Τι είναι η ενσυναίσθηση και πώς θα μάθεις στο παιδί σου αυτή τη σημαντική δεξιότητα; Η ενσυναίσθηση είναι η ικανότητα της ουσιαστικής κατανόησης των σκέψεων και των συναισθημάτων των άλλων.
Είναι η δεξιότητα του να μπορείς να «μπεις στη θέση» του άλλου, χωρίς απαραίτητα να έχεις ζήσει κάτι παρόμοιο.
Γιατί είναι σημαντική η ενσυναίσθηση στα παιδιά;
Η ενσυναίσθηση είναι σίγουρα μία περίπλοκη ικανότητα που αναπτύσσουμε σε όλη την πορεία της ζωής μας. Η ικανότητά μας αυτή έρχεται σε αντίθεση με την εγωκεντρικότητα που χαρακτηρίζει την παιδική ηλικία- τα παιδιά τείνουν να θεωρούν πως όλοι σκέφτονται ή νοιώθουν ότι και τα ίδια.
Πώς προωθούμε την ενσυναίσθηση στα παιδιά; Ας δούμε 9 απλούς αλλά ουσιαστικούς τρόπους.
Οι γονείς ως παράδειγμα
Η ίδια η συμπεριφορά μας προς τους άλλους (όχι μόνο προς το παιδί) θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη έμπνευση και το ισχυρότερο κίνητρο για την ανάπτυξη ενσυναίσθησης στα παιδιά μας.
Επεξήγηση
Κάτι που μοιάζει αυτονόητο για έναν ενήλικα χρειάζεται ανάλυση και εξήγηση στο παιδί. Φράσεις όπως «πρέπει να καταλάβεις» δεν λειτουργούν, γιατί το παιδί ακόμα και να θέλει, δεν έχει τον τρόπο να το κάνει.
Παραδείγματα και συζήτηση
Δείτε μία ταινία με κοινωνικό χαρακτήρα ή διαβάστε μαζί βιβλία ανάλογα με την ηλικία του. Παράλληλα προσπαθήστε να αναγνωρίσετε τα συναισθήματα και τις σκέψεις των ηρώων («τι πιστεύεις πως νοιώθει τώρα»). Τόνισε τις συμπεριφορές των ηρώων που δείχνουν ενσυναίσθηση, και εξήγησε γιατί αυτές βοήθησαν στη θετική εξέλιξη της ιστορίας.
Παιχνίδια και δραστηριότητες
Παίξτε παρέα παιχνίδια που σχετίζονται με την αναγνώριση συναισθημάτων. Δημιούργησε και δικές σου «δραστηριότητες». Για παράδειγμα παρομοιάστε μαζί τα διαφορετικά συναισθήματα, ή δημιουργήστε πολλούς και διαφορετικούς χαρακτήρες με ξεχωριστές προσωπικότητες και σκέψεις.
Ανασκόπηση γεγονότων
Αναλύστε μαζί γεγονότα που συνέβησαν στο σχολείο μεταξύ συμμαθητών ή μεταξύ φίλων στο πάρκο.
Επικοινωνία
Η ενσυναίσθηση γεννιέται και εξελίσσεται σταδιακά. Η καλή επικοινωνία με το παιδί μπορεί να βοηθήσει σημαντικά. Μίλα στο παιδί σου, ρώτα τα συναισθήματά του, και μοιράσου τα δικά σου (είναι προτιμότερο από το να μπερδεύεις λέγοντας «είμαι καλά» χωρίς να ισχύει).
Ήρεμοι τόνοι
Εάν το παιδί εκδηλώσει κάποια συμπεριφορά χωρίς ενσυναίσθηση (για παράδειγμα κοροϊδέψει ένα συμμαθητή που κλαίει) δε χρειάζονται φωνές και έντονες χειρονομίες. Αυτό θα έχει το αντίθετο αποτέλεσμα και θα χαθεί η επικοινωνία. Εξήγησε γιατί δεν είναι σωστή η συγκεκριμένη συμπεριφορά με ήρεμο τόνο φωνής και κοιτώντας το στα μάτια.
Εναλλακτικές
Μη μένεις μόνο στα λόγια και τη θεωρία. Δώσε πρακτικά παραδείγματα, εναλλακτικές προτάσεις, και πρακτικές εφαρμογές της ενσυναίσθησης στις μεταξύ σας σχέσεις.
Μιλήστε για την ίδια την ενσυναίσθηση! Ανάλογα την ηλικία, μπορείς να εξηγήσεις την ουσία του όρου, και τη σημασία του, χωρίς να εμβαθύνεις ή να περιπλέξεις.
Η ενσυναίσθηση στα παιδιά είναι ιδιαίτερα σημαντική: προωθεί την προσωπική τους ανάπτυξη (νοητικά, συναισθηματικά) και την αλληλεπίδραση τους με άλλους. Επιπλέον, τα βοηθά να αναπτύξουν σχέσεις με νόημα και ουσία.
