Ο Όμηρος Πουλάκης είναι ένας ηθοποιός με βάθος. Καλλιτεχνικό, ερμηνευτικό, προσωπικό. Είναι δραστήριος, παρατηρεί την καθημερινότητα και διαμορφώνει άποψη. Ωριμάζει, εξελίσσεται, κάνει επιλογές. Συμμετέχει σε δουλειές που ξεχωρίζουν, αρθρώνουν λόγο και ανοίγουν διάλογο. Διάλογο με την ιστορία, με την εποχή μας, με εμάς.

Πως ήταν η εμπειρία της παράστασης του Δον Ζουάν;

Μια δημιουργική, ευχάριστη, κοπιαστική και γόνιμη εμπειρία η οποία δεν “ήταν”, εξακολουθεί να είναι κάθε Δευτέρα και Τρίτη. Μουσική.

Αποτελεί πρόθεση του Μολιέρου να κάνει με αυτό το έργο ένα σχόλιο πάνω στην αλληλεπίδραση ατόμου – συνόλου; Είναι η κοινωνία αυτή που εκτρέφει τον Δον Ζουάν;

Η δυναμική και διαρκής σχέση συνόλου – προσώπου είναι μια σταθερή και δεδομένη παράμετρος σχεδόν σε οποιαδήποτε δραματουργία ούτως ή άλλως. Στο έργο του Μολιέρου ο Δον Ζουάν δεν είναι κάποιο απόβλητο ή εξοστρακισμένο πρόσωπο. Είναι ευγενής. Το ” παράπτωμά ” του είναι η άρνηση της Χριστιανικής επιταγής για μονογαμική συμβίωση σε μια κοινωνική στιγμή με έντονα συντηρητικά χαρακτηριστικά.

Σε τι διαφέρει η ηθική του Σγαναρέλ από του αφέντη του; Σε τι πιστεύει;

Η ηθική δεν είναι ρούχο, ούτε έπιπλο και η σύγκριση της ηθικής υπόστασης δυο θεατρικών μορφών δεν νομίζω πως οδηγεί κάπου. Ο Σγαναρέλ είναι ο υπηρέτης του Δον Ζουάν. Τον ακολουθεί, προσπαθεί να τον συμβουλέψει, τον υπακούει.

Τι κρατάει τον Σγαναρέλ κοντά στον Δον Ζουάν;

Η προσωπική μου ερμηνεία σχετικά με το έργο δίνει την απάντηση πως τον κρατάει η ανάγκη

“Ο Σγαναρέλ είναι ένας βαθιά ανθρώπινος τύπος με δραματικό υπόβαθρο”. Που έγκειται η δραματικότητά του;

Μα ακριβώς στην ανάγκη. Είναι βαθιά δραματική η σημασία της. Ας σκεφτούμε σε άλλο πεδίο. Ύστερα από πολλά χρόνια στρεβλής και βαθιάς κακοδιαχείρισης, ο χώρος στον οποίο κατοικούμε εξωθείται από την ανάγκη σε πολιτικές επιλογές και αυτό διότι συγκεκριμένες πολιτικές δεκαετιών εξασθένησαν σταδιακά την συνολική του υπόσταση. Η δραματική σημασία της ανάγκης είναι λοιπόν σαφής. Και είναι σαφής και η επαναστατικότητα που εμπεριέχουν οι αντίστοιχες υπερβάσεις.

“Όλες οι διαστροφές που είναι στη μόδα, θεωρούνται αρετές”. Πως κρίνεις αυτήν την  φράση του έργου;

Η μόδα ως πρίσμα της σκέψης απέναντι σε φαινόμενα ή γεγονότα μου φαίνεται από αδιάφορη έως διαστρεβλωτική. Μπορεί να παρουσιάσει και την διαστροφή σαν αρετή και την αρετή σαν διαστροφή. Ακόμα εντονότερα, η ίδια η μόδα θα μπορούσε να συλλάβει τον εαυτό της ως μια διαστροφή που επιθυμεί να προβληθεί ως αρετή. Οπότε, τα “ταχυδακτυλουργικά” της είναι ακριβώς αυτό, “ταχυδακτυλουργικά”, και τις περισσότερες φορές έχουν για μένα μικρή σημασία. Όπως δεν μπορείς να συμπεράνεις ότι ανύπαρκτα περιστέρια γίνονται ξαφνικά υπαρκτά μέσα σε ένα καπέλο έτσι δεν μπορείς να συμπεράνεις πως αυτή η μάρκα ή η κοψιά των μπουφάν και η απήχησή τους είναι κάποιο γεγονός τόσο σημαντικό όσο η ίδια η μόδα θέλει να παρουσιάσει. Μόνο τότε το “ταχυδακτυλουργικό” βρίσκει τον ουσιαστικό χώρο του μέσα σου. Και είναι σαφές πως άλλο η μόδα, άλλο η αισθητική, άλλο το γούστο.

Πως εξελίσσονται οι παραστάσεις του έργου Το γλυκό πουλί της νιότης; Ποιο είναι το προσωπικό σου κέρδος από αυτήν την παράσταση;

Κάθε παράσταση είναι μια καθημερινή προσπάθεια. Ένας αγώνας ανάμεσα σε εκείνο που είναι σταθερό και σε εκείνο που αναζητά την μετατόπιση, την εξέλιξη. Όσο για το προσωπικό κέρδος, δε ξέρω, τι προσωπικό κέρδος; Μιαν όμορφη χαρά νιώθω όταν κατορθώνω την παράσταση και τα ζητούμενά της, όταν ανακαλύπτω σημεία ή εκδοχές που δεν είχα φανταστεί πρωτύτερα, όταν προκύπτουν στιγμές που επενεργούν με έντονο τρόπο.

Ο χρόνος που περνάει προσθέτει στην εμπειρία μας ή αφαιρεί από την δύναμή μας;

Και τα δύο. Υπάρχουν πτυχές στις οποίες προσθέτει εμπειρία και δύναμη και πτυχές στις οποίες αφαιρεί. Ούτε η πτώση είναι μονόδρομος, αλλά ούτε και η άνοδος. Διακυμάνσεις δυνάμεων και αδυναμιών σε μια συνομιλία με την εμπειρία.

Υπάρχουν στην νεότητα χαρακτηριστικά που μένουν αναλλοίωτα στο πέρασμα του χρόνου;

Δεν ξέρω. Φαντάζομαι πως υπάρχουν. Μου αρέσει η φράση του Όσκαρ Ουάιλντ: ” Τα νιάτα δεν είναι κατάσταση. Είναι κατάκτηση. “

Αλλάζει ο τρόπος που ερμηνεύεις – αντιμετωπίζεις τα πράγματα όσο μεγαλώνεις;

Φυσικά και συμβαίνει. Απλώς όχι σε όλα τα ζητήματα και όχι με κάθε πιθανό βαθμό. Αν δεν συνέβαινε καθόλου θα ήμουν κιόλας γερασμένος και άκαμπτος, ενώ αν συνέβαινε συνεχώς και απέναντι στο οτιδήποτε θα ήμουν κάποιο φτερό στον άνεμο, κατά που φυσάει ο αέρας ή καλύτερα, κατά που φυσάει η “μόδα”.

Νοτιάς: Πως ήταν η διαδικασία γυρισμάτων της ταινίας;

Η διαδικασία των γυρισμάτων της ταινίας ήταν μια οργανωμένη και ευχάριστη εμπειρία. Είχαμε δουλέψει σε πρόβες και στα γυρίσματα παρουσιάσαμε την δουλειά μας στον κινηματογραφικό φακό.

Η ταινία παρουσιάζει τις προσωπικές ιστορίες των ηρώων που αποτελούν κομμάτι της συλλογικής ιστορίας. Πως σου φαίνεται πως όλα όσα ζούμε εμείς τώρα κάποτε θα αντιμετωπίζονται ως ιστορία;

Έχω εξοικειωθεί με αυτήν την σκέψη από μικρός. Είναι διεγερτικό να σκέφτεσαι το παρόν σου από την ιστορική οπτική, να το φαντάζεσαι ως το παρελθόν κάποιων επερχομένων εκδοχών του πολιτισμού μας.

Στην ταινία παρακολουθούμε μία γενιά Ελλήνων πολύ ενεργή πολιτικά. Μετά από μια πιο ουδέτερη περίοδο, συμβαίνει το ίδιο και τώρα. Τι προκαλεί την πιο ενεργή συμμετοχή και δράση;

Οι κοινωνικές και πολιτικές συνθήκες και συγκυρίες, μια πολιτική που εμπεριέχει αδικία και η οποία είναι αποτέλεσμα άδικων και στρεβλών πολιτικών που προϋπήρχαν, η κριτική σκέψη και η απελευθέρωσή της, ο διάλογος, τα καθημερινά προβλήματα, τα χρόνια ζητήματα, η διάθεση για ζωή, για υπερβάσεις, για συνθέσεις, για κατανόηση, για σκέψη και για πράξη.

Πως είναι το επάγγελμα του ηθοποιού στην εποχή μας;

Αντιμετωπίζει έντονες δυσκολίες. Κινδυνεύει να γίνει αντιληπτό ως χόμπι ενώ αντίθετα είναι μια δύσκολη και επίπονη τόσο πνευματική όσο και χειρωνακτική εργασία / τέχνη / επάγγελμα.

“Στο θέατρο η απελευθέρωση από τον χρόνο είναι προσδοκώμενο”. Πως κρίνεις αυτήν την φράση;

Δεν την γνώριζα. Με ενεργοποιεί να την σκεφτώ. Μερικές σκόρπιες σκέψεις – απορίες. Προσδοκώμενο από ποιόν; Από την πλευρά του θεατή ή του δημιουργού; Η απελευθέρωση από τον χρόνο έτσι και αλλιώς ποτέ δεν είναι πλήρως εφικτή. Αλήθεια ποιος την έχει πει την φράση; Ο χρόνος και ο ρυθμός δεν είναι ούτε αδέρφια, αλλά ούτε και είδωλο ο ένας του άλλου. Αφού έχει σημασία ο χρόνος, τότε έχει και ο χώρος. Καμιά αλήθεια στο θέατρο δεν είναι πανάκεια.

Ποια είναι μια μικρή χαρά της καθημερινότητας;

Όταν βλέπω ανθρώπους που δεν γνωρίζονται να διασταυρώνουν τα βλέμματά τους χωρίς καχυποψία.

Ο Όμηρος Πουλάκης συμμετέχει στην παράσταση του έργου Το γλυκό πουλί της νιότης του Τενεσί Ουίλιαμς που παρουσιάζεται στο Θέατρο Άλμα σε σκηνοθεσία Αναστασίας Ρεβή. Παράλληλα, συμμετέχει στην παράσταση του έργου του Μολιέρου Δον Ζουάν που παρουσιάζεται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Faust σε σκηνοθεσία Χρήστου Σουγάρη.

Η ταινία Νοτιάς του Τάσου Μπουλμέτη προβάλλεται στους κινηματογράφους. 

Ευχαριστούμε το Ζάχαρη&Αλάτι για την φιλοξενία της φωτογράφισης.

Φωτογραφίες: Pantelis Balis Photography