε. Το σημαντικότερο είναι να συνειδητοποιήσουμε πως το να νιώθουμε ακόμα περίεργα είναι απολύτως φυσιολογικό.

Πώς μπορούμε να προχωρήσουμε;

• Αποδεχόμαστε ότι δεν είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι που ήμασταν πριν το 2020. Έχουμε αλλάξει, και αυτό είναι ΟΚ.
• Μιλάμε για την ψυχική υγεία χωρίς ντροπή. Αν κάτι μας έμαθε η πανδημία, είναι ότι δεν είμαστε μόνοι σε αυτό.
• Δεν πιέζουμε τον εαυτό μας να επιστρέψει σε έναν “κανονικό” ρυθμό. Γιατί, στην τελική, ποιος καθορίζει τι είναι φυσιολογικό πλέον;

Αν μπορούσαμε να επιστρέψουμε για λίγο σε εκείνες τις μέρες των lockdowns, πιθανότατα θα λέγαμε στους εαυτούς μας: “Μείνε ήρεμος/η, αυτό θα περάσει.” Και όντως πέρασε. Αλλά άφησε το σημάδι του. Πέντε χρόνια μετά, ίσως το πιο σημαντικό self-care tip που μπορούμε να ακολουθήσουμε είναι να δίνουμε στον εαυτό μας την άδεια να νιώθει όπως νιώθει – ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι δεν έχουμε “επιστρέψει” πλήρως.

Γιατί, στην τελική, μπορεί να μην χρειάζεται να επιστρέψουμε. Μπορεί απλώς να μαθαίνουμε να προχωράμε διαφορετικά.