Νιώθεις το σώμα σου εκτός λειτουργίας; Νιώθεις ότι τα επίπεδα ενέργειάς σου είναι αρκετά πεσμένα; Μερικές φορές, η αιτία είναι αρκετά προφανής. Ίσως έχεις πιει καφέ, πολύ αργά μέσα στη μέρα, μπορεί να άργησες να κοιμηθείς το βράδυ του Σαββάτου και δεν αναπλήρωσες τον ύπνο, ή μπορεί ακόμη, το άγχος της δουλειάς να μην αφήνει το μυαλό σου να ησυχάσει.

Άλλες φορές όμως, νιώθεις τα συμπτώματα εξάντλησης εντελώς τυχαία, πράγμα που μπορεί να σε κάνει να εξοργίζεσαι. Αυτό που σου συμβαίνει, μπορεί να είναι “διαταραχή του βιολογικού σου ρολογιού” και είναι πολύ πιο συχνό απ’ό,τι νομίζεις.

Τι είναι η διαταραχή του βιολογικού ρολογιού;

“Η διαταραχή του βιολογικού ρολογιού, είναι όταν τα εσωτερικά μας ρολόγια δεν συγχρονίζονται”, εξηγεί η Karina Antram, προπονήτρια, διατροφολόγος και συγγραφέας του βιβλίου Fix Your Fatigue. “Έχουμε ρολόγια που υπαγορεύουν τη διάθεση, την ενέργεια και τον ύπνο μας. Το γονίδιο PER3 καθορίζει τον χρονοτύπο μας και το αν είμαστε χρονοτύπος “πρωινού” (the “early bird”) ή χρονοτύπος “βραδινού” (the “night owl”). Όταν αρχίζουμε να λειτουργούμε εκτός του φυσικού γενετικού μας χρονοτύπου, αυτό μπορεί να προκαλέσει ενεργειακά προβλήματα”.

Με απλά λόγια, αν κάνουμε οτιδήποτε και διαταράξουμε το χρονοδιάγραμμα των συνηθειών του σώματός μας, μπορεί να προκαλέσουμε προβλήματα στη συνέχεια. Αυτό σημαίνει, πως όταν είσαι ξύπνι@ τη στιγμή που το σώμα σου θέλει φυσιολογικά να κοιμηθεί, το εσωτερικό σου ρολόι ταράζεται. Αντίστοιχα και όταν δουλεύεις σκληρά ενώ το μυαλό σου θέλει ξεκούραση, όταν τρως τη λάθος ώρα και οτιδήποτε άλλο δεν ταιριάζει με αυτό που φωνάζει το εσωτερικό σου ρολόι.

Σημάδια και συμπτώματα διαταραχής του βιολογικού ρολογιού και πώς να το επαναφέρεις

Ορισμένα σημάδια που δείχνουν ότι έχεις υποπέσει σε διαταραχή ή απορρύθμιση του βιολογικού ρολογιού περιλαμβάνουν: αλλαγές στη διάθεση, εξάντληση, υπερβολική υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας, μειωμένη εγρήγορση και προβλήματα με τη μνήμη και τη λήψη αποφάσεων. “Τα σημάδια που βιώνουν οι άνθρωποι διαφέρουν από άτομο σε άτομο”, σημειώνει η Antram, αλλά εν ολίγοις: αν αισθάνεσαι λίγο εκτός παιχνιδιού, μπορεί να φταίει η διαταραχή του βιολογικού ρολογιού σου.

Μην αντιμετωπίσεις αυτή τη διαταραχή με άγχος, καθώς υπάρχουν πράγματα που μπορείς να κάνεις για να βελτιώσεις την κατάσταση:

Διατήρησε συγκεκριμένες ώρες ύπνου και αφύπνισης

Πρέπει να έχεις ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα ύπνου, ακόμα και τα Σαββατοκύριακα. Αυτός είναι ο πιο γρήγορος τρόπος να επαναφέρεις το βιολογικό σου ρολόι σε φυσιολογικά επίπεδα.

Μην πιέζεις τον εαυτό σου να μείνει ξύπνιος

Σταμάτα να μένεις ξύπνι@ όταν είσαι κουρασμέν@. Αν το σώμα σου θέλει να πάει για ύπνο, κάνε το. Η πειθαρχία μπορεί να είναι πραγματικά δύσκολη, ειδικά αν θέλεις να απολαύσεις το βράδυ σου, μετά από μια δύσκολη μέρα στη δουλειά ή να παρακολουθήσεις την αγαπημένη σου σειρά στο Netflix. Όμως, όσο περισσότερο ευθυγραμμιστείς με το βιολογικό σου ρολόι, τόσο πιο γρήγορα θα διορθώσεις την απορρύθμιση.

Έλεγξε την ώρα του βραδινού σου γεύματος

Η πεπτική ανάπαυση είναι σημαντική, καθώς επιτρέπει στο σώμα σου να επικεντρωθεί στην προετοιμασία για τον ύπνο. Αν τρως ένα βαρύ γεύμα αργά το βράδυ, με τρόφιμα υψηλής θερμιδικής αξίας, τα οποία είναι πιο δύσκολο να χωνευτούν και να απορροφηθούν, τότε το σώμα σου θα επικεντρωθεί στην πέψη αντί για τον ύπνο, επηρεάζοντας την ποιότητα και την ποσότητα του νυχτερινού σου ύπνου.

Συντονίσου με το φυσικό φως

Η έκθεση στο ηλιακό φως βοηθά το βιολογικό σου ρολόι να καταλάβει τι συμβαίνει. Όταν ξυπνάς, άνοιγε τις κουρτίνες και άσε το φως να μπει μέσα. Προσπάθησε να κάνεις μια βόλτα έξω κατά τη διάρκεια της ημέρας. Και το βράδυ, χαμήλωσε τα φώτα, περιόρισε τον χρόνο που περνάς στην οθόνη και γύρισε το κινητό σου σε νυχτερινή λειτουργία.

Καθάρισε το μυαλό σου πριν τον ύπνο

Πάντα το μυαλό σου αρχίζει να τρέχει όταν έρχεται η ώρα για ύπνο; Προσπάθησε να αποσυμφορήσεις το μυαλό σου πριν από τον ύπνο, σημειώνοντας τυχόν απογοητεύσεις, ανησυχίες ή ενέργειες της ημέρας.

Βάλε σε προτεραιότητα την ποιότητα του ύπνου σου

Επικεντρώσου στην ανάπτυξη πραγματικά ποιοτικών συνηθειών ύπνου. Δεν έχει σημασία μόνο το πόσο κοιμάσαι ή πότε ξεκουράζεσαι, αλλά και η ποιότητα του ύπνου σου έχει σημασία. Βεβαιώσου ότι το κρεβάτι σου είναι εξαιρετικά άνετο, ότι το υπνοδωμάτιό σου είναι ήσυχο, ότι χαλαρώνεις πριν από τον ύπνο και ότι περιορίζεις τις διαταραχές βάζοντας το τηλέφωνό σου σε ένα συρτάρι ή κλείνοντάς το.