Η Μαρίζα είναι ακτιβίστρια για την προστασία του περιβάλλοντος και αρθρογράφος. Έχει σπουδάσει φωτογραφία και Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης και είναι δημιουργός του thegirlinthemuseum.
Αυτή την περίοδο ζει σε ένα καράβι της Greenpeace και συμμετέχει στις διεθνείς εκστρατείες της οργάνωσης. Όνειρό της, μεταξύ άλλων, είναι μία μέρα να επισκευάσει το σπίτι του μπαμπά της στα Κύθηρα.
Τι θέλεις να γνωρίζουμε για σένα;
Το πρώτο πράγμα που θέλω να γνωρίζει κάποιος για εμένα είναι ότι προσπαθώ να κάνω αλλαγές σε όλες τις πτυχές της ζωής μου, χωρίς να είμαι τέλεια. Για παράδειγμα, κάποιος θα ακούει ότι εργάζομαι σε ένα καράβι Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, και θα σκέφτεται «Αυτή είναι χίπισσα ακτιβίστρια», και δεν θα περιμένει ότι χρησιμοποιώ ένα αυτοκίνητο υψηλού κυβισμού. Εγώ πιστεύω ότι, αν ένας άνθρωπος θέλει να έχει μία φιλική προς το περιβάλλον ζωή, είναι καλό να εντοπίσει τις πτυχές στις οποίες το ανθρακικό του αποτύπωμα είναι μεγαλύτερο, και να αρχίσει να ελαττώνει αυτές πρώτα. Οπότε, το να κυκλοφορείς με αυτοκίνητο αλλά να έχεις κάνει άλλες αλλαγές στη ζωή σου, μπορεί να έχει μεγαλύτερη αξία από το να περπατάς, π.χ. αλλά να τρως μία χοιρινή μπριζόλα κάθε μέρα.
Ένα, λοιπόν, πράγμα που θέλω να γνωρίζει κάποιος για εμένα, είναι ότι κάθε επιλογή που κάνω θέλω να έχει σκέψη μέσα της, ακόμη και αν δεν είναι 100% φιλική προς το περιβάλλον.
Πώς οδηγήθηκες στο σήμερα; Ποια είναι η ιστορία σου;
Ήμουν μία ήσυχη μαθήτρια, αυτό το παιδάκι που είναι ευγενικό και καλοσυνάτο. Και ξαφνικά, κάποια στιγμή, άρχισα να διαμαρτύρομαι για ό,τι θεωρούσα άδικο. Αυτή η αλλαγή έγινε νομίζω όταν έχασα τον μπαμπά μου, στα 17. Όταν χάνεις έναν δικό σου άνθρωπο, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνεις είναι να οργανώσεις την κηδεία του. Είναι μία διαδικασία στην οποία, παρόλο που πενθείς, πρέπει να είσαι δυνατός και να πάρεις πρωτοβουλίες. Νομίζω λοιπόν ότι το να διαλέξω το ξύλο από το φέρετρο του μπαμπά μου με έκανε να καταλάβω ότι γενικά μπορώ να κάνω επιλογές στη ζωή μου. Και ύστερα είχα να φροντίσω και τη μαμά του μπαμπά μου που έμεινε πίσω, καθώς είχε πάθει εγκεφαλικό. Μετά από όλα αυτά άρχισα να δείχνω περισσότερο το δυναμισμό και την ανεξαρτησία μου.
Στα 18 βρέθηκα μόνη μου στην Αθήνα, μπήκα στη Σχολή της πρώτης μου επιλογής (Ιστορία και Φιλοσοφία της Επιστήμης του ΕΚΠΑ) και παράλληλα ξεκίνησα να σπουδάζω φωτογραφία στην ΑΚΤΟ, αφού είχα κερδίσει σε έναν διαγωνισμό φωτογραφίας.
Και η Greenpeace πώς μπήκε στη ζωή σου;
Έψαχνα μία οργάνωση για να κάνω εθελοντισμό, και έτσι έστειλα κάποια e-mail. Η Greenpeace ήταν η πρώτη που μου απάντησε. Πήγα σε μία πρώτη συνάντηση εθελοντών και παρακολούθησα μία παρουσίαση για το τι κάνει η Greenpeace. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί πολύς κόσμος νομίζει ότι η Οργάνωση σώζει χελώνες, δεν ξέρουν τι πραγματικά κάνει η Greenpeace.
Τι ανθρώπους συναντά κανείς στα γραφεία της Greenpeace;
Όλοι οι άνθρωποι που βρίσκονται στην Greenpeace ενδιαφέρονται για το περιβάλλον, άλλοι περισσότερο και άλλοι λιγότερο. Θα δεις τον vegan που φωνάζει γιατί πρέπει να γίνουμε vegan. Θα δεις και τον νέο εθελοντή που δεν ξέρει τίποτα για το περιβάλλον. Και αυτό είναι το ωραίο, ότι η Greenpeace δεν λέει όχι σε κανέναν. Είναι ένα περιβάλλον προστατευμένο, όπου ο ένας δεν κρίνει τον άλλο. Εγώ πήγα με σχεδόν μηδενικές γνώσεις οικολογίας, θυμάμαι δηλαδή στις αρχές πραγματικά να σκάω με πλαστικό ποτήρι και κανείς δεν με «σταύρωσε» για αυτό.
Πόσα χρόνια πριν ξεκίνησες τον εθελοντισμό στην Greenpeace;
Επτά χρόνια. Εκμεταλλεύτηκα όλες τις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει σε κάποιον η οργάνωση και γι’ αυτό είμαι ευγνώμων. Για παράδειγμα, ταξίδεψα στο Αμβούργο για να συμμετέχω στις διαμαρτυρίες της συνόδου κορυφής της G20 και στη Μάλτα, για μια ακτιβιστική δράση έξω από το διεθνές συνέδριο “Our Ocean”. Όλες αυτές είναι εμπειρίες που δεν μπορώ να τις ξεχάσω. Πάντα προσπαθούμε να επικοινωνήσουμε το μήνυμά μας με έναν τρόπο που θα διαδοθεί περισσότερο.
Πώς βρέθηκες στα πλοία της Greenpeace;
H Greenpeace χρησιμοποιεί τα πλοία της ως εργαλείο για την υπεράσπιση του πλανήτη. Κάτι που με ρωτάνε πολύ, είναι το πώς μπορεί κάποιος να μπει σε ένα καράβι της Greenpeace. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν έχεις κάποιο πτυχίο μηχανικού ή αξιωματικού και δεν είσαι μάγειρας, είναι αρκετά δύσκολο να βρεθείς στα καράβια της Greenpeace. Εγώ είμαι εκεί ως ακτιβίστρια και η θέση αυτή σε κάθε πλοίο είναι μία, άντε δύο. Η διαδικασία που ακολούθησα εγώ, είναι ότι απάντησα σε ένα mail που έστειλαν ότι έψαχναν άτομο από το ελληνικό γραφείο, καθώς το πλοίο ήταν στην Ελλάδα, στο Ηράκλειο. Οι διαδικασίες είναι πολύ γρήγορες και πρέπει να είσαι διατεθειμένος να κάνεις τα πάντα για να μπορείς να φύγεις γρήγορα. Για εμένα δεν είναι καν δίλημμα αν θα είμαι στο καράβι, για αυτό έκανα τα πάντα για να βρεθώ εκεί.
Πόσα άτομα έχει μέσα το πλοίο και για πόσο διάστημα μένουν εκεί;
Δεκαπέντε άτομα είναι το πλήρωμα και μένουν για τρεις μήνες. Οι τρεις μήνες δεν είναι τυχαίοι, είναι κανονισμός, γιατί μετά από αυτό το διάστημα το σώμα μας κουράζεται από τη θάλασσα.
Και τι άτομα συναντά κανείς σε ένα πλοίο της Greenpeace;
Θα γνωρίσεις απίστευτους ανθρώπους. Ο ένας έχει σπουδάσει να φτιάχνει πρόσθετα μέλη, ο άλλος είναι γνωστός καλλιτέχνης που έσβησε όλα τα social media, παράτησε τη χώρα του και αποφάσισε να γίνει ακτιβιστής σε πλοίο. Ο κάθε άνθρωπος είναι από διαφορετική χώρα. Στόχος είναι να υπάρχει εκπροσώπηση από διαφορετικές ηλικίες, φύλα και background.
Πώς είναι η ζωή στο πλοίο;
Από το πρωί μέχρι το βράδυ μαθαίνεις πράγματα, και πρέπει να έχεις και τη διάθεση να μάθεις. Αν θέλεις να πας σε ένα πλοίο απλώς για να ταξιδέψεις, καλύτερα να πας μία κρουαζιέρα. Δεν είναι εύκολη ζωή και πρέπει να έχεις υψηλή αίσθηση καθήκοντος.
Η ζωή στο πλοίο είναι πολύ διαφορετική, ανάλογα με το αν είσαι σε λιμάνι ή εν πλω. Στο λιμάνι έμαθα να βάφω, να κάνω απογραφές και να συντηρώ όλες τις γωνιές του πλοίου. Εκεί είχαμε πολύ δομημένο πρόγραμμα, ξέραμε ποιες είναι καθημερινά οι δουλειές μας και τι ώρα θα πάμε για ύπνο. Αυτό βέβαια μπορεί να γίνει και λίγο βαρετό.
Όταν είσαι εν πλω έχει πολύ μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Η θάλασσα ποτέ δεν είναι ίδια, τα ηλιοβασιλέματα, οι ανατολές. Μπορεί να δεις θηλαστικά και διαφορετικά πουλιά. Η κούραση όμως είναι πολύ μεγαλύτερη. Η θάλασσα επίσης μπορεί να είναι απρόβλεπτη.
Τι δράσεις κάνατε το προηγούμενο διάστημα που ήσουν στο πλοίο;
Κάναμε αρχικά μία πολύ μεγάλη έρευνα στην ελληνική τάφρο, νοτιοδυτικά της Κρήτης. Στόχος της έρευνας ήταν να μελετήσουμε τα θηλαστικά της περιοχής, καθώς εκεί σχεδιάζεται να γίνουν εξορύξεις πετρελαίων. Το να αποδείξουμε ότι στην περιοχή αυτή ζουν και αναπαράγονται θηλαστικά, κάποια εκ των οποίων είναι υπό εξαφάνιση, είναι ένα ακόμα επιχείρημα για να μην γίνουν οι εξορύξεις. Βέβαια είναι σημαντικό να πούμε ότι όλο το οικοσύστημα μας ενδιαφέρει, απλώς οι περισσότεροι άνθρωποι, καλώς ή κακώς, νοιάζονται περισσότερο για τα θηλαστικά και τα ζώα υπό εξαφάνιση και εμείς πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τη γλώσσα τους.
Στη συνέχεια πήγαμε στην Τουρκία για μία εκστρατεία για τη βιομηχανική ρύπανση στη θάλασσα του Μαρμαρά που γίνεται από τα απόβλητα που αποτίθενται με σωλήνες σε μεγάλα βάθη. Εκεί δυσκολευτήκαμε πολύ, η κυβέρνηση δεν είναι καθόλου ανεκτική στις ακτιβιστικές δραστηριότητες.
Μετά πήγαμε στην Κροατία, όπου κάναμε εκστρατεία ενημέρωσης για το φυσικό αέριο. Αυτό που έχει γίνει στην περιοχή, είναι ότι, έχει γίνει ένα «ατύχημα» και έχει αποκολληθεί ένας σωλήνας από τις εγκαταστάσεις, ο οποίος δεν βγήκε ποτέ από τη θάλασσα και εμείς ζητάμε να γίνει κάτι για αυτό. Ακόμα, στηρίξαμε την τοπική ομάδα στην ενημέρωση του κόσμου για τις επιπτώσεις του φυσικού αερίου το οποίο απελευθερώνει μεθάνιο στο περιβάλλον και πραγματοποιήσαμε ακτιβιστική δράση στο νησί Krk και συγκεκριμένα στον τερματικό σταθμό υγροποιημένου φυσικού αερίου, όπου γράψαμε επάνω του τη φράση «climate killer». Στο τέλος καταλήξαμε στα Κανάρια Νησιά, όπου εκεί το πλοίο βγήκε από το νερό για να γίνουν εργασίες συντήρησης και εγώ ξεμπάρκαρα.
Και τώρα που επιστρέφεις στο πλοίο, ποιο είναι το πλάνο;
Δεν γνωρίζω τίποτα ακόμη. Και αυτό είναι το ωραίο για εμένα. Πάω κάπου και δεν ξέρω πού θα καταλήξω. Κάποιες αποφάσεις παίρνονται τελευταία στιγμή, ανάλογα με το τι έκτακτες ανάγκες υπάρχουν. Όταν πας πλήρωμα σ ένα πλοίο, δεν είναι ότι σου λένε πως θα πας στην Ασία και εσύ θα τρέξεις. Πας για την εμπειρία του να βρίσκεσαι εκεί. Τα μέρη που θα καταλήξεις είναι ένα ευτυχές γεγονός, δεν είναι ο αυτοσκοπός.
Πες μου κάτι τελευταίο: Τι στερεότυπα ή ταμπού αντιμετωπίζεις και θα ήθελες να σπάσεις μέσα από τις δράσεις σου;
Το ότι μία γυναίκα δεν μπορεί να είναι σε ένα πλοίο και να κάνει εργασίες συντήρησης και να κουβαλάει βαριά πράγματα, να χρησιμοποιεί βαριά εργαλεία. Επίσης να μη θεωρούμαι αντιδραστική, απλώς επειδή επιλέγω να κάνω ακτιβισμό.
Κάτι ακόμα που δεν καταλαβαίνω, είναι πώς γίνεται να σε ρωτάει κάποιος «πότε άρχισες να ασχολείσαι με το περιβάλλον». Για κάποιο λόγο η προστασία του περιβάλλοντος είναι χόμπι στην Ελλάδα. Το περιβάλλον, όμως, είναι το σπίτι μας. Το να μη νοιάζεσαι που βλέπεις πεταμένα πλαστικά ποτήρια σε μία παραλία είναι σαν να μην νοιάζεσαι που το σπίτι σου είναι βρώμικο.