“Μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να κάνουν οι άλλοι σε εσένα”.

Αυτός είναι ο “χρυσός κανόνας”.

Την ηθικής;

Της κοινωνίας;

Της ανθρωπότητας;

Του ανθρώπου.

‘Αγραφος νόμος. Κανόνας. Που τον έγραψαν οι γραφές, που τον διατύπωσαν οι αρχαίοι, οι φιλόσοφοι, ο Ιησούς, ο Κομφούκιος, οι Ραββίνοι.

Λίγη σημασία έχει ποιος τον διατύπωσε, ποιος τον σκέφτηκε πρώτος.

Σημασία έχει ότι όποιος και να τον σκέφτηκε προσπάθησε να κάνει τους ανθρώπους να σκεφτούν.

Πως όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι, πως όλοι έχουν τις ίδιες ανάγκες, πως όλοι θέλουν τα ίδια βασικά πράγματα.

Ήμουν εκεί γύρω στα εφτά όταν είχα πάρει στα κρυφά μια κούκλα της αδερφής μου και εκείνη έβαλε τα κλάματα΄όταν άκουσα τον μπαμπά μου να μου λέει :”θα σου άρεσε άμα σου έπαιρνε εκείνη την κούκλα σου; Κάθε φορά που θα θέλεις να κάνεις κάτι που αφορά και κάποιον άλλο άνθρωπο αυτό να σκέφτεσαι. Αν θα σου άρεσε να σου κάνει εκείνος ο άνθρωπος αυτό που θέλεις να κάνεις εσύ. Κι έτσι μόνη σου θα καταλαβαίνεις αν αυτό που θες να κάνεις είναι σωστό ή λάθος, αν είναι δίκαιο ή άδικο. Ένα πράγμα θέλω να έχεις στο μυαλό σου, να μην κάνεις στους άλλους αυτό που δεν θέλεις να κάνουν οι άλλοι σε εσένα”.

Αυτά μου είπε. Και έμεινα να τα σκέφτομαι. Σίγουρα δεν θα μου άρεσε αν θα μου έπαιρνε εκείνη την κούκλα μου στα κρυφά, κατέληξα. Οπότε δεν ήταν και πολύ σωστή η δίκαιη η πράξη μου, κατέληξα.

Την επόμενη μέρα η μαμά μου μαγείρεψε φασολάκια. Τα μισούσα πραγματικά, κι ακόμα τα μισώ. Έκατσα στο τραπέζι απρόθυμα, ακούμπησα το κεφάλι μου στο χέρι, και σκάλιζα το πιάτο μου με το πηρούνι θυμωμένη με την μαμά μου γιατί είχε κάνει που δεν μου άρεσε, κάτι που δεν μου φαινόταν σωστό, κάτι που εγώ το θεωρούσα άδικο. Δεν με ενδιέφερε που τα φασολάκια δεν θα μπορούσαν να αποδώσουν κάποια δικαιοσύνη, δεν έφτασα μέχρι εκεί, έφτασα μέχρι στο να σκεφτώ ότι η μαμά μου έκανε κάτι που δεν μου άρεσε.

-Γιατί δεν τρως και παίζεις με το φαγητό σου; με ρώτησε η μαμά μου.

-Γιατί σκέφτομαι, της απάντησα.

-Τι σκέφτεσαι;

-Σκέφτομαι πως έκανες κάτι που δεν μου άρεσε.

-Ποιο είναι αυτό που έκανα και δεν σου άρεσε;

-Τα φασολάκια.

-Μάλιστα. Και τι σκέφτεσαι;

-Σκέφτομαι πως δεν πρέπει να κάνουμε στους άλλους αυτό που δεν θέλουμε να μας κάνουν, και σκέφτομαι θα σου άρεσε αν σου έκανα εσένα φασολάκια;

-Ναι θα μου άρεσε. Μου αρέσουν εμένα τα φασολάκια.

-Μπαμπά; γύρισα και κοίταξα τον μπαμπά μου όλο απορία. Νόμιζα πως την είχα αποστομώσει.

-Θα καταλάβεις σιγά σιγά, χαμογέλασε ο μπαμπάς μου.

Και όσο μεγάλωνα καταλάβαινα.

Πως υπάρχουν πολύ πιο σοβαρά, σημαντικά πράγματα για να μην κάνουμε στους άλλους εαν και εφ’όσον δεν θέλουμε να μας κάνουν εκείνοι. Πράγματαανώτερα από τα φασολάκια, διαφορετικά από διατροφικές προτιμήσεις. Κανείς δεν πληγώθηκε από φασολάκια άλλωστε, δεν αδικήθηκε από φασολάκια, δεν βασανίστηκε από φασολάκια, δεν προσβλήθηκε από φασολάκια, δεν σκοτώθηκε από φασολάκια, δεν ένιωσε να παραβιάζονται τα δικαιώματα του από φασολάκια.

Η μαμά μου συνέχισε να μαγειρεύει φασολάκια ενίοτε.

Κι εγώ συνέχιζα να καταλαβαίνω την διαφορά.

Όταν ήθελα να βρίσω έναν συμμαθητή μου στο σχολείο σκεφτόμουνα αν θα μου άρεσε να με βρίσει. Δεν θα μου άρεσε.

Όταν άκουσα την κυρία να μιλάει άσχημα σε κάποιον συμμαθητή μου που είχε κάνει λάθος σε μια άσκηση και να του λέει “είσαι βλάκας;”, την ρώτησα να θα της άρεσε να την ρωτήσει κάποιος αν είναι βλάκας. Δεν θα της άρεσε.

Όταν ο τελευταίος στη σειρά στην τράπεζα προσπάθησε να μπει μπροστά, τον ρώτησα αν θα του άρεσε να του πάρουν την σειρά. Δεν θα του άρεσε.

Όταν ο κύριος στο διπλανό τραπέζι μίλησε υποτιμητικά στην σερβιτόρα, τον ρώτησα να θα του άρεσε να του μιλήσει κάποιος υποτιμητικά. Δεν θα του άρεσε.

Όταν ένας όρθιος επιβάτης στο μετρό απαίτησε να σηκωθεί ο διπλανός μου λέγοντας του “εσύ είσαι ξένος. Να πας στην χώρα σου να κάθεσαι στο μετρό, σήκω να κάτσω”, τον ρώτησα αν θα του άρεσε να είναι σε μια άλλη χώρα και να τον προσβάλουν έτσι. Δεν θα του άρεσε.

Όταν κάποια στιγμή βαρέθηκα να απαντήσω σε ένα μήνυμα σκέφτηκα αν θα μου άρεσε εμένα να έχω στείλει μήνυμα σε κάποιον και να μην μου απαντήσει επειδή βαριέται. Δεν θα μου άρεσε.

Όταν ήθελα να ξεκόψω με έναν φίλο μου και δεν ήθελα να το συζητήσω μαζί του σκέφτηκα αν θα μου άρεσε εμένα να θέλει να ξεκόψει εκείνος μαζί μου χωρίς να το συζητήσουμε. Δεν θα μου άρεσε.

Όταν βλέπω πόλεμο στην τηλεόραση θα ήθελα να ρωτήσω την χώρα που κάνει πόλεμο αν θα της άρεσε να της κάνουν πόλεμο. Όχι δεν θα της άρεσε.

Όταν βλέπω κάποιον να μην νοιάζεται για τον άνθρωπο που είναι δίπλα του, μπροστά του, πίσω του τον ρωτάω αν θα του άρεσε να μην νοιάζεται για εκείνον ο άνθρωπος που είναι δίπλα του, μπροστά του, πίσω του.

Και κάπως έτσι κατέληξα στο ότι ο χρυσός αυτός κανόνας, είναι η χρυσή αυτή ερώτηση. Αν θα μας άρεσε να μας κάνουν αυτό που κάνουμε.

Για πράγματα που μας θίγουν σαν οντότητες. Για όλα αυτά. Ίσως και για τα φασολάκια.