Η Πηνελόπη Νίκα υπήρξε αθλήτρια μεσαίων αποστάσεων μέχρι που στο Πανεπιστήμιο δοκίμασε τη σκοποβολή και το πένταθλο.
“Για πλάκα ξεκίνησα” λέει η πρωταθλήτρια του μοντέρνου πένταθλου που το καλοκαίρι επέστρεψε από το παγκόσμιο πρωτάθλημα laser run με δυο μετάλλια, ένα χρυσό και ένα χάλκινο και το φθινόπωρο με ένα χάλκινο μετάλλιο από το παγκόσμιο πρωτάθλημα biathle-triathle.
Η Πηνελόπη κάνει δύο με τρεις προπονήσεις την ημέρα για μπορέσει να συνδυάσει τα πέντε διαφορετικά αθλήματα. Παράλληλα δουλεύει ως φαρμακοποιός. “Ο πρωταθλητισμός είναι μια μικρογραφία της ζωής” περιγράφει για να μας εξηγήσει πόσα σημαντικά πράγματα έχει μάθει για τη ζωή μέσα από τις ατελείωτες ώρες προπόνησης και την αγάπη της για όλα καταπιάνεται.
Ασχολείσαι με το μοντέρνο πένταθλο που αρκετός κόσμος δεν ξέρει σε τι αφορά. Μίλησέ μας για το άθλημά σου, τι ικανότητες συνδυάζει και τι ήταν αυτό που σε οδήγησε να το επιλέξεις.
Είναι ένα Ολυμπιακό άθλημα που δυστυχώς δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό στην Ελλάδα. Αποτελείται από 5 τελείως διαφορετικά αγωνίσματα: την κολύμβηση, την ξιφασκία, την ιππασία (υπερπήδηση εμποδίων) και το laser run (δηλαδή τρέξιμο σε συνδυασμό με σκοποβολή). Συνδυάζει σχεδόν τα πάντα καθώς δεν φτάνει ένας αθλητής να είναι απλά αθλητικός και να έχει φυσική κατάσταση, αλλά απαιτεί τεχνική καθώς και πολλά ψυχικά αποθέματα για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις του αθλήματος.
Ξεκίνησα πένταθλο για πλάκα! Ήμουν για πολλά χρόνια αθλήτρια στίβου και πιο συγκεκριμένα έκανα μεσαίες αποστάσεις. Έτσι το διάστημα που σπούδαζα στο Λονδίνο και έκανα προπονήσεις με την ομάδα στίβου του πανεπιστημίου, έβλεπα πενταθλητές να προπονούνται στην σκοποβολή μαζί μας, και δοκίμασα για πλάκα! Με γοήτευσε!
Αν έπρεπε να ξεχωρίσεις ένα από τα πέντε αγωνίσματα ποιο θα διάλεγες και γιατί;
Σίγουρα όχι η κολύμβηση! Νομίζω πως οι περισσότεροι πενταθλητές έχουμε μια αδυναμία στο άθλημα από το οποίο ξεκινήσαμε, στην δίκη μου περίπτωση το τρέξιμο! Είναι το αγώνισμα που νιώθω πιο οικείο, my comfort zone! Ακόμα και σε μία κακή ημέρα το τρέξιμο είναι σαν ψυχοθεραπεία, ο δικός μου τρόπος να ξεφεύγω από όλους και όλα. Βάζω ακουστικά και απλά τρέχω μακριά! Βέβαια θα έλεγα ότι και η ιππασία έχει αρχίσει και με κερδίζει κάθε μέρα όλο και περισσότερο!
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Ποιο είναι το μυστικό του συνδυασμού τόσο διαφορετικών αθλημάτων; Θα μπορούσες να έχεις μια καλή μέρα στο ένα και όχι τόσο καλές επιδόσεις στο άλλο;
Χρειάζεται παρά πολύ καλός προγραμματισμός γιατί είναι τεράστιος ο όγκος και ο χρόνος που απαιτούν οι προπονήσεις. Επίσης απαιτεί πολύ πειθαρχεία καθώς δεν έχεις το περιθώριο να πεις δεν κάνω σήμερα από αύριο πάλι, γιατί αύριο θα πρέπει να κάνεις κάτι άλλο. Αυτό είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση! Καθημερινά επειδή τα αγωνίσματα είναι τόσο διαφορετικά, σε κάποιο θα είσαι καλά και σε κάποιο άλλο άσχημα ή λιγότερο καλά. Είναι ελάχιστες οι φορές που νιώθεις τέλεια και στα πέντε, γιατί ανάλογα με την περίοδο προπονητικά δίνεις έμφαση σε κάποια από τα πέντε.
Ένα από τα skills που απαιτεί το πένταθλο, είναι να μην επηρεάζεσαι από μια κακή μέρα ή ένα κακό αποτέλεσμα αλλά να αντιμετωπίζεις κάθε αγώνισμα και κάθε προπόνηση ανεξάρτητα, σαν να υπάρχει μόνο του, επιδιώκοντας το καλύτερο αποτέλεσμα. Πρέπει να καταφέρεις να βρεις μία ισορροπία σε όλα έτσι ώστε να είσαι στους αγώνες στην καλύτερη δυνατή κατάσταση και στα 5!
Και οι προπονήσεις πως μοιράζονται;
Κάνω καθημερινά κατά μέσο όρο 2-3 προπονήσεις. Η ημέρα ξεκινάει αρκετά νωρίς συνήθως με κολύμβηση ή τρέξιμο, μετά πάω στο φαρμακείο όπου δουλεύω και το απόγευμα κάνω τις υπόλοιπες προπονήσεις. Συνολικά τρέχω 6-7 φορές την εβδομάδα, κολυμπάω 4-5, ξιφασκία 2-3, ιππασία 3-4 και σκοποβολή 2. Αααα και 2 φορές πάω γυμναστήριο.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Φέτος το καλοκαίρι επέστρεψες από το παγκόσμιο πρωτάθλημα laser run με δυο μετάλλια, ένα χρυσό και ένα χάλκινο και το φθινόπωρο κέρδισες το χάλκινο μετάλλιο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα biathle-triathle. Έχεις στο μυαλό σου τους Ολυμπιακούς του 2024;
Νομίζω ότι όλοι οι αθλητές έχουν στο πίσω μέρος του μυαλού τους τους Ολυμπιακούς. Ακόμα και αν δεν το παραδέχονται! Προτιμώ να μην προτρέχω, γιατί το 2024 είναι μακριά και ο αθλητισμός είναι απρόβλεπτος, αλλά ναι θα ήθελα να διεκδικήσω μια συμμετοχή σε Ολυμπιάδα. Είναι το μέγιστο επίτευγμα στην καριέρα ενός αθλητή. Ήταν μία περίεργη χρονιά εν μέσω covid και σίγουρα οι διακρίσεις μου δίνουν κίνητρο και όρεξη να συνεχίσω.
Τα τελευταία χρόνια το μοντέρνο πένταθλο έχει αλλάξει αρκετά στοιχεία του. Στους Ολυμπιακούς του Τόκυο συνέβη ένα περιστατικό όπου Γερμανίδα προπονήτρια χτύπησε το άλογο επειδή δεν πήδηξε πάνω από το εμπόδιο. Αυτό το περιστατικό έγινε η αιτία ώστε η ιππασία να αντικατασταθεί από την ποδηλασία. Ποια είναι η γνώμη σου για αυτήν την αλλαγή;
Ήταν πολύ ατυχές το περιστατικό με την Γερμανίδα αθλήτρια και προπονήτρια. Προς το παρόν τα πράγματα είναι πολύ ρευστά. Δεν γνωρίζει κανένας τι θα γίνει όσων αφορά την ιππασία. Δεν έχει παρθεί κάποια επίσημη απόφαση για το πέμπτο αγώνισμα που πιθανόν θα την αντικαταστήσει, όποτε αυτό με την ποδηλασία προς το παρόν δεν ισχύει.
Το πένταθλο είναι το άθλημα του Pierre de Coubertin, έχει μια τεράστια ιστορία από το 1912 που μπήκε για πρώτη φορά στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών αγώνων. Το να αλλάξεις ένα από τα αγωνίσματα είναι σαν να αλλάζεις ολόκληρο το άθλημα. Σίγουρα υπάρχουν δυσκολίες στην διεξαγωγή της ιππασίας, αφού καλούμαστε να ιππεύσουμε ένα άλογο γνωρίζοντας το 20’ λεπτά πριν τον αγώνα και το αποτέλεσμα κρίνει σχεδόν τα πάντα. Αλλά θεωρώ ότι με καλή θέληση και πολύ προσπάθεια μπορούν να βελτιωθούν πολλά, να τροποποιηθούν οι κανόνες, να γίνουν ίσως αυστηρότεροι για να αποφευχθούν στο μέλλον περιστατικά σαν αυτό της Γερμανίδας.
Είναι το αγώνισμα που κάνει το πένταθλο τόσο μοναδικό! Πολλοί πενταθλητές ξεκίνησαν και έμειναν στο άθλημα λόγω της ιππασίας! Θα είναι μεγάλο πλήγμα μια τέτοια αλλαγή.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Μέσα από την εμπειρία σου σαν επαγγελματίας αθλήτρια ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα που σου έχει διδάξει ο στίβος για την ζωή;
Ποσό σκληρός είναι ο κόσμος! Ο πρωταθλητισμός είναι μια μικρογραφία της ζωής. Καταλαβαίνεις ποσό σκληρά πρέπει να δουλέψεις για να κερδίσεις κάτι, έρχεσαι αντιμέτωπος με την αποτυχία, την απόρριψη. Βλέπεις πως στις καλές στιγμές όλοι είναι δίπλα σου και σε «στηρίζουν», ενώ στης άσχημες είσαι μόνος σου, εσύ και οι ελάχιστοι άνθρωποι που σε αγαπούν πραγματικά! Το ίδιο συμβαίνει και στην ζωή, μου έμαθε να επιβιώνω και να μην τα παρατάω!
Είναι ο πρωταθλητισμός όσο δύσκολος όσο φαίνεται;
Όχι, είναι ακόμα περισσότερο! Συνήθως όταν είσαι «θεατής» βλέπεις μόνο το αποτέλεσμα και όχι όλη την προσπάθεια που απαιτείται. Βλέπεις έναν αθλητή κάποια δευτερόλεπτα/λεπτά κατά τη διάρκεια ενός αγώνα και μία κατάταξη, ένα απλό νούμερο. Είναι σαν ένα παγόβουνο! Δεν έχεις ιδέα για το τι βρίσκεται κάτω από αυτό. Όλος ο κόπος, η κούραση ψυχική και σωματική, οι θυσίες, οι δύσκολες ημέρες… Όποτε σίγουρα είναι πολύ πιο δύσκολος!
Ποιες είναι οι σκέψεις σου για τον σεξισμό που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες αθλήτριες;
Ο σεξισμός υπάρχει παντού, δυστυχώς ακόμα και στον αθλητισμό. Χαίρομαι που όσο περνάνε τα χρόνια μειώνεται, αλλά έχουμε πολύ μέλλον ακόμα. Είναι πολύ ευχάριστο που πλέον στα περισσότερα αθλήματα οι συμμετοχές ανδρών και γυναικών στις μεγάλες διοργανώσεις κυμαίνονται σε παραπλήσια νούμερα. Όπως επίσης και το γεγονός ότι πριν λίγες ημέρες η Παγκόσμια ομοσπονδία beach handball άλλαξε τον κανονισμό που επέβαλε στις αθλήτριες να αγωνίζονται μόνο με μπικίνι. Αυτά είναι κάποια μικρά παραδείγματα που δείχνουν ότι έχει γίνει μία αρχή στην κατάρριψη των ταμπού και προκαταλήψεων, αλλά είναι μόνο μία αρχή.
Σίγουρα οι άντρες υπερτερούν μυϊκά έναντι των γυναικών και αυτό επηρεάζει κάποια αθλήματα περισσότερο από κάποια άλλα. Το ότι οι επιδόσεις μας είναι μικρότερες από αυτές των ανδρών δεν σημαίνει ότι είναι κατώτερες, ούτε χρίζουν μικρότερου σεβασμού. Λιγότεροι μύες, λιγότερη τεστοστερόνη, ανάλογα “μικρότερες” και οι επιδόσεις. Δεν σημαίνει ότι απαιτείται λιγότερος κόπος και προσπάθεια, το αντίθετο θα έλεγα.
Όταν καταλάβουμε αυτό και σεβαστούμε την αθλητική προσπάθεια ανεξαρτήτως φύλου, όταν πάψουμε να βλέπουμε τις γυναίκες αθλήτριες απλά σαν ένα θέαμα που ικανοποιεί τις σεξουαλικές μας προτιμήσεις, όταν σταματήσουμε να διαλέγουμε άθλημα στα παιδιά μας βάση του φύλου τους, όταν πάψει να υπάρχει το χάσμα στις χρηματικές αμοιβές αθλητών και αθλητριών, όταν στις διοικήσεις των ομοσπονδιών πάψει να υπάρχει ανδροκρατία, όταν κριτήριο για το ύψος των εμπορικών χορηγιών πάψουν να είναι οι ημίγυμνες φωτογραφίες, όταν κριτήριο για ένταξη σε προπονητική ομάδα πάψει να είναι το υποκειμενικό «γούστο» του εκάστοτε προπονητή και πολλά άλλα, τότε ίσως εξαλειφθεί αυτή η μάστιγα και γίνει ο αθλητισμός πρότυπο ισότητας.
Σχεδόν όλα τα αθλήματα κάποια λίγο νωρίτερα κάποια λίγο αργότερα έχουν ημερομηνία λήξεις. Στην Ελλάδα οι σύλλογοι και οι ομοσπονδίες προετοιμάζουν τους αθλητές για το μέλλον τους όταν πλέον θα έχουν ολοκληρώσει με τον αθλητισμό;
Όχι! Κατηγορηματικά καθόλου. Στην Ελλάδα δυστυχώς δεν σκέφτονται τι θα κάνει ένας αθλητής μετά! Πρέπει να έχει προνοήσει ο ίδιος ή η οικογένεια του. Αυτός είναι κατά την γνώμη μου και ένας από τους λόγους για τον οποίο οι αθλητές σταματάνε σε πολύ μικρή ηλικία τον πρωταθλητισμό στην Ελλάδα, ίσως και στην πιο παραγωγική τους. Γιατί πολύ απλά είναι δύσκολο να συνδυάσεις δουλειά με πρωταθλητισμό ή σπουδές με πρωταθλητισμό, έτσι ώστε να εξασφαλίσεις το μέλλον σου. Πρέπει να διαλέξεις είτε ένα μέλλον που θα σου δίνει την απαραίτητη οικονομική ευχέρεια για να ζήσεις είτε τον αθλητισμό. Γνωρίζοντας τις οικονομικές απολαβές που σου προσφέρει ο αθλητισμός, δυστυχώς η απόφαση είναι συνήθως μονόδρομος.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Εσύ είσαι φαρμακοποιός, τι δυσκολίες έχει ο συνδυασμός δουλειά και αθλητισμός;
Είναι πολύ δύσκολο! Είναι κυριολεκτικά σαν να κανείς δυο δουλειές. Τελειώνει το 8ωρο στο φαρμακείο και πρέπει να είμαι καλά για να πάω να συνεχίσω τις υπόλοιπες προπονήσεις, ξέρεις αυτές που άφησα στην μέση το πρωί για να έρθω στο φαρμακείο. Δεν υπάρχει χρόνος για ξεκούραση και πλήρη αποκατάσταση, χρόνος για να καθίσεις να φας σαν άνθρωπος και αυτό είναι το πιο δύσκολο! Όταν έχεις κολυμπήσει το πρωί, είσαι ένα 8ωρο τουλάχιστον όρθιος και πρέπει να πας να τρέξεις και να κάνεις ξιφασκία ή να ιππεύσεις το βράδυ, καταλαβαίνεις ότι δεν μπορείς να αποδόσεις στο 100%.
Νομίζω κανείς μηχανικά κάποια πράγματα μετά από ένα σημείο. Πρέπει να το θέλεις πολύ για να συνεχίσεις!
Ποιο ήταν το μεγαλύτερο εμπόδιο σου μέχρι σήμερα που έχεις φτάσει σε αυτό το επίπεδο ;
Ο εαυτός μου! Καλώς ή κακώς είμαι αρκετά συναισθηματική σαν άνθρωπος, καθώς και αντιδραστική! Το να ελέγξει κανείς τα συναισθήματα του, είτε αυτά προέρχονται από ενθουσιασμό, είτε από αποτυχία, είτε από κριτική κάποιου είναι αρκετά δύσκολο. Όταν καταφέρεις να τα έχεις καλά με τον εαυτό σου τότε όλα γίνονται. Ούτως ή άλλως γεννιόμαστε μόνοι μας, «παλεύουμε» καθημερινά μόνοι μας και καταλήγουμε με τον ίδιο τρόπο. Αν δεν βοηθήσεις εσύ τον εαυτό σου τότε ποιος; Ακούγεται σκληρό αλλά στον πρωταθλητισμό όπως και στην ζωή είναι ελάχιστοι αυτοί που θα σε στηρίξουν. Και θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό που έχω δυο εξαιρετικούς γονείς που με στηρίζουν καθημερινά σε ότι περίεργο και μη συμβατικό αποφασίσω να δοκιμάσω.
Έχεις κάποιο δικό σου τρόπο να αποφεύγεις να πέφτεις στην παγίδα των αρνητικών σκέψεων όταν έχεις αμφιβολίες ή δεν πιστεύεις -έστω και λίγο- στις δυνάμεις σου;
Το να αποφύγεις να πέσεις στην παγίδα δεν νομίζω πως είναι εφικτό. Από την άλλη το να μάθεις να τις διαχειρίζεσαι είναι αυτό που σε κάνει καλύτερο αθλητή-άνθρωπο. Ιδιαίτερα αν καταφέρεις να τις αξιοποιήσεις θετικά, σαν κίνητρο, κινησιουργό δύναμη για αυτοβελτίωση. Οι αρνητικές σκέψεις συνήθως αποκαλύπτουν αδυναμίες ή ανασφάλειες, μαθαίνεις τον εαυτό σου καλύτερα, πάνω σε τι πρέπει να δουλέψεις, να βελτιώσεις. Άρα δεν έχουν απαραίτητα αρνητικό αντίκτυπο!
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Σίγουρα στερήθηκες πράγματα για να πετύχεις όσα πέτυχες. Αξίζει λες τελικά τον κόπο;
Η αλήθεια είναι ότι στην αρχή το βλέπεις σαν στερήσεις, αλλά δεν είναι ακριβώς έτσι…είναι απλά ένας λίγο διαφορετικός τρόπος ζωής. Κερδίζεις πολύ περισσότερα από όσα χάνεις, εμπειρίες που υπό άλλες συνθήκες δεν θα μπορούσες ούτε να φανταστείς. Όλα αυτά τα βιώματα, τα συναισθήματα, οι γνωριμίες, τα ταξίδια είναι μοναδικά! Δεν αγοράζονται, δεν επαναλαμβάνονται! Αλλάζεις σαν άνθρωπος! Οπότε ναι θα έλεγα ότι αξίζει τον κόπο.
Γιατί θα ήθελες να σε θυμούνται οι άνθρωποι μετά από χρόνια;
Οι επιτυχίες είναι ατομικές και προσωρινές. Σήμερα γράφεται ένας τίτλος, ένα δημοσίευμα σε μια εφημερίδα αύριο αποτελεί παρελθόν. Αν για κάτι θα ήθελα να με θυμούνται ποτέ αυτό θα ήταν κάτι πιο ουσιώδες, είτε αυτό σχετίζεται με τον αθλητισμό είτε με την φαρμακευτική. Ίσως ακουστεί απλό, αλλά το να επηρεάσω ένα παιδάκι δείχνοντας του πως να ρίξει σκοποβολή, ή το να δώσω μια ιατρική συμβουλή στον παππού της γειτονιάς κάνοντας του την ζωή πιο εύκολη είναι πιο σημαντικό για μένα, από το να με θυμούνται γιατί κάποτε πήρα ένα μετάλλιο.
