Δεν πρόκειται για μια νέα μόδα που σκοπό έχει να δημιουργήσει εντυπώσεις. Είτε το πιστεύεις είτε όχι, η συναισθηματική στέρηση ανακαλύφθηκε το 1950 από τη Dutch psychiatrist Dr Anna Terruwe. Έχει να κάνει με την απογοήτευση της στέρησης της φυσικής ανάγκης για άνευ όρων αγάπη.
Οι ειδικοί που μελέτησαν το θέμα κατέληξαν πως όπως όλες οι συναισθηματικές διαταραχές έχει κι αυτή κάπου τις ρίζες της. Με πιθανότερο σημείο αναφοράς τη σχέση με τους γονείς. Ο Dr lev πιστεύει πως οι γονείς σου δεν ήταν διαθέσιμοι όταν τους χρειαζόσουν πραγματικά. Ίσως να μην είχες την προσοχή ή το ενδιαφέρον που χρειαζόσουν και μεγάλωσες πιστεύοντας πως δεν θα το βρεις ποτέ αυτό σε καμία σχέση.
Βέβαια αν ρίξουμε την ευθύνη στους τους γονείς που αφήνουν κενά που ψάχνεις διακαώς να τα γεμίσεις ή που πιστεύεις ενδόμυχα πως δεν θα καλυφτούν ποτέ, θα πρέπει να δεχτούμε και την υπερβολή που κρύβει μέσα του. Γιατί αν φταίνε οι γονείς για την έλλειψη χρόνου, προσοχής, παρουσίας στη ζωής ενός παιδιού που καταλήγει να μεγαλώνει σαν πληγωμένος ενήλικας, τότε όλοι οι άνθρωποι στη γη θα πρέπει να βιώνουν αυτή την διαταραχή. Είμαστε όλοι συναισθηματικά στερημένοι και φοβόμαστε να δεθούμε, να ανοιχτούμε και να πιστέψουμε πως οι σχέσεις μπορούν να μας ολοκληρώσουν και να εκπληρώσουν τις ανάγκες μας.
Η πραγματικότητα λίγο πιο μακριά από τη θεωρία και την προσέγγιση των ειδικών μπορεί να κρύβει τις ρίζες της στις αυξημένες συναισθηματικές προσδοκίες. Μπορεί να μεγάλωσες με alter ego το βασίλειο της Μπάρμπι και έναν Τζον Τζον που επιβάλλεται να σε κοιτάζει στα μάτια μονίμως και να σου κάνει τα χατίρια. Αν κάτι παρεκκλίνει από την εικόνα του παζλ που συνθέτει την ευτυχία σου νιώθεις αυτομάτως μια τρομακτική στέρηση. Ένα συναίσθημα που σε οδηγεί να φέρεσαι παρορμητικά. Να κάνεις άσχημες σκέψεις, να τις εκφράζεις σε λάθους αποδέκτες.
Δεν ξέρω πώς μπορεί να βοηθήσεις ένα άτομο που τίποτα απ’ ό,τι του δίνεις δε μοιάζει να είναι αρκετό για να τον χορτάσει. Αλλά ξέρω πως αν κάποιος έχει τα παρακάτω σημάδια χρειάζεται βοήθεια για να συνέλθει.
Φτιάχνει διαρκώς σενάρια ότι την εγκαταλείπουν, την απατάνε, τη χωρίζουν και είναι μπλεγμένη σε μια πλεκτάνη
Η Μαρία ήταν ένα τέτοιο άτομο. Είχε όλα τα καλά του κόσμου. Ομορφιά, υγεία, μια σούπερ δουλειά κι ένα αγόρι να την κοιτάζει στα μάτια. Όσο ήτανε μαζί εκείνη σχεδίαζε το γάμο τους και πότε θα κάνουν παιδί μετά το Μεταπτυχιακό. Όταν έμεναν λίγες ώρες χωριστά έπαιρναν φωτιά οι αρνητικές της σκέψεις. Ξαφνικά είχε ένα ένστικτο πως ο Χάρης έχει γκόμενα, θα τη χωρίσει και πως αργεί να γυρίσει γιατί είναι μαζί της. Κλάματα, ομηρικές δηλώσεις χωρισμού και ένα μπουκάλι ημίγλυκο για να κάνουμε support στον υποτιθέμενο χωρισμό.
Απομονώνεται γιατί κανείς δεν την καταλαβαίνει
Και ξημέρωνε ο Θεός τη μέρα και κρινόταν αθώος ο έρμος Χάρης και τζάμπα το μπουκάλι κρασί χτες και το ξενύχτι στον καναπέ της Μαρίας. Πάλι όμως δεν ηρεμούσε. Δεν δεχόταν πως «όλα είναι καλά». Θύμωνε που δεν ανακάλυψε την πλεκτάνη και νιώθοντας πληγωμένη ακόμα κι από μας τις φίλες της, κλεινόταν στον εαυτός της για μέρες, μέχρι να της περάσει. Απομακρυνόταν και από εκείνον γιατί ήταν ένοχος και δεν μπορούσε να το αποδείξει. Αλλά μεγάλος της καημός αυτός που την έκανε να ρίχνει τα περισσότερα δάκρυα είναι πως κανείς δεν την καταλαβαίνει. Πως κανείς δεν την αγαπάει πραγματικά.
Αρχίζει να έχει υπερβολικές συναισθηματικές απαιτήσεις
Οι ειδικοί λένε πως τα στερημένα άτομα συχνά εκφράζουν μεγάλες ανάγκες στην αγάπη μέσα από μικρές ασήμαντες απαιτήσεις. Πράγματα που συχνά ηχούν παράλογα για να θυμώσει ή να στενοχωρηθεί κανείς. Αρκεί να μην νιώθει συναισθηματικά στερημένος.
Όπως ένιωθε η Μαρία που στον τρίτο μήνα της σχέσης της με το Χάρη απαιτούσε να την πηγαινοφέρνει στη δουλειά και το βράδυ να κοιμάται κυριολεκτικά στην αγκαλιά του. Δεν πάει να μούδιαζε το χέρι του έρμου Χάρη, εκεί αυτή αμετανόητη. Μόνο έτσι αισθανόταν ασφάλεια και σιγουριά μαζί του. Αλλιώς ξεκινούσε η μουρμούρα και τα παράπονα και οι ενοχές και η επίθεση με ενοχές και ντοκουμέντα μυθοπλασίας.
Μόλις χάσει αυτόν που έχει δίπλα της, τον κατηγορεί που δεν την εκτίμησε
Αυτό που ακόμα δεν κατόρθωσα να καταλάβω με τα άτομα αυτής της διαταραχής είναι αν κατηγορούν από άμυνα τον άλλον που φεύγει ή αν όντως μέσα τους πιστεύουν πως ήταν σε όλα σωστοί.
Κλάμα – κατηγορίες – βρίσιμο – ποτό και πάλι κλάμα. Έτσι κύλησε ο χωρισμός της Μαρίας από το Χάρη. Μια περίοδο που με τόσο συναισθηματικό οίστρο θα μπορούσε κάλλιστα να έχει γραφτεί κάποιο Άρλεκιν για τη χαμένη αγάπη που θα έκλεινε με εγκλήματα πάθους. Δύο ολόκληρους μήνες μετά η Μαρία έβλεπε εχθρούς παντού που υπονόμευαν την ευτυχία της. Κάθε μέρα είχε μια καινούργια θεωρία για τη ζήλια των κακόβουλων, τις τσούχτρες που ήθελαν να της τον αρπάξουν και τέλος για εκείνον τον άχρηστο που δεν θα βρει άλλη σαν κι αυτήν.
Ανοιχτά, καθαρά και ειλικρινά δεν μίλησε ποτέ σε κανέναν, ούτε καν σε μας. Και συνέχιζαν και οι μετά Χάρη άντρες της ζωής της να έρχονται με τον ίδιο ενθουσιασμό και να φεύγουν με τον ίδιο τρόμο.
Δυστυχώς σήμερα η Μαρία αγνοείται γιατί όταν δεν είσαι ειλικρινής πρώτα με τον εαυτό σου για να ξέρεις τι είναι αυτό που σου λείπει δεν κινδυνεύεις να χάσεις μόνο την αγάπη από τη ζωή σου. Αλλά και όλους τους άλλους ανθρώπους που ήταν παρόντες σε κάθε σου παράνοια.
Αν, λοιπόν, σου λείπει κάτι, αν φοβάσαι να το εκφράσεις, αν νιώθεις ότι σκας ή σε ακολουθούν σκιές και σου κλείνουν το δρόμο: Μίλα στους φίλους σου, στους γονείς σου, έστω σε κάποιον ειδικό. Μίλα! Γιατί αν σωπάσεις δεν υπάρχει όντως κανείς να σε καταλάβει γιατί θα δεν θα έχει μείνει κανείς δίπλα σου. Το αντέχεις;
