Αν ταιριάζεις στην παραπάνω περιγραφή τότε είσαι @ τέλει@ υποψήφι@ για τη σκανδιναβική διατροφή.
H σκανδιναβική διατροφή αναπτύχθηκε το 2004 από μια ομάδα ερευνητών, διαιτολόγων και γιατρών σε συνεργασία με το βραβευμένο με αστέρι Michelin εστιατόριο NOMA της Κοπεγχάγης, και είναι εμπνευσμένη από την πυραμίδα της δίαιτας της Βαλτικής Θάλασσας.
Στόχος είναι να ενθαρρύνει τους ανθρώπους στις σκανδιναβικές χώρες (δηλαδή τη Δανία, τη Φινλανδία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία) να τρώνε περισσότερα φρέσκα, εποχιακά και τοπικά τρόφιμα.
“Όπως και στον υπόλοιπο κόσμο, τα ποσοστά παχυσαρκίας αυξάνονταν επειδή οι άνθρωποι έτρωγαν μια πιο παραδοσιακή δυτική διατροφή, η οποία είναι πλούσια σε κρέας με περισσότερα επεξεργασμένα, συσκευασμένα τρόφιμα”, λέει η διαιτολόγος Christy Brissette, πρόεδρος της 80-Twenty Nutrition.
Σε γενικές γραμμές η σκανδιναβική διατροφή δίνει έμφαση στα φρέσκα, τοπικά φρούτα και λαχανικά, τα θαλασσινά και τα δημητριακά ολικής αλέσεως. Και πράγματι – αν αυτό συμβαίνει να σου θυμίζει κάτι – μοιράζεται πολλές ομοιότητες με το νότιο δίδυμό της, τη μεσογειακή διατροφή.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Διαφορές και Ομοιότητες
Όσον αφορά τα οφέλη για την υγεία, τα δύο διατροφικά σχέδια είναι περίπου ισάξια. “Όσον αφορά τις δυνατότητες απώλειας βάρους και τη βελτίωση της υγείας της καρδιάς, η σκανδιναβική δίαιτα φαίνεται να συμβαδίζει με τη μεσογειακή δίαιτα”, λέει η Brisette -αν και επειδή είναι πιο πρόσφατη, σημειώνει ότι δεν υπάρχουν τόσες έρευνες γι’ αυτήν όσο για τη μεσογειακή δίαιτα.
1. Και οι δύο δίνουν μεγάλη σημασία στις φυτικές τροφές
Το (όχι και τόσο μυστικό) όπλο για την υγεία τόσο στη μεσογειακή όσο και στη σκανδιναβική διατροφή είναι η εστίαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τους ξηρούς καρπούς και τα όσπρια.
Τα φυτά είναι τα μόνα τρόφιμα που περιέχουν φυτικές ίνες με φυσικό τρόπο και οι φυτικές ίνες ενισχύουν την υγεία της καρδιάς, ελέγχουν το βάρος και υποστηρίζουν την πέψη, εξηγεί η Brissette. Τ
α φυτά είναι επίσης η μόνη πηγή φυτοχημικών ουσιών -αντιοξειδωτικών ενώσεων που καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες- οι οποίες έχει αποδειχθεί ότι καταπολεμούν τη γήρανση, τις καρδιαγγειακές παθήσεις, τον καρκίνο, τον διαβήτη και τις νευροεκφυλιστικές νόσους, προσθέτει.
Ωστόσο, τα είδη των φρούτων και των λαχανικών σε κάθε μενού ποικίλλουν. Η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει φρούτα και λαχανικά που ευδοκιμούν στο Μεσογειακό κλίμα, όπως τα χόρτα, τις ντομάτες, τις μελιτζάνες, τα ρόδια, τα σύκα και τους χουρμάδες.
Η σκανδιναβική δίαιτα από την άλλη περιλαμβάνει κυρίως αμυλούχα φρούτα και λαχανικά που αναπτύσσονται σε ψυχρότερα κλίματα, όπως ρίζες (καρότα, παντζάρια, γογγύλια), μήλα, δαμάσκηνα και αχλάδια.
Το καλό είναι, ότι όποια διατροφή και να ακολουθήσεις από τις δύο, θα αποκομίσεις τα ίδια οφέλη για την υγεία, αφού σύμφωνα με τη Brissette, τόσο το ρόδι όσο και τα άγρια βατόμουρα αποδίδουν παρόμοια θρεπτικά συστατικά, αντιοξειδωτικά και φυτοχημικά.
2. Τοπικά προϊόντα
Το να τρως τοπικά προϊόντα μπορεί να έχει πρόσθετα οφέλη. “Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η θρεπτική αξία μπορεί να είναι υψηλότερη στα άγρια τρόφιμα σε σχέση με τα συμβατικά καλλιεργούμενα”, λέει η Brissette.
Τα συμβατικά καλλιεργούμενα προϊόντα προστατεύονται τεχνητά από τα παράσιτα και τις δύσκολες καιρικές συνθήκες.
Από την άλλη, τα “άγρια” τρόφιμα, αναγκάζονται να παράξουν από μόνα τους περισσότερα φυτοχημικά προκειμένου να προστατευθούν, τα οποία συμβαίνει να ωφελούν και τον άνθρωπο.
Και από περιβαλλοντική άποψη όμως εντοπίζονται περισσότερα οφέλη στο να επιλέγεις τοπικά. “Αφενός υποστηρίζεις τους τοπικούς αγρότες και ψαράδες και αφετέρου συμβάλλεις στη μείωση του αποτυπώματος άνθρακα.
Ο λόγος είναι ότι τίποτα δεν χρειάζεται να ταξιδέψει από την άλλη άκρη του κόσμου για να φτάσει στο παντοπωλείο σου”, εξηγεί η Brissette.
3. Κατανάλωση ψαριού
Ένα άλλο υγιεινό πλεονέκτημα που μοιράζονται η σκανδιναβική με τη μεσογειακή διατροφή είναι ότι ουσιαστική πηγή πρωτεϊνών είναι τα ψάρια. Στην περίπτωση της σκανδιναβικής διατροφής, πρόκειται κυρίως για σολομό, σκουμπρί και ρέγκα.
Αυτά τα ψάρια αποτελούν εξαιρετική πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, τα οποία συμβάλλουν στη μείωση των επιπέδων των τριγλυκεριδίων στο αίμα, ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιακών παθήσεων.
4. Καμία από τις δύο διατροφές δεν αποκλείει τους υδατάνθρακες
Σε αντίθεση με το Paleo ή το keto, δεν θα χρειαστεί να κόψετε τα δημητριακά ολικής άλεσης, τα κράκερ και τα ψωμιά στη μεσογειακή ή τη σκανδιναβική διατροφή. Ενώ η μεσογειακή διατροφή περιλαμβάνει δημητριακά όπως το σιτάρι ολικής αλέσεως στο ψωμί και τα ζυμαρικά, η σκανδιναβική διατροφή είναι μεγαλύτερη σε μια ποικιλία δημητριακών όπως το κριθάρι, η βρώμη και η σίκαλη.
Εδώ ίσως η Σκανδιναβική διατροφή να κατέχει ένα μικρό προβάδισμα έναντι της Μεσογειακής, μιας και οι πηγές υδατάνθρακα που προτείνει είναι πιο πλούσιες σε αδιάλυτες φυτικές ίνες.
5. Οι μικρές ποσότητες γαλακτοκομικών είναι αποδεκτές
Από το απλό στραγγιστό γιαούρτι με χαμηλά λιπαρά στη μεσογειακή διατροφή έως το απλό γιαούρτι skyr με χαμηλά λιπαρά στη σκανδιναβική, και τα δύο διατροφικά πλάνα επιτρέπουν μικρές ποσότητες γαλακτοκομικών.
6. Και οι δύο περιορίζουν τα επεξεργασμένα τρόφιμα, τα γλυκά και το κόκκινο κρέας
Η μεσογειακή και η σκανδιναβική δίαιτα περιορίζουν (αλλά δεν απαγορεύουν εντελώς) το κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Κόβοντας αυτά τα τρόφιμα, μειώνεται η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών και νατρίου, γεγονός που συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και υψηλής αρτηριακής πίεσης.
7. Η σκανδιναβική διατροφή δεν είναι τόσο καλή όσον αφορά τα υγιεινά λίπη
Ενώ το μεσογειακό φαγητό είναι κυριολεκτικά πνιγμένο στο ελαιόλαδο, η σκανδιναβική διατροφή χρησιμοποιεί λάδι κανόλα. Αυτό ίσως είναι το μεγάλο μειονέκτημα της σκανδιναβικής διατροφής, μιας και το ελαιόλαδο αποτελεί μια σαφώς καλύτερη επιλογή.
Ένας από τους λόγους είναι ότι το έλαιο κανόλα έχει υψηλότερη περιεκτικότητα σε ωμέγα-6 λιπαρά οξέα και μια ανισορροπία στα ωμέγα-6 σε σχέση με τα ωμέγα-3 μπορεί να οδηγήσει σε φλεγμονή.
8. Και οι δύο δίαιτες ενθαρρύνουν το να τρως με παρέα
Η μεσογειακή διατροφή γιορτάζει το γεγονός ότι αφιερώνουμε χρόνο για να καθίσουμε με φίλους και οικογένεια στα γεύματα. Ομοίως, η σκανδιναβική διατροφή ενθαρρύνει τους ανθρώπους να προετοιμάζουν και να απολαμβάνουν τα γεύματα στο σπίτι.
