Το να μιλάς σε έναν σκύλο μπορεί να φανεί σε κάποιους παράλογο. Σίγουρα, τα σκυλάκια ανταποκρίνονται στις εντολές: “κάτσε”, “κάτω”, “μείνε”.

Αλλά μπορούν οι σκύλοι να καταλάβουν πραγματικά την ανθρώπινη γλώσσα; Μπορούν να κατανοήσουν κυριολεκτικά φράσεις ή δεκάδες μοναδικές λέξεις; Έχουν “νόηση”; Οι ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων επέμεναν ότι αυτό ισχύει. Τι έχουν να πουν οι επιστήμονες σχετικά με το αν το σκυλάκι σου καταλαβαίνει πραγματικά τι λες;

Η έννοια του “dognition”

Ενώ πολλοί αποδίδουν αυτού του είδους την εντύπωση σε ψευδαίσθηση, η έρευνα αποκαλύπτει ότι υπάρχει κάτι σε αυτό. Τα σκυλιά καταλαβαίνουν στ’αλήθεια την ανθρώπινη γλώσσα; Όπως όλα δείχνουν, η απάντηση είναι, σε κάποιο βαθμό, ναι.

Στο βιβλίο “The Genius of Gods” (από την ερευνήτρια Vanessa Woods), ο εξελικτικός ανθρωπολόγος του Πανεπιστημίου Duke Brian Hare, PhD, προσφέρει μια σειρά από στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι σκύλοι είναι πιο συντονισμένοι στην ανθρώπινη επικοινωνία απ’ ό,τι πολλοί άνθρωποι υποθέτουν. Πρόκειται για αυτό που ο Dr. Hare έχει ονομάσει “dognition”.

“Κανένα άλλο είδος εκτός από τον άνθρωπο, δεν έχει επιδείξει την ικανότητα να μαθαίνει τη σημασία των λέξεων τόσο γρήγορα και με τόση ευελιξία”, λέει ο Dr Hare. “Οι σκύλοι σίγουρα καταλαβαίνουν περισσότερα από όσα τους αναγνωρίζουμε”.

Ένα εντυπωσιακό παράδειγμα dognition

Ο Dr. Hare επισημαίνει ένα εκπληκτικά τεκμηριωμένο παράδειγμα dognition. Ένας σκύλος με το όνομα Chaser, ο οποίος έμαθε τα ονόματα πάνω από 800 λούτρινων παιχνιδιών, 116 μπαλών, 26 φρίσμπι και 100 πλαστικών αντικειμένων(!).

“Δεν υπήρχαν αντίγραφα και όλα τα αντικείμενα διέφεραν ως προς το μέγεθος, το βάρος, την υφή, το σχέδιο και το υλικό. Για την ακρίβεια, ο Chaser, έμαθε τα ονόματα 1.022 αντικειμένων”, εξηγεί ο Dr Hare. “Δοκιμαζόταν κάθε μέρα, και για να είμαστε σίγουροι ότι δεν “έκλεβε” παίρνοντας υποδείξεις από κανέναν, κάθε μήνα έπρεπε να κάνει ένα τυφλό τεστ, όπου έπρεπε να φέρει αντικείμενα σε ένα διαφορετικό δωμάτιο, μακριά από τα μάτια του ιδιοκτήτη του”. Ο Dr. Hare σημείωσε: “Ακόμα και όταν ο Chaser έμαθε πάνω από 1.000 λέξεις, δεν υπήρξε καμία μείωση στο ρυθμό με τον οποίο μάθαινε νέες λέξεις”.

“Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι τα αντικείμενα που είχε μάθει ο Chaser ήταν οργανωμένα σε διάφορες κατηγορίες στο μυαλό του”, λέει ο Dr. Hare. “Παρόλο που τα αντικείμενα είχαν όλα διαφορετικά σχήματα και μεγέθη, χωρίς καμία εκπαίδευση, ο Chaser μπορούσε να διακρίνει μεταξύ των αντικειμένων που ήταν τα παιχνίδια του και των αντικειμένων που δεν ήταν παιχνίδια”.

Πώς να ενισχύσεις την κατανόηση του σκύλου σου;

Στην Αγγλία, οι ψυχολόγοι του Πανεπιστημίου του York, Alex Benjamin, PhD, και Katie Slocombe, PhD, έχουν ένα επαγγελματικό και προσωπικό ενδιαφέρον για την επικοινωνία ανθρώπου-σκύλου, που ονομάζεται λόγος κατευθυνόμενος από τον σκύλο (DDS). Η έρευνα της Dr. Benjamin έχει επικεντρωθεί στον τρόπο με τον οποίο οι σκύλοι επικοινωνούν τόσο με τους ανθρώπους όσο και με άλλους σκύλους. Η Dr. Slocombe μελέτησε προηγουμένως την επικοινωνία στα πρωτεύοντα θηλαστικά.

Και οι δύο έχουν σκύλους ως κατοικίδια. Το γούνινο παιδί της Dr. Slocombe είναι η Suzy, ένα ιρλανδικό σέτερ. Ο σκύλος της Dr. Benjamin, είναι ο Cooper, ένα σπανιέλ. Αποφάσισαν να συνεργαστούν σε μια μελέτη, για να δουν αν ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι μιλούν στα σκυλιά, επηρεάζει την ανταπόκριση των σκύλων. “Μου άρεσε πολύ η ευκαιρία να δουλέψω με σκύλους. Είναι πολύ πιο εύκολο να δουλέψεις μαζί τους από ό,τι με τους χιμπατζήδες και λόγω της ιστορίας εξημέρωσης των σκύλων, έχουν κάποιες πραγματικά ενδιαφέρουσες επικοινωνιακές δεξιότητες που θέλαμε να διερευνήσουμε”, εξηγεί η Dr. Slocombe.

Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια σειρά δοκιμασιών ομιλίας με 37 ενήλικα σκυλιά. Τα ζώα είχαν την ευκαιρία να ακούσουν ένα άτομο (όχι τον ιδιοκτήτη τους) να χρησιμοποιεί λόγο κατευθυνόμενο από σκύλο, δηλαδή λέξεις και φράσεις που τα σκυλιά πιθανώς γνώριζαν. Σε αυτές περιλαμβάνονταν: “Είσαι καλό σκυλί” και “Πάμε μια βόλτα;”. Οι σκύλοι άκουσαν επίσης ένα άτομο που χρησιμοποιούσε ομιλία κατευθυνόμενη από ενήλικα άνθρωπο (ADS), λέγοντας πράγματα χωρίς συγκεκριμένο περιεχόμενο, όπως “Είδα μια ταινία χθες το βράδυ”.

Τα αποτελέσματα, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Animal Cognition, έδειξαν ότι τα σκυλιά ήταν πιο πιθανό να θέλουν να αλληλεπιδράσουν και να κάνουν παρέα με κάποιον που τους μιλούσε χρησιμοποιώντας περιεχόμενο σχετικό με τον σκύλο, αντί για ένα άτομο που μιλούσε για πράγματα που προφανώς δεν ενδιέφεραν τα σκυλιά, αλλά μόνο αν το άτομο μιλούσε με ζωντανή, ενθουσιώδη φωνή.

Αυτό που κέντρισε το ενδιαφέρον των σκύλων για το τι τους έλεγαν οι άνθρωποι, ήταν τόσο οι λέξεις που χρησιμοποιούσαν όσο και ο τρόπος με τον οποίο οι άνθρωποι μιλούσαν στα σκυλιά. Αυτό δηλαδή, που οι Dr. Benjamin και Dr. Slocombe αποκαλούν “γλώσσα των σκύλων”.

“Διαπιστώσαμε ότι δεν είναι μόνο ο τρόπος με τον οποίο μιλάς (υψηλότερος τόνος, μεγαλύτερες αλλαγές στον τόνο, παρόμοιος με την ομιλία που κατευθύνεται από τα βρέφη) αλλά και το περιεχόμενο αυτού που λες που ήταν σημαντικό για να οδηγήσουν αυτά τα αποτελέσματα”, εξηγεί η Dr. Slocombe. “Το σχετικό με τον σκύλο περιεχόμενο με φωνή που απευθυνόταν στον σκύλο, ήταν πιο αποτελεσματικό στο να τραβήξει την προσοχή των σκύλων”.

Η Dr. Slocombe και η Dr. Benjamin ελπίζουν ότι τα αποτελέσματα της έρευνάς τους, θα είναι χρήσιμα για τους ιδιοκτήτες κατοικίδιων ζώων που αλληλεπιδρούν με τους σκύλους τους, αλλά και για τους επαγγελματίες κτηνιάτρους και τους εργαζόμενους στη διάσωση, που προσπαθούν να δημιουργήσουν ηρεμία και να κερδίσουν την προσοχή των σκύλων χρησιμοποιώντας τη “γλώσσα του σκύλου”.