Ο Ορφέας Αυγουστίδης, διαγράφοντας την προσωπική του διαδρομή στον χώρο της τέχνης, ωριμάζει και γοητεύει. Με τις καλλιτεχνικές του επιλογές που ξεχωρίζουν, που τολμούν, που θίγουν θέματα που μας απασχολούν όλους. Με την ουσιαστική εμπλοκή του στην δημιουργική διαδικασία. Με τα εφόδια που συγκεντρώνει και αξιοποιεί. Αναζητά στόχους, αντλεί έμπνευση από όσα αγαπά, απολαμβάνει την καθημερινότητα στην πόλη και τα ξέγνοιαστα καλοκαίρια. Μοιράστηκε μαζί μας εμπειρίες, σκέψεις, σχέδια σε μία πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα!
Ο Ρήσος είναι ένα έργο ιδιαίτερο, τόσο ως προς το είδος του και την δομή του, όσο και ως προς την πατρότητά του και ο χώρος που παρουσιάστηκε είναι πολύ ξεχωριστός. Πως λειτούργησαν οι δύο αυτοί παράγοντες στην παράσταση;
Η ιδέα για την παράσταση ήταν της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Επειδή διδάσκει στο Ωδείο των Αθηνών, έβλεπε τον χώρο του Λυκείου καθημερινά και από εκεί ξεκίνησε η δική της διαδρομή για να καταλήξει στο να μαζευτούμε όλοι μαζί και να κάνουμε αυτήν την δουλειά. Στην παράσταση, πέρα από την θεωρητική διάσταση, υπήρξε και ένα έντονα ενεργειακό κομμάτι. Θα έλεγα πως αυτός ο χώρος πέρα από αυτό που ήταν, φέρνει στο μυαλό και πολλά άλλα. Το χώμα, την γη, τα παιδικά μας παιχνίδια στις αλάνες, που είναι κάτι το οποίο σε μεταφέρει σε πιο αθώες εποχές. Για μένα αυτό το πάντρεμα είχε το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην παράσταση γιατί είναι πολύ ωραίο ένα έργο που μιλάει για τον πόλεμο να το δεις μέσω της οπτικής και της αισθητικής των παιδιών.
Ο χώρος του Λυκείου που φορτίζεται από τόσο βάθος χρόνου προσέδωσε κάτι στις παραστάσεις ενεργειακά;
Ενώ είναι πολύ ταπεινός σαν χώρος, καθώς τα αρχαία του κομμάτια δεν δεσπόζουν, έχουν μία διακριτική παρουσία, έχει μία πολύ ιδιαίτερη ενέργεια, ειδικά όταν αρχίζει και πέφτει ο ήλιος κάτι συμβαίνει εκεί. Βέβαια κάτι κουβαλάει αυτός ο χώρος, αλλά πρέπει να του επιτρέψεις να σε κερδίσει.
Η παράσταση εκτυλισσόταν στο όνειρο και στο υποσυνείδητο του Έκτορα. Είναι το υποσυνείδητο κάτι που επηρεάζει την ζωή μας;
Την επηρεάζει. Είναι αλληλένδετα αυτά. Όπως και η ζωή μας επηρεάζει το υποσυνείδητο μας. Μετά εμείς κάνουμε τις συνδέσεις που επιθυμούμε. Το κατά πόσο θα επηρεάσει την καθημερινότητά μας ένα όνειρο είναι στο χέρι μας, έχει να κάνει με τη φάση που βρισκόμαστε και πόσο θα το επιτρέψουμε. Έχει να κάνει με την στάση ζωής και με τον άνθρωπο. Μπορεί να επηρεάσει με τον φόβο ή αντίθετα αν κάποιος είναι αισιόδοξος άνθρωπος μπορεί να πάρει δύναμη από ένα όνειρο. Βέβαια, μπορεί να μην επηρεάσει και καθόλου, αν κάποιος είναι μηδενιστής.
Ο Ρήσος είναι αλαζόνας και υπερεκτιμά τις δυνάμεις του και τελικά καταστρέφεται. Συμβαίνει αυτό στην πραγματικότητα;
Ο Ρήσος δεν καταστρέφεται ακριβώς επειδή υπερεκτιμά τις δυνάμεις του γιατί πεθαίνει στον ύπνο του, χωρίς να αναμετρηθεί με κανέναν. Αυτό θεωρητικά μπορεί να συμβεί και σε κάποιον που δεν τολμάει όσα τόλμησε εκείνος. Ο Ρήσος πάει στην Τροία με την πρόθεση να τελειώσει με δική του πρωτοβουλία μέσα σ’ ένα βράδυ αυτόν τον πολυετή πόλεμο και το βράδυ, καθώς κοιμάται τον σκοτώνουν στον ύπνο του, πριν προλάβει να θέσει σε εφαρμογή το σχέδιό του. Αυτό που συνέβη ενέχει μία τραγική ειρωνεία για να υπογραμμίσει και άλλα πράγματα εκτός από την αλαζονεία του Ρήσου. Θεωρώ ότι στην ζωή αν τρέξεις περισσότερο απ’ όσο μπορείς να φρενάρεις μπορεί και να χτυπήσεις. Από την άλλη είναι και αρκετά βαρετό να είναι τα πάντα υπό τον έλεγχό σου και πηγαίνεις μόνο με την ταχύτητα που μπορείς να ελέγξεις και πετάς μόνο στο ύψος που είσαι ασφαλής συνεχώς. Είναι ωραίο να υπάρχουν μικρές εκρήξεις στη ζωή και στιγμές ρίσκου. Τα πάντα με μέτρο, ακόμα και το μέτρο.
Πριν από τον Ρήσο, συμμετείχες στην παράσταση Άμλετ σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά ως Γκίλντενστερν, του οποίου ο ρόλος ήταν να παρακολουθεί τον Άμλετ στο πλαίσιο μίας κοινωνίας ευρύτερης παρακολούθησης, συνωμοσιών και φόβου. Έχει αντιστοιχίες με το σήμερα αυτή η κατάσταση;
Νομίζω ναι, με μία πιο γενική θεώρηση, συμβαίνει. Όλοι συναινούμε σ’ αυτό το πράγμα και το επιτρέπουμε να συμβαίνει στις ζωές μας, ενώ το κάνουμε και στις ζωές των άλλων συνεχώς. Νομίζω καθημερινά το 90% των ανθρώπων παρακολουθεί ζωές άλλων και αντίστοιχα επιτρέπει να παρακολουθούν την δική του ζωή με μεγάλη χαρά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μπορεί κανείς να ξέρει λεπτομέρειες για την ζωή κάποιου που έχει να συναντήσει χρόνια ή που δεν έχει γνωρίσει ποτέ. Βέβαια, υπάρχει αντιστοιχία και με πολλούς άλλους τρόπους. Τώρα μίλησα για την πρώτη εκδοχή που μου ήρθε στο μυαλό.
Το θέατρο οφείλει να κάνει ένα σχόλιο στην εποχή του;
Το θέατρο οφείλει να έχει στόχο. Τώρα αν αυτός ο στόχος έχει τη μορφή σχολίου ή παρατήρησης, χωρίς κριτική διάθεση, είναι τελείως προσωπικό και έχει να κάνει με τον σκηνοθέτη και τους καλλιτέχνες που εμπλέκονται. Σίγουρα πάντως, οφείλει να έχει στόχο.
Πως δουλεύεις έναν ρόλο; Με προσωπική μελέτη, με σκηνοθετική παρότρυνση ή με το ένστικτο;
Με όλα μαζί. Σίγουρα δεν υπάρχει μία μέθοδος καθαρά τεχνική. Προτεραιότητα στην παράσταση έχει ο σκηνοθέτης, αλλά ένας ηθοποιός οφείλει να προσθέτει στην κάθε δουλειά και την δική του προσωπικότητα γιατί αλλιώς δεν έχει κανένα νόημα κάποιος να επιλέξει εσένα και όχι κάποιον άλλον. Το ζητούμενο δεν είναι να είσαι απλώς καλός τεχνικά, να κάνεις κάτι καλά -γιατί και ο χειρότερος αν δουλέψει σκληρά, μπορεί να γίνει καλός-, αλλά να διατηρείς και συμπεριλαμβάνεις την προσωπικότητά σου μέσα σε ένα εγχείρημα, σε μία δουλειά που συμμετέχεις, συνωμοτώντας με τον σκηνοθέτη σου και με τον υπόλοιπο θίασο. Οπότε, φυσικά ακούω τον σκηνοθέτη μου, αλλά προσπαθώ να έχω κι εγώ λόγο στον ρόλο μου, όσο μου επιτρέπεται γιατί κάθε σκηνοθέτης δουλεύει διαφορετικά. Άλλοι το επιτρέπουν περισσότερο, άλλοι καθόλου, άλλοι θέλουν να κάνεις ακριβώς αυτό που λένε, άλλοι περιμένουν να πάρουν κάτι από εσένα και να το εξελίξουν αυτοί και να στο δώσουν πίσω. Μέσα σ’ όλη αυτήν την διαδικασία, εγώ προσπαθώ να το ευχαριστιέμαι, να το απολαμβάνω.
Έχει τύχει να μην τα καταφέρεις;
Έχει τύχει να μην το απολαύσω, αλλά ήταν δικό μου θέμα. Έχει να κάνει με την φάση που βρίσκεσαι, με το τι προτεραιότητες έχεις στη ζωή σου… Είναι πάντα ευθύνη μας αυτό. Όταν μιλάω για απόλαυση δεν μιλάω για κάτι ψυχαγωγικό, αλλά για το να εκμεταλλευτείς παραγωγικά αυτό που συμβαίνει την δεδομένη στιγμή. Η περισσότερη δουλειά γίνεται στις πρόβες, όχι στις παραστάσεις. Οι δουλειά μας είναι οι δοκιμές, όχι η παράσταση.
Έχεις κάνει πολλά και διαφορετικά πράγματα. Πως επιλέγεις δουλειές;
Με το ένστικτο. Φυσικά, πολύ βασικό ρόλο παίζουν και οι άνθρωποι που με προσεγγίζουν κάθε φορά. Και είναι και κάποιοι σκηνοθέτες που δεν θα μπορούσα να πω όχι γιατί μόνο καλό έχουν να προσφέρουν. Μόνο υπέρ μου θα μπορούσαν να είναι κάποιες συνεργασίες ούτως ή άλλως.
Υπάρχει κάποια συνεργασία που να θεωρείς ότι σε έχει εμπλουτίσει περισσότερο ερμηνευτικά;
Όχι. Νιώθω πως κάθε δουλειά μου δίνει κάποια εφόδια παραπάνω για να συνεχίζω -όχι για να φτάσω κάπου, αλλά για να έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον κάθε επόμενη δουλειά, καθώς θα ξέρω πως έχω περισσότερα εργαλεία να παίξω. Γίνεται όλο και πιο πολύπλοκο το παζλ και έτσι πρέπει να είναι. Αυτά που κερδίζεις δεν σου δίνουν ευκολίες, αλλά σε εμπλέκουν περισσότερο και αυτό μ’ αρέσει πολύ.
Βλέπεις θέατρο; Ξεχώρισες κάποια παράσταση φέτος;
Βλέπω αρκετά, αλλά φέτος είδα λιγότερο από ποτέ γιατί δεν είχα περιθώριο χρόνου λόγω δουλειάς και έτσι έχασα πολλές παραστάσεις που ήθελα να δω.
Συμμετέχεις και στο σήριαλ Εθνική Ελλάδος. Ποιο είναι το κέρδος από μία τόσο επιτυχημένη σειρά;
Επειδή είχα να κάνω τηλεόραση πέντε χρόνια, και μόνο που συμμετέχω σε κάτι που έχει στόχο -αυτό που λέγαμε πριν- , έχει μεγάλη αξία. Το βασικότερο κέρδος μου, πέρα από την συνεργασία μου με τον Γιώργο Καπουτζίδη, τον Αντώνη Αγγελόπουλο, τον σκηνοθέτη και όλο το cast που είναι εξαιρετικό, είναι ότι συμμετέχω σε μια δουλειά που έχει μία πρόθεση να μιλήσει για θέματα σημαντικά σε μία εποχή που όλοι ζοριζόμαστε και όλοι έχουμε προβληματισμούς, ενίοτε διχαζόμαστε ή ερχόμαστε αντιμέτωποι με πολώσεις που ανάλογές τους έζησαν οι γονείς ή οι παππούδες μας. Μου αρέσει που συμμετέχω σε μία σειρά που κάνει ένα λεπτό και ενδιαφέρον σχόλιο σ’ αυτό το θέμα.
Βλέπεις πολύ κινηματογράφο. Ποιους σκηνοθέτες ή ταινίες ξεχωρίζεις;
Αυτή δεν είναι ερώτηση που μπορεί να απαντηθεί από κάποιον που του αρέσει τόσο πολύ το σινεμά! Μπορώ να ξεκινήσω μία λίστα τώρα και να μην σταματήσω ποτέ. Θα έλεγα από τον Jim Jarmusch που μου άρεσε από όταν ήμουν μικρός και θα ήταν συναισθηματική απάντηση μέχρι τον David Lynch ή τον Aki Kaurismaki. Ο Fatih Akin μ’ αρέσει πάρα πολύ, ο Paul Thomas Anderson, ο Wes Anderson επίσης…
Από ταινίες που είδες φέτος;
Από αυτά που είδα πρόσφατα, μ’ άρεσε πολύ το Starred up (Γροθιές στους τοίχους) και οι Ιστορίες για αγρίους.
Μένεις στο κέντρο της Αθήνας. Τι απολαμβάνεις να κάνεις;
Να κάνω βόλτα με το ποδήλατο, να βρίσκομαι με τους φίλους μου, να πηγαίνω σινεμά. Απλά και ήσυχα πράγματα.
Τι θα ήθελες να κάνεις φέτος το καλοκαίρι;
Θα ήθελα να κάνω διακοπές. Να πάω κάπου ήσυχα για λίγες μέρες και να ηρεμήσω.
Διαβάζεις;
Διαβάζω, ναι. Φέτος βέβαια, έτυχε να μην διαβάσω πολύ.
Το καλοκαίρι τι θα διαβάσεις;
Σίγουρα θα διαβάσω πολύ πιο προσεκτικά την Άννα Καρένινα του Τολστόι γιατί τον χειμώνα θα συμμετέχω στην παράσταση που θα σκηνοθετήσει ο Πέτρος Ζούλιας στο Εθνικό Θέατρο. Πριν φύγω για διακοπές, θα κάνω και μια βόλτα από τα βιβλιοπωλεία για να διαλέξω και τα υπόλοιπα βιβλία που θα πάρω μαζί μου.
Τι σε αποφορτίζει από την δύσκολη καθημερινότητα;
Το να ανακαλώ εικόνες από ήρεμα καλοκαίρια δίπλα στη θάλασσα. Αυτές οι εικόνες μπορούν να με χαλαρώσουν. Επίσης, με χαλαρώνει η συντροφιά αγαπημένων ανθρώπων. Ανθρώπων με τους οποίους υπάρχει επικοινωνία.
Επόμενα σχέδια;
Θα είμαι στο Εθνικό Θέατρο με την παράσταση του έργου Άννα Καρένινα την δεύτερη σεζόν -από Ιανουάριο και για κάποιο διάστημα ακόμη θα συνεχιστούν τα γυρίσματα για την Εθνική Ελλάδος.
Ευχαριστούμε πολύ!
Μετά την εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παράσταση του Ρήσου του Ευριπίδη (;) σε σκηνοθεσία Κατερίνας Ευγγελάτου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών, ο Ορφέας Αυγουστίδης θα συμμετέχει στην παράσταση του έργου Άννα Καρένινα του Λέοντος Τολστόι σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια στο Εθνικό Θέατρο. Η τηλεοπτική σειρά Εθνική Ελλάδος θα συνεχίζει να προβάλλεται και την ερχόμενη σεζόν.
Φωτογραφίες: SOvisual Photography (sovisualphotography.com)