Πολύ πριν την ιστορική νίκη της Chloé Zhao στις Χρυσές Σφαίρες για την καλύτερη δραματική ταινία της χρονιάς και την καλύτερη σκηνοθεσία, όλος ο κόσμος μιλούσε ήδη για το Nomadland και όχι άδικα. Βασισμένη στο ομώνυμο βιβλίο της Jessica Bruder, η ταινία εξερευνά μία ξεχασμένη πλευρά της Αμερικής που άφησε πίσω της η παγκόσμια ύφεση.
Στο Nomadland oι λέξεις homeless και houseless έχουν μεγάλη διαφορά
Δεν είναι τυχαίο που στην Ελλάδα δεν έχουμε ακόμη βρει κάποια άλλη λέξη πέρα από το άστεγος για να συγκρίνουμε αυτά τα δύο. Η Frances McDormand ως Fern, φροντίζει από πολύ νωρίς να ξεκαθαρίσει τη διαφορά του να μην έχεις σπίτι -με τη συμβατική έννοια- από το να θεωρείσαι άστεγος. Η ηρωίδα έχει χάσει πρόσφατα τον άντρα της και μετά το ολοκληρωτικό κλείσιμο της βιομηχανικής περιοχής στην οποία ζούσαν, φόρτωσε μία ολόκληρη ζωή σε ένα βαν και ξεκίνησε να ζει ως νομάς.
Η Fern πλένει τα ρούχα της σε αυτόματα πλυντήρια που βρίσκει στον δρόμο της, πιάνει δουλειές σε ό,τι επιχειρήσεις μπορεί και κάνει φίλους διασχίζοντας την Αμερική. Πότε σε εστιατόριο με burgers και πότε στις αποθήκες του Amazon, για εκείνη οι δουλειές αυτές είναι πολύ καλύτερο σενάριο από τη συνταξιοδότηση.
View this post on Instagram
Η ταινία περιπλέκει τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και μυθοπλασίας
Η σκηνοθεσία της Chloé Zhao καταφέρνει περίφημα να μας κάνει κι εμάς κομμάτι αυτού του άγνωστου κόσμου. Πρόκειται για έναν κόσμο που άλλωστε δεν βλέπουμε συχνά στον κινηματογράφο. Ήταν μάλιστα συνειδητή επιλογή να χρησιμοποιήσει αληθινούς νομάδες στην ιστορία της, με αποτέλεσμα όλοι οι υπόλοιποι ήρωες που βλέπουμε στην ταινία να ζουν όντως έτσι. Ανάμεσά τους η Charlene Swankie, η Linda May και ο Bob Wells δε φαντάζονταν ποτέ ότι όταν μία ολόκληρη χώρα τους είχε ξεχάσει, το Hollywood ξαφνικά θα τους χτυπούσε την πόρτα. Εκείνοι ήδη από τα 50 ή τα 60 τους αναγκάστηκαν να αφήσουν τα έως τότε σπίτια τους και να κάνουν σπίτι τους τα camper vans.
Όπως έδειξε το Nomadland, αυτοί οι άνθρωποι αντιλήφθηκαν σε κάποια στιγμή της ζωής τους ότι υπάρχει μία ελευθερία σε αυτόν τον τρόπο ζωής. Αυτή η ελευθερία φαίνεται να είναι πολύ μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική από αυτή που τους πλάσαρε για χρόνια το Αμερικανικό Όνειρο.
Το Nomadland σε καμία περίπτωση δεν προκαλεί οίκτο για τους νομάδες
Σε αυτό κρύβεται και όλη η επιτυχία της ταινίας. Ντυμένη με τη μουσική του Ludovico Einaudi, η ταινία δε θέλει να μας κάνει να λυπηθούμε αυτούς τους ανθρώπους. Πολύ περισσότερο τους εξυψώνει στα μάτια μας ως αυτούς που έχασαν πολλά, αλλά τελικά βρήκαν αυτό που όλοι συνεχώς ψάχνουμε. Ο δρόμος τους προσφέρει μία μορφή ελευθερίας και ανεξαρτησίας που στα μάτια των θεατών μοιάζει ιδιαίτερα ζηλευτή. Η Chloé Zhao δημιούργησε ένα ειλικρινές πορτραίτο χρησιμοποιώντας κάθε ηλιοβασίλεμα και κάθε τοπίο σαν το κατάλληλο background για κάθε σκηνή.
Άλλες φορές η κάμερα, σαν μια άλλη ζωή, μοιάζει να προηγείται της Fern, κι άλλες φορές η Fern την προσπερνά και συνεχίζει να περπατά και να κινείται. Το ίδιο κάνουν και όλοι οι νομάδες γύρω της. Στο τέλος, το Nomadland είναι μία νοσταλγική μελωδία που ντύνει όσα -και όσους- έφυγαν και δε γυρίζουν πια.
