Ίσως το πιο πολυσυζητημένο θέμα γύρω από τη διατροφή και την απώλεια βάρους. Η ομάδα των υδατανθράκων είναι με βεβαιότητα στο επίκεντρο, κάθε φορά που ξεκινάς μία προσπάθεια απώλειας βάρους.
Έχω άδικο;! Δεν νομίζω. Έχεις σίγουρα αναφέρει “Δεν θα φάω ψωμί και ζυμαρικά για έναν μήνα και σίγουρα θα τα αποφύγω στο βραδινό”. Ας ξετυλίξουμε όμως το “κουβάρι” γύρω από τους υδατάνθρακες, και στην συνέχεια ας δούμε ποια είναι η συμβολή τους στην απώλεια βάρους.
Τι είναι οι υδατάνθρακες;
Οι υδατάνθρακες είναι σύνθετες οργανικές ενώσεις που μαζί με τα λίπη και τις πρωτεΐνες, αποτελούν τα λεγόμενα μακροθρεπτικά συστατικά που προσλαμβάνεις από τις τροφές σου. Οι υδατάνθρακες είναι η κυριότερη πηγή ενέργειας στον οργανισμό και γι’ αυτό το λόγο συστήνεται το 45-60% της ημερήσιας ενεργειακής πρόσληψης να προέρχεται από υδατάνθρακες σε υγιή παιδιά και ενήλικες.
Γιατί είναι τόσο σημαντικοί;
Αποτελώντας την κύρια πηγή ενέργειας, οι υδατάνθρακες μας είναι απαραίτητοι ώστε να επιτελέσουμε τόσο τις οργανικές όσο και τις κυτταρικές μας ανάγκες , όπως η ομαλή εγκεφαλική λειτουργία, η ακεραιότητα του κεντρικού νευρικού συστήματος αλλά και η κίνηση των μυών.
Ποιοι είναι οι υδατάνθρακες;
Οι υδατάνθρακες χωρίζονται σε 2 μεγάλες κατηγορίες, ανάλογα με το “πόσο γρήγορα” διασπώνται, σε απλούς και σύνθετους. Έτσι, οι απλοί υδατάνθρακες, διασπώνται γρήγορα, παρέχουν άμεση ενέργεια και ανεβάζουν τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα γρηγορότερα, σε σχέση με του σύνθετους, που διασπώνται και απορροφώνται πιο αργά και αυξάνουν ομαλά τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Απλοί Υδατάνθρακες:
• Μελάσσα
• Σιρόπι Αγαύης/Σφενδάμου
• Μέλι
• Χυμοί φρούτων
• Αναψυκτικά
• Καστανή & Λευκή Ζάχαρη
• Γλυκά του κουταλιού
• Διάφορα γλυκίσματα
• Αρτοσκευάσματα με βάση το λευκό αλεύρι & ζάχαρη
Σύνθετοι Υδατάνθρακες:
• Λαχανικά
• Φρούτα
• Όσπρια
• Δημητριακά ολικής άλεσης
• Ρύζι καστανό
• Βρώμη
• Καλαμπόκι
• Πατάτα
• Αρακάς
• Ξηροί καρποί
Σε παχαίνουν οι υδατάνθρακες;
Στην πραγματικότητα, ότι καταναλώνεται σε περίσσεια μέσα στο σώμα μας μετατρέπεται σε λίπος, με αποτέλεσμα να μας παχαίνει. Είναι σημαντικό να
θυμάσαι ότι, όταν οι θερμίδες που προσλαμβάνεις είναι περισσότερες από αυτές που δαπανάς, τότε βρίσκεσαι σε ενεργειακό πλεόνασμα και το νούμερο της ζυγαριάς σου αυξάνεται. Επομένως, οι υδατάνθρακες δεν παχαίνουν. Η υπερκατανάλωση αυτών όμως , όπως και των λιπών ή των πρωτεϊνών, ναι παχαίνουν.
Γιατί αν κόψω τους υδατάνθρακες, ζυγίζομαι λιγότερα κιλά;
Βραχυπρόθεσμα, πράγματι συμβαίνει. Όταν μειώσεις του υδατάνθρακες αυτό είναι λογικό να συμβεί, καθώς οι υδατάνθρακες συγκρατούν μαζί τους και μόρια νερού. Αυτό φυσικά έχει αντίκτυπο στη ζυγαριά αλλά για λίγο. Μακροπρόθεσμα, θα δεις ότι αυτή η απώλεια ,που είναι κυρίως νερό, είτε θα μείνει σταθερή, ασχέτως αν στερείσαι τελείως υδατανθράκων, είτε θα επανακτηθεί με την κατανάλωση έστω και μικρής ποσότητας υδατανθράκων.
Είναι ασφαλές τρόπος διατροφής ο αποκλεισμός των υδατανθράκων;
Με βεβαιότητα, θα σου απαντήσω πως όχι. Σύμφωνα με τη βιβλιογραφία πάνω σε ποικίλες δημοφιλείς δίαιτες που στερούνται υδατανθράκων, φαίνεται πως το σώμα βιώνει απίστευτη αδυναμία, κόπωση, ζάλη και πονοκεφάλους, που μοιάζουν πολύ με τα συμπτώματα της γρίπης, ενώ εμφανίζονται και πιο σοβαρές παρενέργειες, όπως πόνος στο στομάχι, ναυτία, εμετός, κακή ποιότητα ύπνου αλλά και εγκεφαλικές δυσλειτουργίες.
Άρα… δεν έχει σημασία αν κόψω τους υδατάνθρακες ή αν τους περιορίσω στο βραδινό μου;
Σύμφωνα, με τις μέχρι τώρα μελέτες, δεν έχει καμία σημασία στην απώλεια βάρους, αν περιορίσεις τους υδατάνθρακες ή αν δεν τους καταναλώσεις στο βραδινό σου. Αυτό που έχει σημασία είναι να βρίσκεσαι σε θερμιδικό έλλειμμα. Σαφώς, διαδραματίζει σημαντικό ρόλο να καταναλώνεις περισσότερους σύνθετους υδατάνθρακες, πάντα σύμφωνα με τις ενεργειακές σου ανάγκες, και να ακολουθείς γενικότερα, έναν υγιή και ισορροπημένο τρόπο διατροφής αλλά και άσκησης.
Επομένως, θα σου πρότεινα την επόμενη φορά που θα απαρνηθείς την αγαπημένη σου μακαρονάδα για χάρη μερικών κιλών, να το ξανασκεφτείς και αντ’αυτού , να τα καταναλώνεις όλα με μέτρο. Με αυτόν τον τρόπο, δεν θα νιώσεις ποτέ στέρηση, θα είσαι γεμάτη ενέργεια και θα μπορείς να απολαμβάνεις κάθε τι που λαχταράς. Σαφώς, για να το πετύχεις αυτό, η συμβολή ενός διατροφολόγου είναι κομβική , ώστε να γίνει σωστά και εξατομικευμένα.
Η διατροφή δεν είναι τιμωρία, και όσο τη βλέπεις έτσι, είναι καταδικασμένη να αποτύχει κάθε μορφή “δίαιτας”. Όπως πάντα λέω, η σωστή ποιότητα και ποσότητα στη διατροφή, συνδυασμένα με υπομονή και επιμονή είναι το κλειδί της επιτυχίας. Μαγικοί τρόποι δεν υπάρχουν, ή τουλάχιστον δεν είναι ασφαλείς για την υγεία σου.