«Κάποιες στιγμές νιώθεις ότι είναι ‘πολύ’ να το αντέξεις -τις ιστορίες που κρύβονται εκεί έξω, πίσω από πόρτες, χαμόγελα ή δάκρυα, ιστορίες που δεν έχουν βρει ακόμα τις λέξεις να διατυπωθούν, αλλά ξέρεις ότι είναι εκεί, ορίζουν διαθέσεις, ζωές ολόκληρες.» Ήταν τα λόγια με τα οποία η Λίνα Γιάνναρου από την «Καθημερινή» θα προλόγιζε την ιστορία της Μαρίας Τρυφωνίδη, Προέδρου του Συλλόγου Γονιών Παιδιών με Νεοπλασματική Ασθένεια, «Φλόγα».

Με τις στατιστικές να δείχνουν πως στην Ελλάδα νοσούν 300 παιδιά ετησίως με 3 στα 4 από αυτά να γίνονται καλά, 27 χρόνια πριν, η Αλεξάνδρα, η εξάχρονη κόρη της κυρίας Τρυφωνίδη, θα ξεκινούσε το δικό της αγώνα ενάντια στον καρκίνο. Δύο χρόνια μετά θα νικούσε κάποιος άλλος, ενώ λίγες μέρες πριν το δυστυχές συμβάν ένα ιδιαίτερα σοφά χρονικά τοποθετημένο στη ζωή γεγονός, θα συνέβαινε: Σε ένα κρεβάτι νοσοκομείου στο Seattle στην Αμερική,  η μικρή Αλεξάνδρα, παρακολουθώντας τηλεόραση θα έγνεφε στον πατέρα της, με τις λίγες δυνάμεις που της είχαν απομείνει, να της δώσει χαρτί και μολύβι. Μην προλαβαίνοντας να πάει σχολείο καθώς ο καρκίνος την χτύπησε στα 4 της χρόνια, αντέγραψε στο χαρτί 17 αριθμούς, τα 17 ψηφία του τηλεφώνου ενός Συλλόγου για παιδιά με καρκίνο του Καναδά από την κοινωνική διαφήμιση που έπαιζε εκείνα τα λεπτά στην τηλεόραση. Είδε στη διαφήμιση κεφαλάκια χωρίς μαλλιά. Η «χάρη» που ζήτησε από τους γονείς της, να βοηθούν τα παιδιά αυτά, πραγματοποιήθηκε λίγα χρόνια μετά.

Πώς ξεκινάει η δική σας εμπλοκή με το θεσμό;

«Η εμπλοκή μου άρχισε με την Αλεξάνδρα μου. Αρρώστησε η Αλεξάνδρα μου 4 χρονών και την έχασα στα 6 της, πριν από 29 χρόνια. Στην αρχή πήγα στη Φλόγα για να με στηρίξουν οι άλλοι γονείς. Όταν μετά χάθηκε η Αλεξάνδρα, πάλι σύχναζα στη Φλόγα γιατί με βοηθούσαν οι προηγούμενοι γονείς. Στη συνέχεια βρέθηκα κάποια στιγμή να βοηθάω εγώ τους επόμενους. Χωρίς να ξέρω πότε έγινε αυτό, σταδιακά μέσα στα χρόνια βρέθηκα εγώ να βοηθάω τους επόμενους και θέλω να πω ότι η αμοιβή μου από αυτή την εθελοντική προσφορά είναι τεράστια. Θεωρώ ότι κράτησα την Αλεξάνδρα στη ζωή μου. Θεωρώ ότι ακόμα την έχω εδώ και ότι το χρόνο που θα διέθετα στην Αλεξάνδρα, τον διαθέτω στα άλλα παιδιά. Επομένως τη νιώθω ακόμα εδώ, έχω βρει τον τρόπο να την έχω μαζί μου.

Ρωτώντας την αν σήμερα έχει άλλα παιδιά εκτός από την Αλεξάνδρα, θα μου πει: «Έχω ένα γιο, ο οποίος μου έφερε και μία εγγονή και είναι πολύ σπουδαίο, πολύ σημαντικό. Ο γιος μου ήταν 12 χρονών όταν χάθηκε η αδελφή του και έχει περάσει πολλές δυσκολίες και αυτός και η οικογένεια.»

Πώς κυλάει μία ημέρα στη Φλόγα;

«Τα τελευταία χρόνια έχω σύνταξη και η ημέρα μου έχει αφιερωθεί αποκλειστικά εδώ αλλά και όσο δούλευα πάντα ρύθμιζα τις δραστηριότητές μου έτσι ώστε να μπορώ καθημερινά να είμαι εδώ, στην οικογένειά μου. Δούλευα στη βιομηχανία αεροπλάνων στην Τανάγρα στη Διεύθυνση Ανθρωπίνου Δυναμικού. Όταν θέλει ο άνθρωπος, βάζει προγράμματα στη ζωή του και όλα τα μπορεί. Ο άνθρωπος όλα τα μπορεί. Φτάνει να θέλει. Το δεν μπορώ δεν ισχύει. Και στη Φλόγα δε χρειάζεται ούτε έξυπνους ανθρώπους, ούτε μορφωμένους. Μπορείς να αγαπήσεις αυτό που κάνεις και θα το κάνεις, θα βρεις τον τρόπο να το κάνεις. Και η Φλόγα από αυτό απαρτίζεται: από ανθρώπους που θα έχουν χρόνο να διαθέσουν και αγάπη για αυτό που θα κάνουν.

Τα παιδιά, ανάλογα και με την ηλικία – εδώ έχουμε παιδιά από μηνών μέχρι και 17-18 χρονών- είναι δυνατά.  Τα παιδιά στηρίζουν τους γονείς τους, τα παιδιά είναι πάντα χαρούμενα, θέλουν πάντα παιχνίδι. Μπορεί τη μια στιγμή να κάνουν εμετό, να πονάνε και την άλλη στιγμή να είναι έτοιμα να παίξουν. Είναι ένα προνόμιο να είσαι με αυτά τα παιδιά. Ειδικά τα μεγαλύτερα που μπορούν να καταλάβουν και να συνειδητοποιήσουν τι έχουν, πραγματικά βλέπεις ότι έχουν μία τέτοια δύναμη που δεν την έχουν οι ενήλικες. Και προστατεύουν τους γονείς τους. Είναι αξιοθαύμαστος ο τρόπος που τα παιδιά προφυλάσσουν τους γονείς τους, δηλαδή πως αποφεύγουν να πουν ότι πονάνε στην προσπάθειά τους να μη στεναχωρήσουν τη μητέρα τους. Αναπτύσσεται ένας τρομερός δεσμός μεταξύ μάνας και παιδιού γιατί βρίσκονται σε όρια δύσκολα και αυτά που βλέπεις σε αυτή τη σχέση είναι πράγματι η καταξίωση του ανθρώπου.

Τα παιδιά που μένουν εδώ είναι παιδιά που νοσούν και προέρχονται από όλη την Ελλάδα. Μένουν εδώ για όσο διάστημα πρέπει να μείνουν στην Αθήνα. Εδώ είναι το σπίτι τους. Πάνε στο νοσοκομείο, κάνουν τη θεραπεία τους, ξαναγυρίζουν. Εδώ είναι το σπίτι τους.

Η Φλόγα αποτελείται από δύο κτήρια. Όταν τα παιδιά κάνουν μεταμόσχευση, μένουν για αρκετό διάστημα σε απομόνωση. Γι’ αυτό έχουμε στο ένα μας κτήριο γκαρσονιέρες ανεξάρτητες η μία με την άλλη και εκεί φιλοξενούμε τα μεταμοσχευμένα παιδιά μας γιατί απέναντι είναι κοινόχρηστη η κουζίνα, το σαλόνι  και οι λοιποί χώροι εκτός του δωματίου του κάθε παιδιού. Στο ένα κτήριο υπάρχει απομόνωση, δηλαδή μπορεί ένα παιδί να μείνει ένα μήνα χωρίς να έρθει σε επαφή με κανέναν και χωρίς να βγει από την πόρτα του.»

Οι συνεκτικοί, οικογενειακοί δεσμοί που αναπτύσσουν γονείς και παιδιά στη Φλόγα είναι πολύ ιδιαίτεροι, έτσι δεν είναι;

«Εδώ οι γονείς  μας στον ξενώνα γίνονται αδέλφια και όταν φεύγουν από εδώ δεν χάνουν επαφές. Ταξιδεύει η μητέρα από την Αλεξανδρούπολη να πάει στην Κρήτη να δει το γονιό που έζησε εδώ. Αδελφοποιούνται, βαφτίζει ο ένας το παιδί του άλλου. Πώς λέμε προ Χριστού και μετά Χριστού; Είναι ένα τέτοιο συνταρακτικό βίωμα και διχοτόμηση για τη ζωή τους. Πάρα πολλοί γονείς μας παίρνουν τηλέφωνο για να μάθουν για τους επόμενους και ό,τι έχει ο καθένας, αν έχει καρπούς για πεπόνια, τυρί, λάδι, στέλνει για τους επόμενους. Είναι φοβερή η σχέση που αναπτύσσουν μεταξύ τους. Και μεταξύ τους και μαζί μας.»

Η Φλόγα πέρα από τον πολύ πρακτικό ρόλο που υλοποιεί σαν χώρος φιλοξενίας των παιδιών και γονέων από την επαρχία, κατά τη διάρκεια όλου του διαστήματος θεραπείας τους, λειτουργεί και ως ένας χώρος ενσυναίσθησης όπου οι γονείς μοιράζονται τις ίδιες αγωνίες  και αγώνες. Θέλω να μου μιλήσετε λίγο για αυτή την ιδιαίτερη πτυχή του συλλόγου.

«Θεωρώ ότι η Φλόγα είναι ένα σπίτι, η λέξη «ξενώνας» την αδικεί – εδώ δεν είναι δίνουμε κλειδί και μένουμε. Είμαστε όλοι μαζί τους, έχουμε το σχολείο, έχουμε την ομάδα των εθελοντών. Είναι μία ομάδα ανθρώπων, κάθονται όλοι μαζί τα βράδια έξω στην πιλοτή, μιλάνε, ο ένας κρατάει τον άλλον. Ο ένας στηρίζει τον άλλον. Αυτό είναι το βασικότερο. Γιατί είναι πράγματα που μεταξύ δύο γονιών που έχουν περάσει την ίδια ιστορία δε χρειάζεται να τα πεις. Ο ένας γονιός δε θα ρωτήσει τον άλλον ερωτήσεις που πολλές φορές στεναχωρούν ή κουράζουν. Μεταξύ των γονιών τα περισσότερα πράγματα δεν λέγονται αλλά συναισθάνονται. Έχουν κοινά προβλήματα, ακόμα και τα οικονομικά είναι κοινά σε όλους. Η αγωνία είναι ίδια, ο ένας κατανοεί τον άλλον.»

Τη ρωτάω τι συμβαίνει στο σπίτι όταν γνωρίζουν ότι την επόμενη ημέρα θα γίνει μεταμόσχευση σε ένα παιδάκι…

«Όλοι μαζί αγωνιούμε και ο καθένας αγωνιά για το διπλανό παιδί. Η καλύτερη υποστήριξη που έχουν αυτοί οι γονείς είναι από τους άλλους γονείς. Ο ένας τον άλλον. Το να έχεις ανθρώπους γύρω σου που να νοιάζονται για εσένα πραγματικά αυτό είναι το κέρδος νομίζω στη ζωή.»

Η συζήτησή μας διακόπτεται από ένα χτύπημα στην πόρτα. Ένα μέλος της Γραμματείας μπαίνει μέσα με ένα αγοράκι:  «Θέλει το παιδί να σε φιλήσει.» «Εντάξει, όλα καλά το παλληκάρι μας;». Το αγοράκι θα έφευγε το επόμενο πρωί για το σπίτι του έχοντας πια κερδίσει πλήρως τη μάχη. «Δώσ’ του από τα καινούργια τετράδια που έχουμε. Είδες αγόρι μου; Όλα καλά». Η κυρία Μαρία καθώς αποχαιρετά τον μικρούλη εμφανώς συγκινημένη μου λέει, «Είχε έρθει το καλοκαίρι για έλεγχο και είχε κουρέψει τα μαλλιά του έτσι ώστε να σχηματίζεται η λέξη ΦΛΟΓΑ.  Έρχονται τα παιδιά για έλεγχο, στην αρχή κάθε μήνα, μετά κάθε δύο, κάθε τρεις… Το καλοκαίρι που ήρθε μου λέει, ‘δεν μου το είπε κανείς, μόνος μου το σκέφτηκα’. Τι άλλη αμοιβή θέλεις;», για να της απαντήσω ότι η αγάπη που δίνει έρχεται πίσω και έρχεται πολλαπλασιαστικά. Έχω προετοιμάσει μία ερώτηση για να της υποβάλω, «ποιο είναι το πιο όμορφο σχόλιο που έχει ακούσει για τη Φλόγα», μόλις όμως με κάλυψε.

Σε μία τόσο συναισθηματικά φορτισμένη πραγματικότητα όπως αυτή της Φλόγας, καθημερινά χαρτογραφούνται ιστορίες νίκης, ιστορίες προσπάθειας, ιστορίες υπομονής και επιμονής και πολλές φορές ιστορίες με δύσκολο τέλος. Θέλω να μας αφηγηθείτε μία τέτοια ιστορία, μία τέτοια στιγμή που δε χρειάζεται τίτλο.

«Στο μυαλό μου έχω εκατοντάδες τέτοιες ιστορίες αλλά ενδεικτικά αναφέρω μία που μου έρχεται τώρα στο μυαλό . Είχαμε το Χαρίλαο, ένα παιδί 14 χρονών, εξαιρετικό παιδί, με το οποίο μιλούσαμε ανοιχτά, ήξερε τι έχει, ήξερε ότι κάνει υποτροπή, ήξερε ότι δε γίνεται τίποτα για να αναστραφεί η κατάσταση και ήξερε ότι θα φύγει. Με εμένα το συζητούσε ανοιχτά, με τη μητέρα του όχι. Και πολλές φορές μου έλεγε «Άστο κυρία Μαίρη, άστο, έρχεται η μάνα μου και στεναχωριέται όταν το ακούει..» Που έχει φτάσει ένα παιδί, καταλαβαίνεις, να μιλάει για τον ίδιο του το θάνατο και να θέλει να αποφύγει να το συζητήσει με τη μάνα του για να μην τη στεναχωρήσει..»

Το παιδάκι έφυγε;

«Έφυγε το παιδάκι. Είναι το παιδί αυτό που έγραψε το τραγούδι της Φλόγας και ήρθε να μας το τραγουδήσει λίγο πριν φύγει. Ήταν εξαιρετικός. Αυτά τα μεγάλα παιδιά πραγματικά είναι… Μπορούν και το αντιμετωπίζουν τόσο ψύχραιμα. Όλοι μπορούμε. Τώρα πια υπάρχει και το ίντερνετ που υποχρεωτικά ένα παιδί θα μάθει τι έχει, ειδικά τα μεγαλύτερα παιδιά. Δεν μπορείς να το αποφύγεις. Και πρέπει να μάθουμε και εμείς οι ενήλικες πλέον: να απομυθοποιήσουμε τη λέξη καρκίνος, να μην τρομάζει όσο τρομάζει, να τρομάζει αλλά στα όρια που πρέπει. Δεν είναι ανίατη ασθένεια, δεν είναι  επάρατος, δεν είναι μεταδοτική. Είναι μία νόσος που παλεύεται. Παλεύεται», θα μου πει με έμφαση και επιβραδύνοντας την ομιλία της. «Αυτό πρέπει να ξέρουμε αλλά δεν έχουμε τόση πρόσβαση όση θα θέλαμε στα μέσα ούτε και μπορείς να αλλάξεις τη νοοτροπία του κόσμου από τη μία μέρα στην άλλη.»

Ανοίγουμε τη μεγάλη κουβέντα της μεταμόσχευσης και των δοτών μυελού οστών.

«Οι δότες μυελού είναι ένα θέμα. Η μεταμόσχευση είναι των τελευταίων ετών επίτευγμα που δεν υπήρχε παλιά και η μεταμόσχευση γίνεται όταν τα άλλα μέσα αδυνατούν να θεραπεύσουν. Άρα η μεταμόσχευση έρχεται και δίνει ζωή πραγματικά σε αυτούς που πετυχαίνει. Είναι το έσχατο μέτρο και είναι αυτό που θα σου εξασφαλίσει ζωή, ναι ή όχι.

Το δείγμα δίνεται με πολύ εύκολο τρόπο (περισυλλογή σάλιου), όμως εκεί πρέπει να ξέρουμε γιατί πάμε να το δώσουμε: ότι το δίνουμε με την ελπίδα να βρεθεί κάποιος ασθενής που να έχει ταυτόσημο μυελό με εμάς  (ιστοσυμβατότητα) και να του δώσουμε μυελό. Αν χρειαστεί να το κάνουμε αυτό, τότε πραγματικά πάμε να σώσουμε έναν άνθρωπο. Άρα πρέπει και εμείς κάτι να κάνουμε για αυτό. Το να δώσω μυελό, χρειάζεται μία διαδικασία, εντελώς μα εντελώς ακίνδυνη, το βασικότερο. Αλλά μπορεί λίγο να μας ταλαιπωρήσει, ελάχιστα, αν σκεφτείς ότι υπάρχει μία διαδικασία που παίρνεις ένα φάρμακο για να ενδυναμώσει κάποια στοιχεία του μυελού. Πραγματικά για εμένα που ζω τι περνάνε αυτά τα παιδιά θα το χαρακτήριζα εντελώς ανώδυνο. Δεν είναι τίποτα. Δεν είναι κάτι τρομακτικό, δεν είναι κάτι που μπορεί να σταματήσει κάποιον να το κάνει και όμως κάποιοι φτάνουν σε αυτό το σημείο και αρνούνται να δώσουν. Τους καλεί ο ΕΟΜ (Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων) να δώσουν μυελό και αρνούνται, ενώ έχουν καταθέσει δείγμα. Πρέπει πριν πάμε να καταθέσουμε το δείγμα, λοιπόν, να είμαστε σίγουροι, να μας εξηγηθεί ποια θα είναι η διαδικασία αν χρειαστεί να δώσουμε μυελό και να πάμε συνειδητοποιημένα γνωρίζοντας πως η μη συγκατάθεσή μας για δωρεά σε περίπτωση ιστοσυμβατότητας δίνει ψεύτικες ελπίδες στον ασθενή του οποίου η ζωή εξαρτάται από εμάς. Γι’ αυτό πρέπει πρώτα να ενημερωθούμε και αν θεωρούμε ότι μπορούμε να το κάνουμε , τότε το κάνουμε. Είχαμε ένα παιδί τελευταία εδώ που περίμενε το μόσχευμα ένα μήνα και μετά από ένα μήνα μας είπαν ότι δε συμφωνεί ο δότης και έγινε αναζήτηση πάλι για δεύτερο δότη ενόσω η υγεία του παιδιού χειροτέρευε.

Η ΦΛΟΓΑ βοηθάει και σε αυτό. Κάθε δείγμα που μπαίνει σε μία διαδικασία πρέπει να ταυτοποιηθεί, δηλαδή πρέπει να γίνει μία λεπτομερής καταγραφή των στοιχείων του δείγματος και να καταχωρηθεί στη διεθνή δεξαμενή δοτών μυελού. Αυτή η διαδικασία θέλει και χρήματα. Επειδή στην Ελλάδα οι δημόσιοι φορείς λόγω της συμπύκνωσης των οικονομικών όρων της ζωής, δε δίνουν τις απαραίτητες χρηματοδοτήσεις , έχουμε έρθει σε μία συμφωνία με το ΚΕΔΜΟΠ της Πάτρας και η ΦΛΟΓΑ χρηματοδοτεί αυτή την ώρα την ταυτοποίηση για 10.000 δείγματα μυελού των οστών, ποσό το οποίο θα ανελιχθεί στις 400.000. Θέλω εδώ να τονίσω ότι  η μεταμόσχευση πραγματικά σώζει ζωές,  εκεί που άλλες  θεραπευτικές πρακτικές αποτυγχάνουν, εξ ου και η σπουδαιότητα της ευαισθητοποίησης του κόσμου ώστε να γίνει δότης μυελού των οστών.»

Τη ρωτάω να μου πει μία ακόμα δυνατή της στιγμή στη ΦΛΟΓΑ. 

«Ποια να πρωτοθυμηθώ; Παιδιά που έχουν τελειώσει με τις θεραπείες τους και έχουν ενταχθεί πλέον στη ζωή, οι σχολικές γιορτές μας, η παρέλασή μας, τα ποιήματά, τα τραγούδια. Διασκεδάζουμε , ψήνουμε αρνί το Πάσχα στην αυλή, χορεύουμε, τραγουδάμε, είμαστε μέσα στην κοινωνία, δεν κλαίμε, ελπίζουμε, αυτό κάνουμε. Οι γονείς σε αυτή τη φάση χρειάζονται ο ένας τον άλλον. Πολλές φορές τους λες ότι υπάρχει ψυχολόγος ωστόσο κανένας ψυχολόγος δεν μπορεί να καταλάβει το γονιό που νοσεί το παιδί του. Δηλαδή οι κανόνες της Ψυχολογίας είναι για άλλα θέματα όχι όμως για την απόλυτη οδύνη του γονιού που χάνει το παιδί του. Σίγουρα μπορεί να δώσει ορισμένες πολύ σημαντικές κατευθύνσεις ωστόσο ο γονιός με το ίδιο βίωμα μπορεί να σε στηρίξει μέσα στην καθημερινή δοκιμασία και μέσα στην πραγματικότητα.»

Όνειρα κάνουν τα παιδιά;

«Πάντα. Όπως όλα τα άλλα παιδιά.»

Οι γονείς κάνουν όνειρα;

«Οι γονείς έχουν ένα όνειρο σε αυτή τη φάση. Αυτό το ένα όνειρο. Έχουν ένα μόνο θέμα. Όταν με το καλό αυτό γίνει, επανέρχονται.»

Ρωτάω στο τέλος την κυρία Τρυφωνίδη από πού προέρχονται οι πόροι της Φλόγας για να μου απαντήσει αφοπλιστικά πως είναι η αγάπη και η ευαισθητοποίηση του κόσμου που συντηρεί βασικά το δικαίωμα αυτών των παιδιών στη ζωή και την ποιότητα σε αυτή μέσα στο δύσκολό τους αγώνα. Τα παραδείγματα πολλά: Ο Ελπιδοφόρος Χρυσοβέργης που διέσχισε με ποδήλατο την απόσταση Λονδίνο- Αθήνα, 8 χώρες, 35 ημέρες, 2.500 χιλιόμετρα, για την καμπάνια Wheeling2help που ο ίδιος και η κοπέλα και συνοδοιπόρος του, Δώρα Μπίτση, επινόησαν ώστε να συγκεντρώσουν 10.000 για τα παιδιά της Φλόγας, ο Μιχάλης Παπασάββας, από τον Ελληνικό Ναυτικό Όμιλο Αιγυπτιωτών (ENOA), πρωταθλητής των δύο κατηγοριών του canoe kayak στην πρωτοβουλία Kayak Greece που έχει στόχο την κοινωνική και περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση μέσω του αθλήματος και που διέθεσε τα έσοδα των 4 διεθνών αγώνων που διεξήχθησαν στη Φλόγα. Και εκείνο το κάθε μικρό παράδειγμα του ανθρώπου που αφιερώνει 3 ώρες την εβδομάδα μέσα από το πρόγραμμα εθελοντών για να απασχολήσει τα παιδάκια δημιουργικά, αποδεικνύοντας πως είναι όμορφο να καλλιεργούμε ενδυναμωμένα ερεθίσματα ψυχής. Ο Ελπιδοφόρος, η Δώρα, ο Μιχάλης, ο κάθε εθελοντής που αποδεικνύουν πως το να συμμετέχεις στο όνειρο ενός μικρού παιδιού είναι μέρος του να ζεις.

Σε έναν κόσμο τόσο κοντινό και τόσο παράλληλο με το δικό μας, η Φλόγα χτίζει καθημερινά τις δικές της αξιολογήσεις ζωής και τους αγώνες της και αν ποτέ βρεθείς εκεί είτε ως εθελοντής, είτε για να αγοράσεις κάποιο τετράδιό της, είτε απλά για να δεις πόσες παραπάνω από μία πραγματικότητες ζωής υπάρχουν, η νίκη της Φλόγας που έχει επιτευχθεί είναι μία και είναι για όλους, εκείνους και εμάς: Έχουμε έρθει εδώ για να αγαπάμε.

ΦΛΟΓΑ. 30 οικογένειες, 30 δωμάτια. Κάθε δωμάτιο και μία ιστορία. Και οι ιστορίες τους τόσο μοναδικές όσο και οι άνθρωποι που πρωταγωνιστούν σε αυτές. Παιδιά και γονείς που περνάνε από πολλούς κύκλους. Υποφέρουν, αγωνίζονται, αντέχουν. Μα πιο πολύ δηλώνουν με το παράδειγμά τους: Η ζωή είναι ακόμα πιο σπουδαία όταν τη διεκδικείς και την κερδίζεις.