“Love is good only when it’s true” μας τραγουδάει και νιώθουμε να αγαπάμε όλο τον κόσμο! Αυτή είναι η Εστερίνα, (Εσθήρ + Ειρήνη) και έχει κι άλλα πράγματα ιδιαίτερα πέρα από το όνομά της. Με μια φωνή που σου μεταφέρει όλα τα black vibes της soul μουσικής, με έναν hip-hop αέρα αλλά και με μια δυναμική παρουσία, δε μπορείς παρά να γίνεις φαν της. Εμείς γίναμε.
Με την Εστερίνα συναντηθήκαμε στο Χαλάνδρι ένα μεσημέρι μουντό με καταιγίδα και ατέλειωτο μποτιλιάρισμα. Δε χρειάστηκαν παρά μόνο λίγα λεπτά μαζί της, για να μας μεταφέρει την ενέργειά της και να κάνει τη μέρα μας καλοκαιρινή. Σαν τον καινούριο της δίσκο, που μιλάει για ζεστά καλοκαίρια, αγάπες που σε ολοκληρώνουν και ζεστά χαμόγελα.
Ας ξεκινήσουμε με δυο λόγια από τη μουσική σου πορεία, γεγονότα-σταθμοί στη ζωή σου.
Εντάξει δεν είναι και ιδιαίτερα μεγάλη. Οι βασικότεροι δύο σταθμοί, καταρχήν είναι η συνεργασία μου με τον rsn στο We got music, που είναι από τα πιο όμορφα πράγματα που έχω κάνει και το δεύτερο είναι η κυκλοφορία του προσωπικού σόλο άλμπουμ που έγινε τον Οκτώβρη το This is a happy story. Και κάτι ακόμη, το live μας με τον rsn στην Ουκρανία το καλοκαίρι, στο Koktebel Jazz Festival. Παίξαμε στη μαύρη θάλασσα, σε μια ατελείωτη παραλία με ατελείωτο κόσμο.Ήταν τρομερή εμπειρία. Γνώρισα έτσι και πολύ ενδιαφέρουσες φυσιογνωμίες, το μπασίστα των Portishead ας πούμε. Αυτά τα τρία νομίζω ήταν τα highlights όσον αφορά την καλλιτεχνική μου πορεία.
Έχεις περάσει από διάφορα μουσικά είδη. Πώς αυτοπροσδιορίζεσαι;
Κοίταξε, το “έχω περάσει” δεν είναι και πολύ σωστό, αυτό που κάνω συγκαταλέγεται πλέον στους ευρύτερους κόλπους της μαύρης μουσικής, δεν έχω φύγει ποτέ από εκεί. Με απόλυτο σεβασμό στα υπόλοιπα είδη που δεν τα κατέχω και δεν τα γνωρίζω, υπηρετώ αυτό που αγαπώ και ξέρω που είναι η μαύρη μουσική σε όλες τις εκφάνσεις, είτε λέγεται hip hop, είτε λέγεται trip hop, είτε λέγεται soul, καμιά φορά funk, αυτό μέχρι εκεί. Δε θα κρύψω βέβαια ότι μου αρέσει αυτό το street feeling της hip hop κουλτούρας.
Ποιες είναι οι μουσικές σου επιρροές;
Είναι παααάρα πολλοί. Δηλαδή έχω να σου πω άπειρους. Μπορώ να πάω πολύ πίσω και να σου πω πρώτα απ’όλα Bill Withers, που μου άνοιξε τους δρόμους στα πάντα, Ray Charles, Amy Winehouse, ακόμα και η Lana Del Ray, η Εrykah Βadu, Lauryn Hill, οι Roots, Massive Attack, Norah Jones, Sade, Tom Waits, Nirvana, πάρα πάρα πολλοί και δε στους λέω όλους τώρα, δηλαδή θα το σκεφτώ μετά και θα πω, α δεν είπα αυτόν κι αυτόν κι αυτόν. (γέλια)
Τον περασμένο Δεκέμβριο κυκλοφόρησες με τον rsn το δίσκο “We got music” που πήγε πολύ καλά. Ήταν κάτι διαφορετικό για σένα; Νέα μονοπάτια;
Αυτό που κάναμε με τον Άρη στο We got music ουσιαστικά βγήκε από μόνο του, ο Άρης είναι από τους λίγους ανθρώπους που έχουμε κοινό παρονομαστή μουσικά. Δηλαδή καθόμασταν ας πούμε στο pc και τα πράγματα που μας άρεσαν ήταν τα ίδια. Ο Άρης βέβαια είναι πολύ πιο blues, εγώ είμαι πολύ πιο soul αλλά και οι δύο προερχόμαστε από τη hip hop κουλτούρα. Νομίζω ότι αυτό που κάναμε στο We got music ήταν να ενώσουμε όλα αυτά που ακούσαμε μέχρι τα 30 μας όσο γίνεται πιο όμορφα σε ένα δίσκο.
Και τώρα ο νέος δίσκος. This is a happy story. Έχει κοινά με τον προηγούμενο; Η παρουσίαση έγινε την Κυριακή στο Faust σε μια βραδιά γεμάτη ενέργεια και κόσμο.
Ναι ναι, ήταν η πρώτη σόλο απόπειρα. Η παρουσίαση έγινε με live μπάντα. Είμαι πολύ ενθουσιασμένη, τα παιδιά που αποτελούν τη μπάντα είναι εξαιρετικοί μουσικοί, έχουμε κοινές ποιότητες, έχουν δείξει τρελό ενθουσιασμό και εκείνοι και γενικά κάναμε ένα soul live με επιτυχία απ΄ ότι φάνηκε.
Και πολλές εκπλήξεις…
Πολλές εκπλήξεις ναι. Με συνόδευσαν ο George Gaudi, και η Μαριέττα Φαφούτη εννοείται, η οποία με πρότεινε και στο jumping fish και που υπάρχει πριν τα ξεκινήσω όλα αυτά και με ένα μαγικό τρόπο πάει τη φάση λίγο πιο πέρα. Η Μαριέττα είναι μια αγκαλιά ρε παιδί μου, έχει φέρει πολύ κόσμο κοντά, μας κάνει όλους μια παρέα, και έχει βοηθήσει και πολύ κόσμο είναι έτσι σαν άτομο.
Ο δίσκος δε θυμίζει σε τίποτα ελληνικό. Είναι κάτι που επιδίωξες;
Ήθελα να κάνω ένα χαρούμενο δίσκο, διαφορετικό από τους άλλους, και έψαξα πάρα πολύ να δω ποιο είδος είναι πιο προσωπικό και εκφραστικό, έτσι κατέληξα στη soul μουσική. Αυτό το άνοιγμα ουσιαστικά μου έκανε ο Bill Withers, έμαθα ότι μπορείς να μιλήσεις για την απώλεια ή για την έλλειψη ενός ανθρώπου όπως στο Ain’t no sunshine, και να το κάνεις τόσο όμορφα, τόσο αλήτικα, ή σαν τον Marvin Gaye που σου λέει Let’s get it on ας πούμε, έτσι πάρα πολύ απλά. Αυτό είναι η soul μουσική.
Ήθελα να κάνω ένα χαρούμενο δίσκο, διαφορετικό από τους άλλους, και έψαξα πάρα πολύ να δω ποιο είδος είναι πιο προσωπικό και εκφραστικό, έτσι κατέληξα στη soul μουσική.
Και ο αγγλικός στίχος;
Είχα πει στη φίλη μου ότι την επόμενη φορά που θα με ρωτήσουν αυτή την ερώτηση θα απαντήσω ῾Γιατί έτσι῾. (γελια) Ο αγγλικό στίχος υπηρετεί το είδος. Φαντάζεσαι ας πούμε να ακούσεις τον Dan Auerbach των Black Keys να ροκάρει τα ρεμπέτικα; Να τραγουδήσει ρεμπέτικα στα αγγλικά; Υπάρχουν κάποιοι άγραφοι κανόνες πίσω από τη μουσική, παρόλο που μπορούν να γίνουν τα πάντα. Νομίζω ότι ο αγγλικός στίχος είναι πιο οικουμενικός, κάπως έτσι. Θα μου πεις είσαι στην Ελλάδα, αλλά δε μπορούσα να εκφράσω αλλιώς αυτό που ήθελα να κάνω. Έχω γράψει και ελληνικά με απόλυτη αποτυχία, με smiley δίπλα. (γέλια)
Το love is good, με το οποίο διαγωνίστηκες στο jumping fish, είναι ένα τραγούδι με Βlack vibes και κατά την προσωπική μου άποψη θυμίζει και λίγο Janis Joplin.
Ααα πάρα πολλοί μου χουν πει για τη Janis Joplin, ξέρεις ποιο είναι το αστείο; Την έχω ακούσει ελάχιστα! Και άνθρωποι που με έχουν δει και live και λόγω του φυζίκ με τα μακρυά μαλλιά με έχουν πει ή Janis Joplin ή Alannis Morisette. Και λέω Janis Joplin ρε παιδιά; Έχει στοιχεία soul, αλλά είναι πιο ροκ. Πιο χίπισσα. Εντάξει έχω ακούσει το Cry baby, το One good man αλλά δεν είναι η τύπισσα που έχω κάτσει να τη μελετήσω με αυτή την έννοια. Δεν είναι σαν τους Bill Withers, Amy Winehouse και Lana Del ray. Αυτούς βάζω τη δισκογραφία και τους ακούω από την αρχή μέχρι το τέλος.
Πώς είναι η Εστερίνα στην καθημερινότητά της; Είναι αισιόδοξη όσο ο τελευταίος της δίσκος;
Όχι πάντα. Άκου να δεις τι γίνεται με το This is a happy story. Όταν έγραφα τα κομμάτια δεν ήμουν καθόλου καλά, ήμουν πολύ απογοητευμένη τόσο από τις ανθρώπινες σχέσεις όσο και από τον εαυτό μου μέσα σε αυτές. Οπότε ο δίσκος ήταν μια ανάγκη για εσωτερική λύτρωση.
Η οποία ήρθε;
Έρχεται και φεύγει αυτό. Εκεί που βάζω μια τελεία και λέω είναι μάταιο να προσπαθείς με τους ανθρώπους, ξαφνικά γίνεται ένα μπραφ και παίρνω αγάπη χωρίς λόγο. Και μετά το αντίστροφο, εκεί που λέω έλα όλα κούμπωσαν και φοράω ένα πλατύ χαμόγελο, εκεί πάλι όλα χαλάνε. Το This is a happy story δεν είναι ερωτικός δίσκος αν και έχει ερωτικά κομμάτια. Είναι περισσότερο ψυχολογικό boost, και δικό μου και αυτού που το ακούει επειδή είναι σε πρώτο πρόσωπο. Έλα πάμε να νιώσουμε λίγο καλά με την πάρτη μας για αρχή και τα άλλα θα έρθουν.
Πες μας για το tattoo στο χέρι σου.
Έχω 4, αλλά αυτό φαίνεται περισσότερα απ᾽όλα. (γέλια) Είναι μια γυναίκα-δέντρο. Μια έγκυος γυναίκα-δέντρο. Είναι μια νεκρή φύση που αναγεννάται. Ένα δέντρο μόνο ξερόκλαδα που καταλήγει σε μία γυναίκα που θα γεννήσει κάτι το οποίο θα μείνει για πάντα εκεί, θα μείνει για πάντα στη γέννα ας πούμε, δε θα το φέρει ποτέ στον κόσμο. Δεν ήμουν καλά τότε, στο πα. (γέλια)
Μετατρέπεις τη θλίψη σε δημιουργικότητα δηλαδή, δίσκος, tattoo…
Δεν είναι απαραίτητα η θλίψη. Είναι η συνειδητοποίηση. Εκεί θα κάτσω να γράψω κάτι, σε εκείνο το σημείο, που έχει περάσει η θλίψη και έχω καταλάβει κάτι, έχω πάρει το μάθημά μου, θα κάτσω να το γράψω. Ποιο ήταν το νόημα, γιατί έγινε αυτό.
Πως βλεπεις τη φανκ και τη soul μουσική στην Ελλάδα;
Γενικά νομίζω ότι το κοινό στην Ελλάδα είναι πολύ περιορισμένο, το οποίο δεν κρίνω ούτε θετικά ούτε αρνητικά. Θεωρώ ότι είμαστε μικρή η μερίδα των ανθρώπων που κάνουμε αυτή τη μουσική, και λίγος ο κόσμος που ανταποκρίνεται.
Έχει αποκτήσει όμως περισσότερο κοινό σε σχέση με παλιά, ειδικά το τελευταίο διάστημα.
Θα στο πω εντελώς ρεαλιστικά, υπάρχει μία ζύμωση η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη και θέλει πάρα μα πάρα πολύ χρόνο να παγιωθεί. Τα εμπόδια είναι πολλά. Καταρχήν ο αγγλικός στίχος. Είσαι σε μια χώρα με μια υπέροχη γλώσσα που απαρνείσαι για να τραγουδήσεις στα αγγλικά. Σαφώς και είναι πολύ πιο προσβάσιμος ένας καλλιτέχνης που τραγουδάει στα ελληνικά, τον ακούς και τον καταλαβαίνεις πολύ πιο εύκολα. Σαφώς και είμαστε η γενιά που έχουμε ακούσει Pink Floyd, Massive Attach, Portishead, Bob Marley και έχουμε περισσότερα αγγλικά ακούσματα σε σχέση με την προηγούμενη γενιά αλλά θέλει ακόμα πολλή δουλειά. Υπάρχουν ακόμα τα μπουζούκια. Χωρίς να το κρίνω κακά αυτό, είναι μέρος της κουλτούρας μας αυτό. Υπάρχουν φανταστικοί καλλιτέχνες που ο κόσμος ακόμα δεν έχει γνωρίσει και το χειρότερο είναι ότι ο κόσμος δεν ψάχνει. Γίνεται ας πούμε ένα μεγάλο μπραφ με το Love is good, αλλά μένει μέχρι εκεί. Ο κόσμος δεν ψάχνει παραπέρα, δεν ψάχνει τίποτα άλλο για την Εστέρ. Εγώ ας πούμε όταν άκουσα το Aint no sunshine πήγα και κατέβασα όλη τη δισκογραφία του Bill Withers για να έχω ολοκληρωμένη άποψη. Πρέπει να ξεκολλήσει ο κόσμος από το χιτ. Να ψάχνει σε μεγαλύτερο βάθος. Είσαι στην Αθήνα, όλα εδώ γίνονται, μπορείς να ακούσεις τον άλλο με 5 ευρώ και γίνονται φανταστικά λάιβ. Μιλάμε αυτή τη στιγμή υπάρχουν καλλιτεχνάρες : Ντούσκα, cyanna, eco train, Φαφούττη, Ρίζου, Minor, Cayetano, Rsn… Σε ένα Σάββατο έχεις 15 λάιβ να πας!
Οι παραπάνω, μαζί και εσύ ανήκετε στην κατηγορία των καλλιτεχνών που απαρτίζουν τη νέα γενιά της ελληνικής Μουσικής Σκηνής, εσύ προσωπικά νιώθεις βάρος γι αυτό;
Εγώ χαίρομαι. Αν το δεις ανοιχτά πες μου έναν καλλιτέχνη αυτή τη στιγμή, στη δικιά μας φάση, τη diy,που γράφει, συνθέτει, τραγουδάει και παράγει που δεν έχει το δικό του, ιδιαίτερο στίγμα. Ας πούμε ακούς kookkobadi και ξέρεις ότι είναι Μαριέττα, ακούς one in a million ξέρεις ότι είναι Ντούσκα, καταλαβαίνεις ποιος είναι ποιος ,τι κάνει και πώς το πρεσβεύει. Αυτή η φάση ξεκίνησε με τη Μόνικα προ πενταετίας με το Over the hill, αν και υπήρχαν και οι Raining Pleasure νωρίτερα, και από τότε υπάρχει τρελή προσφορά. Αλλά σου ξαναλέω είναι πολύ λίγος χρόνος για να παγιωθεί αυτό το κύμα νέας μουσικής. Και επίσης πρέπει να δημιουργηθούν και χώροι, οι μουσικές σκηνές πλέον δεν είναι αρκετές. Το μπαράκι δεν είναι για live. Δε σου λέω ότι είναι κακή φάση το μπαράκι, αλλά τελείως πρακτικά χάνεται η ποιότητα, δεν υπάρχει καλός ήχος, δεν υπάρχει υποδομή, δεν υπάρχουν βασικά πράγματα για να ακούσεις ένα live αξιοπρεπές. Πας και ακούς πράγματα μισά, δεν ακούς ήχο κανονικό, χάνεις κιθάρες, δεν ακούς τη φωνή. Οι υποδομές παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο.
Έχεις συνεργαστεί με πολλά νέα ελπιδοφόρα ονόματα με gaudi, tareq, rsn dusk. Ένας συνδυασμός rock, soul, jazz και παράλληλα αυτό το κάτι παραπάνω. Πώς ήταν αυτή η εμπειρία;
Με τα αγόρια μου; χαχα Αυτό είναι τελείως στη φάση βρισκόμαστε, πίνουμε ένα καφέ, κάνουμε ένα κομμάτι; ναι αμέ. Και δεν είναι μόνο track, είναι και καλέσματα σε live. όπως με τη Dusk ας πούμε, με τη Dusk δεν υπάρχει live για live που να μην έχουμε παίξει μαζί. Φαντάσου ότι ο Gaudi μου μαθαίνει κιθάρα.
Η επαρχία ακούει soul; Με τον Άρη τον περασμένο χρόνο πήγαμε επαρχία γύρω στις 40 φορές. Πολλά live σε περιοχές όπως Άμφισσα, Τρίκαλα, Ιθάκη, Χαλκίδα, Θεσσαλονίκη, Κρήτη. Μόνο καλά πράγματα έχω να σου πω για την ανταπόκριση. Ακριβώς επειδή είναι περιορισμένα τα πράγματα που γίνονται, όποτε σκάει κάτι, υπάρχει τρομερή ανταπόκριση παρόλο που το κοινό είναι μικρό. Είναι τρομερά υποστηρικτικοί οι άνθρωποι εκεί. Και εκείνοι που μας κάλεσαν τρομερά θερμοί, και οι άνθρωποι που ήρθαν και μας είδαν. Μόνο καλά πράγματα έχω να θυμάμαι.
Προσωπικές φιλοδοξίες, επόμενα βήματα; Συναυλιακά και δισκογραφικά.
21 Μαίου ετοιμάζουμε live στο faust. Θα κυκλοφορήσει ένα βίντεο κλιπ που φτιάξαμε με 4 γυναίκες θεές, από το The MÉTA Project, θα έχει δυο κομμάτια από το καινούριο δίσκο live και μια διασκευή έκπληξη. Κατά τα άλλα περιοδείες οργανώνω για το καλοκαίρι και δισκογραφικά, πάλι μέσα στο καλοκαίρι νομίζω θα ξεκινήσω να γράφω κομμάτια. Single, ίσως, δε θέλω να μπω ξανά στη νοοτροπία του δίσκου , είναι too much information ο δίσκος πια στη χώρα αυτή, αποζητάμε πολύ πιο μικρά tastes.
Κλείνοντας, εκμυστηρεύσου μας κάτι μοναδικό για σένα, μια μεγάλη συγκίνηση.
Η μεγαλύτερη συγκίνηση είναι τα 2,5 χρόνια που έμεινα στα Χανιά. Ήταν τα καλύτερα 2,5 χρόνια της ζωής μου.
Ευχαριστούμε το Life Cocktail Bar για την παραχώρηση του χώρου που έγινε η συνέντευξη και η φωτογράφιση.
Φωτογραφίες: Pantelis Balis Photography.