Nα λοιπόν, που έφτασε η ώρα να βρούμε δουλειά. Στο τελείωμα των εφηβικών και φοιτητικών ονείρων, πάνω που κοντεύουμε να τελειώσουμε με τα πτυχία μας, έρχεται η στιγμή για να βγούμε στο μακρύ μονοπάτι της εργασίας. Στη συντριπτική πλειοψηφία μας, πιθανότατα δεν είμαστε καθόλου προετοιμασμένοι για το τι θα ακολουθήσει. Κάποιοι ίσως έχουν κάνει κάποιες δουλειές ή πρακτικές. Αλλά οι περισσότεροι δεν έχουν ακόμα εξερευνήσει καθόλου αυτή την πλευρά της ζωής. Σε κάθε περίπτωση, όσο έτοιμοι και αν νομίζουμε πως είμαστε, στην πραγματικότητα οι δυσκολίες ξεπερνούν τη φαντασία μας.
Και αν δεν μου αρέσει τελικά;
Στα δύο τελευταία χρόνια του λυκείου, καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε το μέλλον χωρίς καν να το έχουμε συνειδητοποιήσει, επιλέγοντας επαγγελματικό προσανατολισμό. Άντε και το βρήκαμε και περάσαμε στα πανεπιστημιακά έδρανα. Αμέσως μετά, τελειώνοντας με το πτυχίο, χωρίς καμία εμπειρία πρακτική αλλά μόνο θεωρητική, ψάχνουμε δουλειά με την ελπίδα ότι αυτό που θα βρούμε, στη χειρότερη περίπτωση απλά θα το ανεχόμαστε. Δεν είναι σπάνιο βέβαια, να έχουμε εξιδανικεύσει κάποιες δουλειές πριν βγούμε στην αγορά, και μετά τις σπουδές, να καταλήγουμε να μην μας αρέσει καθόλου.
Δυστυχώς, διαχρονικά αρκετοί γονείς παίζουν μεγάλο ρόλο στην επαγγελματική πορεία των παιδιών. Με αποτέλεσμα να μην δίνεται ο σωστός χώρος και χρόνος, ώστε να πάρουμε την «σωστή απόφαση». Σε αρκετά επαγγέλματα επίσης, το να έχεις πάρει το ανάλογο πτυχίο δεν σημαίνει ότι θα σχετίζεται αποκλειστικά και με το επάγγελμα. Σπανίζουν οι εξαιρέσεις, όπως για παράδειγμα στους γιατρούς, καθώς εκεί τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα.
Και αν δεν τα καταφέρω;
Γενικά σε αυτή τη φάση της ζωής μας, έχουμε την τάση να καταδικάζουμε καταστάσεις πριν καλά καλά τις βιώσουμε. Φοβόμαστε να πάρουμε πρωτοβουλίες, να βγούμε στους δρόμους για να βρούμε κάποια δουλειά και γενικότερα φοβόμαστε να μιλήσουμε και να εκτεθούμε με οποιονδήποτε τρόπο. Και δεν είναι και περίεργο αυτό. Δυστυχώς ή ευτυχώς, έχουμε πολλά παραδείγματα από εταιρίες ή και γνωστούς μας που παίρνουν θέσεις μόνο και μόνο επειδή ξέρουν κάποιον. Για να είμαστε ειλικρινείς, καλά κάνουν αρπάζοντας την ευκαιρία τους. Έτσι κι αλλιώς η ζωή θα δείξει αν το άξιζαν στο μέλλον και από την υπόλοιπη πορεία τους. Το θέμα εδώ βέβαια παραμένει το αν θα καταφέρουμε ποτέ να βγούμε από την φούσκα προστασίας μας για να αντιμετωπίσουμε τον πραγματικό κόσμο. Σίγουρα δεν είναι εύκολο. Και σίγουρα θα χρειαστεί να πιέσουμε πολύ τον εαυτό μας για να το καταφέρουμε. Άλλωστε, ποτέ κανείς δεν θα μας πάρει από το χεράκι για να μπούμε σε κάποια δουλειά.
Ντρέπομαι
«Ντρέπομαι», ίσως η πιο συνήθης λέξη που θα ακούσεις να βγαίνει από το στόμα ενός νέου, όταν θα έρθει η ώρα να κάνει τα πρώτα του βήματα στο μεροκάματο. Και λογικό είναι να ντρέπεσαι θα έλεγε κάποιος και συμφωνούμε και απόλυτα με αυτό. Παρ΄ όλα αυτά υπάρχει μια διαφορά στο μέχρι πού θα επιτρέψουμε στον εαυτό μας να ντρέπεται. Κάνεις δεν περιμένει από έναν καινούργιο εργαζόμενο από την πρώτη κιόλας μέρα να νιώσει άνετα και μέλος της κάθε επιχείρησης. Για κάποιους ίσως είναι πιο εύκολο να εγκλιματιστούν άμεσα, αλλά και για κάποιους άλλους ίσως χρειαστεί λίγο περισσότερος χρόνος. Το βασικό θέμα εδώ όμως είναι να βρεις το θάρρος και να κάνεις το πρώτο βήμα. Να βρεις το θάρρος λοιπόν και να πας να αναζητήσεις δουλεία. Να πας σε μία συνέντευξη και γενικότερα να βάλεις τις ντροπές και τις ανασφάλειες στην άκρη, ώστε να μπορέσεις να «πουλήσεις» τον εαυτό σου έξυπνα. Σαφέστατα μέχρι να το καταφέρεις αυτό, ειδικά αν δεν έχεις ξανά υπάρξει σε εργασιακό περιβάλλον, δυσκολεύεσαι σε βαθμό πολλές φορές που μπορεί να μην το τολμάς εν τέλει. Αυτό όμως που πρέπει να έχουμε όλοι στο μυαλό μας τελειώνοντας το πανεπιστήμιο ή το σχολείο, είναι ότι με το να επιτρέπουμε στους φόβους μας να μας κυριαρχούν, το μόνο που καταφέρνουμε είναι να πηγαίνουμε βήματα πίσω και να μην επιτρέπουμε να βρούμε τους εαυτούς μας και το τι πραγματικά μας αρέσει να κάνουμε. Δεν πρέπει λοιπόν να μπαίνουμε εμείς οι ίδιοι εμπόδια στα όνειρα και στους στόχους μας.
Και αν αποτύχω;
Το μόνο σίγουρο στην εργασιακή μας πορεία είναι ότι κάποια στιγμή θα έρθουμε αντιμέτωποι με αποτυχίες. Σίγουρα υπάρχει φόβος για όταν φτάσει αυτή η στιγμή και σίγουρα κανείς μας δεν θα είναι προετοιμασμένος. Το πιο κλασσικό που θα ακούσουμε είναι πως από τις αποτυχίες μαθαίνεις και πως όλα γίνονται για κάποιο λόγο. Κανείς μας όμως δεν θα είναι σε θέση ίσως να το καταλάβει αυτό κατευθείαν και να μην επηρεαστεί από την απόρριψη. Ο κάθε άνθρωπος άλλωστε διαχειρίζεται διαφορετικά την κάθε κατάσταση. Το πιο σημαντικό όμως που θα πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας είναι να μην αφήσουμε ποτέ μια αποτυχία, ατυχία η οτιδήποτε να μας κάνει να τα παρατήσουμε. Πόσο μάλλον όταν ο στόχος είναι και το όνειρό μας. Όσο πιο πολύ το προσπαθούμε και το παλεύουμε, τόσο περισσότερο θα αξίζει όταν τελικά τα καταφέρουμε. Γιατί η ζωή, από τα σχολικά χρόνια κιόλας, είναι γεμάτη στεναχώριες και αποτυχίες. Αλλά από την κάθε μία όντως κάτι μαθαίνουμε και προχωράμε πιο δυναμικά εν τέλει για το επόμενό μας βήμα. Αυτό τουλάχιστον είναι κάτι που θα πρέπει να το θυμόμαστε σε κάθε δύσκολη στιγμή που μπορεί να βιώσουμε. Το είπε άλλωστε και ο Bill Gates, αναφέροντας ότι η πορεία του προς την επιτυχία, ήταν μια ατέλειωτη αλυσίδα από μικρές και μεγαλύτερες αποτυχίες.
Και τώρα με τον κορονοιό και την κρίση, τι γίνεται;
Ήρθε λοιπόν και η ώρα των Generation Z να έρθουμε αντιμέτωποι με μια τεράστια αβεβαιότητα για το μέλλον μας. Πέρα από τις επιπτώσεις που έχουν οι συνεχόμενες καραντίνες στη ζωή μας, είτε κοινωνικά είτε μαθησιακά είτε και βιοποριστικά, ακολουθούν χρόνια που όπως φαίνεται θα είναι αρκετά δύσκολα. Οι οικονομίες καταρρέουν και εμείς φτάνουμε στη στιγμή που θα ψάχνουμε για δουλειές και δεν θα βρίσκουμε. Βέβαια λένε πως «όποιος βρίσκει ψάχνει». Και σίγουρα αν το θέμα είναι βιοποριστικό ίσως αναγκαστούμε να κάνουμε δουλειές εκτός του τομέα μας. Φοβόμαστε όμως πως με την κατάσταση που ήδη επικρατεί αλλά και που πιθανότατα θα ακολουθήσει, θα δυσκολευτούμε πολύ περισσότερο να βρούμε το τι πραγματικά μας κάνει χαρούμενους και τι μας γεμίζει αρκετά ώστε να το κάνουμε για την υπόλοιπη ζωή μας. Ελπίζουμε και ευχόμαστε τα πράγματα στο τέλος να είναι καλύτερα και όλη αυτή η ενέργεια και διάθεση για ζωή που έχουμε μέσα μας, να μπορούμε να τις αξιοποιήσουμε σε όποιον τομέα εργασίας θέλουμε.
Η νέα γενιά – το μέλλον μας – χρειάζεται στήριξη, όπως κάθε νέα γενιά άλλωστε. Αρκεί, οι γονείς που πάντα ξεκινούν από θετική πρόθεση και αγάπη, να μην ξεχνάνε, ότι υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην αγνή στήριξη και τη σκόπιμη καθοδήγηση.
Άλλωστε, αν δεν αγαπάς αυτό που κάνεις, δεν θα το κάνεις ποτέ σωστά και πετυχημένα. Και με τη μετριότητα κανείς δεν είναι ευχαριστημένος, πόσο μάλλον ο ίδιος μας ο εαυτός.
Της Μαρίνας Βερνίκου