Η διατήρηση ενός υγιούς εντέρου είναι ένα από τα πιο σημαντικά πράγματα που μπορείς να κάνεις αν θέλεις ένα δυνατό και ανθεκτικό οργανισμό.
Γιατί το έντερο δεν είναι απλώς υπεύθυνο για την πέψη μας. Κατέχοντας επάξια τον τίτλο του “δεύτερου εγκεφάλου”, επηρεάζει επίσης το ανοσοποιητικό σύστημα, την ψυχική υγεία, το βάρος καθώς και πολλά ακόμη συστήματα και μηχανισμούς του οργανισμού.
Και ενώ τα οφέλη της κατανάλωσης αρκετών φυτικών ινών (πρεβιοτικών) και της λήψης προβιοτικών είναι πλέον γνωστά και καλά τεκμηριωμένα, ένα νέο, άκρως ενδιαφέρον κεφάλαιο στην υγεία του εντέρου ανοίγει: τα μεταβιοτικά.
Οι βασικοί παίκτες
Μέχρι στιγμής, οι MVPs στην υγεία του εντέρου δεν ήταν άλλοι από τα προβιοτικά και τα πρεβιοτικά.
Τα προβιοτικά είναι τα “καλά” βακτήρια που ζουν στο έντερο, και αποτελούν μάλλον το πιο πολυσυζητημένο κομμάτι αναφορικά με την υγεία του εντέρου.
Τα πρεβιοτικά, από την άλλη, άρχισαν να γίνονται δημοφιλή πριν από μερικά χρόνια. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από τη φήμη ότι υποστηρίζουν την υγεία των προβιοτικών, αποτελώντας καλή τροφή για αυτά. Τα πρεβιοτικά είναι απλώς μια άλλη λέξη για τις φυτικές ίνες, το καύσιμο με το οποίο τρέφονται τα καλά βακτήρια του εντέρου.
Τι είναι τα μεταβιοτικά;
Δεν υπάρχει αυστηρός και σταθερός κανόνας σχετικά με το τι είναι ένα μεταβιοτικό. Ωστόσο μπορούμε να θεωρήσουμε ότι στην κατηγορία αυτή εντάσσονται τέσσερα λιπαρά οξέα μικρής αλύσου, τα οποία προκύπτουν από τις διεργασίες διάσπασης των φυτικών ινών από τους μικροοργανισμούς του εντέρου. Πρόκειται για το γαλακτικό, το βουτυρικό, το οξικό και το προπιονικό οξύ, καθένα με τα δικά του οφέλη στον οργανισμό.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Για παράδειγμα, έστω ότι καταναλώνουμε μια πρεβιοτική ίνα, όπως την ινουλίνη, η οποία διέρχεται από το λεπτό έντερο, διασπάται και κατόπιν περνά στο παχύ έντερο. Εκεί τα bifidobacteria – ένα προβιοτικό – θα τη διασπάσουν με αποτέλεσμα την παραγωγή βουτυρικού οξέος, το οποίο θα απορροφηθεί και θα ασκήσει τη δική του δράση.
Γιατί μας κάνουν καλό;
Κάθε ένα από τα τέσσερα λιπαρά οξέα έχει πολύ διαφορετικό ρόλο μέσα στο σώμα. Αν και για την ώρα δεν μπορούμε να αποφανθούμε με απόλυτη σιγουριά σχετικά με τα ακριβή οφέλη του κάθε μεταβιοτικού στην υγεία μας, ορισμένες ενδείξεις υποστηρίζουν τον ισχυρισμό για βελτίωση των συμπτωμάτων της φλεγμονής. Για παράδειγμα, μελέτες δείχνουν ότι ενδεχομένως τα μεταβιοτικά να έχουν θετική επίδραση στο σύνδρομο διαρρέοντος εντέρου (leaky gut syndrome), που αποτελεί σύμπτωμα της νόσου του ευερέθιστου εντέρου, μιας και βοηθούν στη διατήρηση ενός στεγανού εντερικού φραγμού.
Επιπλέον, το βουτυρικό οξύ, το πιο καλά μελετημένο μεταβιοτικό, αποτελεί καλή πηγή ενέργειας για τα κύτταρα του εντέρου. Ας σημειωθεί εδώ ότι δίαιτες που στερούνται διαιτητικών ινών οδηγούν σε παραγωγή χαμηλότερων επιπέδων βουτυρικού οξέος. Κάτι τέτοιο ενδέχεται να ωθεί τα βακτήρια του εντέρου στο να καταναλώσουν την εσωτερική επένδυση του εντέρου, μιας και δεν έχουν τίποτα άλλο για να τραφούν. Και αυτό είναι τόσο άσχημο όσο σου ακούγεται.
Πώς θα ενισχύσεις την παραγωγή μεταβιοτικών
Ας ξεκινήσουμε με το ότι δεν είναι όλες οι φυτικές ίνες ίσες. Για παράδειγμα οι νιφάδες πίτουρου ή το πίτουρο σιταριού, δεν είναι αρκετά αποτελεσματικά στο να διεγείρουν τα προβιοτικά βακτήρια να ζυμώσουν και να δημιουργήσουν μεταβιοτικά.
Σημαντική είναι η λήψη ποικιλίας πρεβιοτικών φυτικών ινών, με τις καλύτερες πηγές να περιλαμβάνουν:
- ακτινίδια
- πράσινα, φυλλώδη λαχανικά
- όσπρια και ιδιαιτέρως φασόλια
- βρόμη
Σε κάθε περίπτωση, τα πράγματα κινούνται αλυσιδωτά: μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε πρεβιοτικές ίνες, υποστηρίζει τα προβιοτικά και τη δράση τους. Αυτά με τη σειρά τους, συμβάλλουν στη δημιουργία μεταβιοτικών ενώσεων. Και όπως όλα δείχνουν, τα μεταβιοτικά είναι το απόλυτο next, big thing στην υγεία του εντέρου, που μάλλον θα μας απασχολήσει αρκετά μέσα στα επόμενα χρόνια. Και σίγουρα, για καλό λόγο.
