Σαν να βγάζεις τα ρούχα σου μπροστά σε ένα κοινό. Ή ακόμη πιο δύσκολα: Σαν να ακούς ένα μυστικό σου να αποκαλύπτεται σε αυτό το ίδιο κοινό, ένα κοινό που γίνεται τελικά η επέκταση του εαυτού σου. Πόση δύναμη, εμπιστοσύνη και θάρρος χρειάζεται αυτό;

Δε θα γίνει, όμως, με όλους, αλλά με εκείνους τους λίγους, που, με κόπο, υπομονή και προσπάθεια, θα κερδίσουν τελικά αυτό το προνόμιο.

Η οικειότητα θέλει χρόνο και είναι τιμή για όσους την βιώνουν μαζί

Είναι σίγουρα τιμητικό να σου εμπιστεύεται κάποιος κάτι προσωπικό. Βγάζει ένα κομμάτι της ψυχής του και το ακουμπά πάνω σου. Δυστυχώς, δεν συμπεριφέρονται όλοι με την ανάλογη υπευθυνότητα σε αυτές τις περιπτώσεις. Καμιά φορά, ορισμένοι πετούν και ποδοπατούν αυτό το κομμάτι, το προδίδουν.

Τότε είναι που υψώνονται τα τείχη της καχυποψίας. Πληγώνεσαι και αποφασίζεις να μην επιτρέψεις σε κανέναν να σε κάνει να ξανανιώσεις έτσι. Κι όμως, δε γίνεται να ζούμε μόνοι, «πνιγμένοι» στα μυστικά μας. Έχουμε ανάγκη ο ένας τον άλλο. Έχουμε ανάγκη να μοιραζόμαστε οικειότητα. Η επίτευξή της, όμως, είναι μαραθώνιος: Απαιτεί χρόνο και υπομονή.

Οικειότητα μπορεί να υπάρχει σε κάθε είδος προσωπικής σχέσης, από τις φιλικές και οικογενειακές έως τις ερωτικές, ακόμη και τις επαγγελματικές. Οι κοινές αξίες και εμπειρίες και τα συναισθήματα δημιουργούν αυτή τη σύνδεση, που οδηγεί τελικά στην οικειότητα.

Σημαίνει, τελικά, διαφορετικά πράγματα για διαφορετικούς ανθρώπους και μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους.

Η συναισθηματική οικειότητα είναι αυτή που σου επιτρέπει να μοιραστείς με τους αγαπημένους σου προσωπικά πράγματα, που δεν θα εκμυστηρευόσουν στον καθένα. Καθώς μαθαίνεις να εμπιστεύεσαι κάποιον, νιώθεις αρκετά ασφαλής ώστε να γκρεμίσεις σταδιακά τους τοίχους σου.

Η πνευματική οικειότητα σχετίζεται περισσότερο με την αλληλεπίδραση κοινών αξιών και ιδεών για τη ζωή και τον κόσμο. Δημιουργείται καθώς ανταλλάσσεις ιδέες και απολαμβάνεις ουσιαστικές συζητήσεις.

Βιωματική οικειότητα χτίζεις περνώντας ποιοτικό χρόνο με κάποιον και πλησιάζοντάς τον μέσα από κοινά ενδιαφέροντα και δραστηριότητες. Έχει κάτι μαγικό ο τρόπος που δένεσαι με κάποιον επειδή υποστηρίζετε την ίδια ομάδα ή επειδή σας αρέσει η ίδια σειρά.

Για να υπάρξει, όμως, η προοπτική της οικειότητας, υπάρχουν 7 βασικά κριτήρια που πρέπει να πληρούνται:

Εμπιστοσύνη

Δεν υφίσταται οικειότητα, εάν δεν προηγηθεί το χτίσιμο της εμπιστοσύνης μεταξύ δύο ανθρώπων. Το να ανοίξεις την ψυχή σου και να μοιραστείς κομμάτια του εαυτού σου, αποκτώντας οικειότητα με κάποιον, προϋποθέτει ότι τον εμπιστεύεσαι. Στην πραγματικότητα, εμπιστοσύνη και οικειότητα πάνε χέρι – χέρι.

Ειλικρίνεια

Τα προηγούμενα δύο συνδέονται άρρηκτα και με ένα ακόμη στοιχείο κι αυτό δεν είναι άλλο από την ειλικρίνεια. Αν θέλεις να έρθεις κοντά με κάποιον, πρέπει να αποκαλύψεις τα πραγματικά κομμάτια της ψυχής σου. Καμία «μάσκα» δε μπορεί να φέρει οικειότητα. Ακόμη κι αν πιστέψεις ότι την οικοδόμησες με ψέματα, σύντομα θα γκρεμιστεί σαν κάστρο στην άμμο.

Αποδοχή

Πώς θα νιώσεις οικειότητα με κάποιον αν αισθάνεσαι ότι δεν σε αποδέχεται γι’ αυτό που πραγματικά είσαι; Η αποδοχή είναι βασικό και αναφαίρετο συστατικό μιας σχέσης που χτίζει οικειότητα.

Ασφάλεια

Σαν κουκκίδες που ενώνουν μια ευθεία, όλες αυτές οι έννοιες είναι αλληλένδετες και προαπαιτούμενες για την οικειότητα. Η εμπιστοσύνη, η ειλικρίνεια και η αποδοχή σημαίνει ότι υπάρχει ταυτόχρονα κι ένα αίσθημα ασφάλειας μέσα στη σχέση με ένα άλλο άτομο: Εκθέτεις ένα ευαίσθητο κομμάτι του εαυτού σου σε έναν άνθρωπο που νιώθεις ότι δεν θα σε προδώσει, αλλά θα φυλάξει αυτό το κομμάτι σου σαν να ήταν δικό του. Είναι αυτό που λέμε «τα μυστικά σου είναι ασφαλή εδώ».

Συμπόνια

Είναι υπέροχο να νιώθεις ότι σε φροντίζουν. Ξέρεις ότι οι κολλητοί σου θα είναι εκεί σε μια δύσκολη στιγμή και δεν υπάρχει μέρα που δε θα ανταλλάξεις έστω ένα μήνυμα με τα αδέρφια σου. Η οικειότητα δημιουργείται σε σχέσεις με ανθρώπους που σε νοιάζονται, σου στέκονται και σε φροντίζουν με όποιο τρόπο μπορούν. Η συγχώρεση και η κατανόηση μπορούν να υπάρχουν μόνο μέσω της συμπόνιας, που αποτελεί φυσικό συστατικό της φροντίδας που δείχνει ο ένας για την ευημερία του άλλου.

Στοργή

Η συμπόνια έχει κι έναν πρακτικό και σωματικό τρόπο να εκφραστεί κι αυτός είναι μέσω της στοργής. Μια αγκαλιά ή ένα χάδι είναι μερικές φορές αρκετά για να γιατρέψουν πληγές και να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον ασφάλειας στο οποίο μπορείς να αφεθείς και να νιώσεις οικεία.

Επικοινωνία

Υπάρχει λόγος που η καλή επικοινωνία θεωρείται κλειδί για μια υγιή σχέση. Όταν προσπαθείς να πεις σε κάποιον όσα νιώθεις ή σε απασχολούν, είναι σημαντικό να αισθάνεσαι ότι σε ακούει ουσιαστικά και προσπαθεί να σε στηρίξει ή να σε βοηθήσει. Έτσι, δημιουργείται ένα ισχυρό σύστημα αλληλοκατανόησης και αλληλοστήριξης μεταξύ σας, που οδηγεί τελικά στην οικειότητα.

Η οικειότητα σε ωφελεί με τρόπους που δεν φανταζόσουν

Και θα μου πεις: Γιατί να ρισκάρεις να έρθεις τόσο κοντά με κάποιον, αν κινδυνεύεις να πληγωθείς; Κι όμως, αυτή η οικειότητα που δημιουργείται στις προσωπικές σχέσεις ωφελεί την ψυχική και σωματική υγεία με τρόπους που τίποτα άλλο δεν είναι ικανό να λειτουργήσει. Η βαθιά συντροφικότητα βοηθά στην καταπολέμηση της μοναξιάς, βελτιώνει την ψυχική υγεία, μειώνει το άγχος και ενισχύει την καλή διάθεση μέσω της έκκρισης ορμονών, που προκαλείται από συναισθηματικές εκδηλώσεις, όπως μια αγκαλιά ή το γέλιο. Μπορεί, ακόμη, να ενισχύσει το ανοσοποιητικό σου, να μειώσει την αρτηριακή πίεση, αλλά και τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων. Είναι, επομένως, ένα βασικό δομικό στοιχείο για μια ευτυχισμένη, υγιή και γεμάτη ζωή.

Πώς θα ξεπεράσεις τον φόβο της οικειότητας

Οι περισσότεροι φοβόμαστε να πλησιάσουμε κάποιον και να αισθανθούμε οικεία μαζί του, από φόβο ότι μπορεί να πληγωθεί. Για να κάνεις ένα βήμα μπροστά και να ξεπεράσεις τις ανασφάλειές σου, δοκίμασε τα εξής:

Κατονόμασε το πρόβλημα και αναγνώρισε τα συμπτώματα Μπορεί να φοβάσαι την οικειότητα και να μη το έχεις καν καταλάβει. Μπορεί, ακόμη, να μην είναι ξεκάθαρο τι σε έχει κάνει να αντιμετωπίζεις με τέτοια καχυποψία την προοπτική οικειότητας. Παρατήρησε τη συμπεριφορά και τις αντιδράσεις σου στην αλληλεπίδρασή σου με τους άλλους και εντόπισε τα συμπτώματα. Μόλις αναγνωρίσεις ένα μοτίβο, θα μπορέσεις να αναλάβεις πιο στοχευμένη δράση για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Μάθε τα όριά σου

Η επιφυλακτικότητα που επιδεικνύεις ενδέχεται να οφείλεται σε ένα σοβαρό τραυματικό γεγονός της ζωής σου, επομένως κανείς δε μπορεί να σε κατηγορήσει γι’ αυτήν. Σημασία έχει να εντοπίσεις τι πυροδοτεί τον φόβο σου και να θέσεις σαφή όρια σε συμπεριφορές που σε ενοχλούν και θέλεις να αποκλείσεις από τη ζωή σου.

Επικοινώνησε τα συναισθήματά σου

Είναι δύσκολο να χτίσεις εμπιστοσύνη με κάποιον που δεν ξέρει καν ότι περνάς δύσκολα. Μίλα ανοιχτά και ειλικρινά για το πώς νιώθεις, εξήγησε τους λόγους και ενημέρωσέ τον ότι δουλεύεις πάνω σε αυτό. Έτσι, θα βοηθήσεις και το άλλο άτομο να προσαρμόσει κατάλληλα τη συμπεριφορά του και ίσως, με αυτό τον τρόπο, φτάσετε πιο εύκολα στον επιθυμητό στόχο.

Λάβε επαγγελματική βοήθεια

Όλοι μπορούν να ωφεληθούν από τη βοήθεια ενός επαγγελματία ψυχικής υγείας. Η ψυχοθεραπεία πρέπει επιτέλους να πάψει να αποτελεί ταμπού και να θεωρείται υπηρεσία για λίγους. Ένας ειδικός θα σε βοηθήσει να κάνεις βήματα που δε θα εντόπιζες χωρίς τη συνδρομή του και έτσι να προχωρήσεις πιο γρήγορα και αποτελεσματικά προς την αντιμετώπιση των τραυμάτων σου και την οικοδόμηση πιο γερών και ουσιαστικών σχέσεων.