Άγχος, ανησυχία, στρες. Πρωταγωνιστούν, αν όχι σε όλες, τουλάχιστον στις περισσότερες στιγμές της ζωής μας. Μιας ζωής στην οποία καλούμαστε διαρκώς να ξεπερνάμε προκλήσεις και να αποδεικνύουμε την αξία μας. Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι σε σχετική έρευνα, το 86% των ανθρώπων περιέγραψε τον εαυτό του ως «αγχωτικό», ξοδεύοντας κατά μέσο όρο 1 ώρα και 50 λεπτά την ημέρα ανησυχώντας. Αυτό σημαίνει ότι ξοδεύουμε συνολικά 4 χρόνια και 11 μήνες κατά τη διάρκεια της ζωής μας αγωνιώντας, για πράγματα που, ως επί το πλείστον, βρίσκονται εκτός του ελέγχου μας.
Είναι πάντα κακό το άγχος;
Μία νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Journal Of Anxiety Disorders, αποφάσισε να εξετάσει το άγχος υπό ένα νέο πρίσμα, διερευνώντας εάν έχει θετικές διαστάσεις. Κατέληξε, λοιπόν, στο συμπέρασμα ότι το να ανησυχούμε για οτιδήποτε, ακόμη και προκαταβολικά, πολλές φορές λειτουργεί βοηθητικά. Μας χαρίζει την αίσθηση ότι είμαστε προετοιμασμένοι για το χειρότερο σενάριο και, επομένως, μπορούμε να ανταπεξέλθουμε σε ό,τι κι αν έρθει.
Οι ερευνητές, ωστόσο, θέλησαν να κάνουν έναν σαφή διαχωρισμό: Το άγχος που αφορά σε επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις για δυνητικά δυσάρεστα μελλοντικά γεγονότα και τον προβληματισμό που πηγάζει από παρούσες και τις παρελθούσες δυσκολίες.
Λαμβάνοντας υπόψη και τις δύο αυτές διαφορετικές συνθήκες, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι νιώθουν άνετα εστιάζοντας στα αρνητικά, επειδή αυτό τους χαρίζει την αίσθηση ότι είναι προετοιμασμένοι για ό,τι κι αν έρθει. Ταυτόχρονα, τους βοηθά να αποφύγουν μια παρατεταμένη αισιοδοξία, που τους κάνει να αισθάνονται ευάλωτοι.
Αυτή η τεχνική λειτουργεί, επομένως, ως μια μορφή συναισθηματικής προστασίας: Εάν έχεις προετοιμαστεί για κάτι κακό, δεν θα είναι τόσο δύσκολο να το αντιμετωπίσεις εάν τελικά συμβεί.
Αν και το να περιμένεις πάντα το χειρότερο μπορεί να σε «βουλιάξει» σε μια μόνιμη κατάσταση κακής διάθεσης και διαρκούς στρες, είναι γεγονός ότι η αποδοχή και η πρόβλεψη των προκλήσεων είναι ένας καλός τρόπος να προσεγγίσεις το αναπόφευκτο της ζωής.
«Η αισιοδοξία είναι καλή, χαρίζει υγεία και μειώνει το άγχος», λέει στο Stylist η δρ. Elissa Epel, καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχιατρικής του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια. «Ωστόσο, είναι καλό μερικές φορές, όταν οι πιθανότητες είναι εναντίον μας, να έχουμε λίγη αμυντική απαισιοδοξία, η οποία μας προστατεύει από πιθανές απογοητεύσεις».
Η ίδια επισημαίνει, ωστόσο, ότι αυτή η τεχνική είναι εντάξει μόνο αν έχει όρια. Εάν «πιάσεις« τον εαυτό σου να απαισιοδοξεί σε υπερβολικό βαθμό ή να μένει «κολλημένος» στο παρελθόν, η δρ. Epel τονίζει ότι πρόκειται για μια κακή συνήθεια, που καλό είναι να αναγνωρίσεις και να αντιμετωπίσεις. Η ίδια συνιστά να υπενθυμίζεις στον εαυτό σου ότι κάθε εμπόδιο είναι προσωρινό και μπορείς να το ξεπεράσεις.
«Σε κάθε στιγμή απογοήτευσης, μην ξεχνάς να θυμίζεις στον εαυτό σου ότι κι αυτό θα περάσει, θα καταφέρεις να το ξεπεράσεις και μια καλύτερη μέρα σε περιμένει μπροστά», καταλήγει.
