Ο ναρκισσισμός και η ψυχοπάθεια είναι χαρακτηριστικά της σκοτεινής τριάδας που συσχετίζονται με το ψέμα, την εξαπάτηση και τις ανήθικες συμπεριφορές σε πολυάριθμες ερευνητικές μελέτες, με την ψυχοπάθεια να αποτελεί ισχυρό προγνωστικό παράγοντα για το ψέμα.

Για τα άτομα που ανήκουν στο φάσμα της σκοτεινής τριάδας και χαρακτηρίζονται από γνωρίσματα ναρκισσισμού, τα ψέματα χρησιμοποιούνται συχνά ως αυτοσκοπός: Μπορεί να λειτουργούν ως ένα μέσο βελτίωσης της εικόνας, κάλυψης μιας εξαπάτησης ή απιστίας και απόκτησης ερωτικών συντρόφων που μπορεί να μην ενδιαφέρονται διαφορετικά, μέσω τακτικών όπως το love bombing και οι μελλοντικές υποσχέσεις.

Οι παθολογικοί ψεύτες, από την άλλη, μπορεί να λένε ψέματα χωρίς σαφή λόγο και συχνά επιδίδονται σε περίπλοκα σχέδια για προσωπικό όφελος. Τα ψέματά τους μπορεί να χρησιμοποιούνται συχνότερα για να ζήσουν διπλή ζωή ή να πραγματοποιήσουν μια περίτεχνη απάτη. Το παθολογικό ψέμα δημιουργεί, επίσης, θετικά συναισθήματα. Οι παθολογικοί ψεύτες μπορεί ακόμη και να βιώνουν ένα αίσθημα συγκίνησης ή απόλαυσης εξαπατώντας τους άλλους.

H Shahida Arabi, απόφοιτος του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ και του Πανεπιστημίου Κολούμπια, ερευνήτρια και συγγραφέας του βιβλίου «Power: Surviving and Thriving After Narcissistic Abuse» αποκαλύπτει στο Thought Catalog τρία ανεπαίσθητα σημάδια που υποδεικνύουν ότι μπορεί να βγαίνεις με έναν ναρκισσιστή ή έναν παθολογικό ψεύτη:

• Περιττά ψέματα και αμυντική συμπεριφορά: Παραδείγματα ανειλικρίνειας χωρίς προφανή λόγο αποτελούν red flags. Μπορεί να παρατηρήσεις ότι ο σύντροφός σου χρησιμοποιεί πολλά «μικρά λευκά ψέματα». Όταν πρόκειται γι’ αυτά τα άτομα, θα δυσκολευτείς να ξεχωρίσεις τα γεγονότα από τη φαντασία. Ένας παθολογικός ψεύτης μπορεί να χρησιμοποιεί ψέματα χωρίς προφανή λόγο. Φυσικά, μπορεί να υπάρχει και λόγος. Ανεξάρτητα από αυτό, όταν αρχίσεις να αναρωτιέσαι, είναι πιθανό να μπει σε άμυνα και να προσπαθεί να σε βγάλει τρελ@. Τέτοια σενάρια ξεπερνούν το απλό ψέμα και οφείλονται σε μια παθολογική ανάγκη για εξουσία, σε μια επιθυμία να ελέγξουν την αφήγηση.

• Ασυνεπείς και υπερβολικά περίπλοκες ιστορίες: Η φύση του ψέματος των ναρκισσιστών και των παθολογικών ψευτών συχνά αποκαλύπτεται από τις πράξεις τους. Για παράδειγμα, ένας παθολογικός ψεύτης θα σου πει γρήγορα ότι σε σένα βρήκε το άλλο του μισό, γι’ αυτό και θέλει να ζήσετε μαζί, ενώ σύντομα θα φανεί ότι απλώς εκμεταλλεύεται τη συγκατοίκηση γιατί τον βολεύει. Ένας ναρκισσιστής, από την άλλη, θα σου δώσει μεγάλες υποσχέσεις για το μέλλον, αλλά θα βρεθεί σε πολύ αμήχανη θέση όταν θα κληθεί να τις τηρήσει. Δώσε προσοχή εάν οι ιστορίες του συντρόφου σου μοιάζουν υπερβολικά πολύπλοκες ή ασυνεπείς. Οι ναρκισσιστές και οι παθολογικοί ψεύτες συχνά επινοούν λεπτομερείς ιστορίες, που σταδιακά αρχίζουν να παρουσιάζουν αναντιστοιχίες όταν επαναλαμβάνονται. Όταν θα αμφισβητήσεις τα λεγόμενά τους, θα έρθεις αντιμέτωπ@ με οργή ή μια γρήγορη ιστορία συγκάλυψης, συνήθως όχι και τόσο πειστική. Ίσως οι ιστορίες τους να φαίνονται υπερβολικά περίτεχνες ή προβαρισμένες με τρόπο που ενστικτωδώς σε κάνει να αμφισβητείς τα αληθινά τους κίνητρα.

• Θύματα που μεταμφιέζονται σε θύτες ή ηθική ανωτερότητα: Ένα από τα μεγαλύτερα, αλλά και πιο ανεπαίσθητα σημάδια, που μπορεί εύκολα να διαφύγει της προσοχής, είναι ότι ο ίδιος ο ναρκισσιστής ή ο ψυχοπαθής ουσιαστικά θα παραδεχθεί τη φύση του, αλλά όχι με τον τρόπο που νομίζεις. Στη δική του εκδοχή της ιστορίας, ο ίδιος είναι το θύμα και πάντα οι άλλοι οι θύτες. Δώσε, επιπλέον, βάση στα μεγάλα λόγια περί ηθικής που μπορεί να ακούσεις. Όσοι είναι πράγματι ειλικρινείς, δε νιώθουν την ανάγκη να το «φωνάξουν».

Αναγνωρίζοντας αυτά τα σημάδια, μπορείτε να εκτιμήσεις καλύτερα αν έχεις να κάνεις με έναν ναρκισσιστή ή παθολογικό ψεύτη.