Με αφορμή την περασμένη 21 Μαρτίου, την καθιερωμένη παγκόσμια μέρα ποίησης, σκέφτηκα να μετατοπίσουμε λίγο το θέμα του cover letter από τις διασκευές στις μελοποιήσεις ποιημάτων. Η Ελλάδα στο παρελθόν αγκάλιασε την έμπνευση πολλών σπουδαίων ποιητών, αντίθετα μάλλον με το πνεύμα της σημερινής εποχής. Το ελληνικό τραγούδι, με τη σειρά του, κατά καιρούς βρήκε καταφύγιο στα ποιήματα και οφείλει κάποιες πολύ δυνατές στιγμές του στο συνδυασμό της ποιητικής εκφραστικότητας με τις εμπνευσμένες μελωδίες. Θα περιοριστώ με μεγάλη δυσκολία σε πέντε μελοποιήσεις πέντε διαφορετικών ποιητών, αφήνοντας προφανώς τόσες υπέροχες και ιστορικές δουλειές εκτός.

Ξεκινάω με τον ποιητή της θάλασσας Νίκο Καββαδία. Παρότι, οι περισσότεροι έχουμε συνδέσει κυρίως τα λόγια του Καββαδία με το πιάνο του Θάνου Μικρούτσικου, η μελοποίηση του Δημήτρη Ζερβουδάκη στο “Γράμμα σ’ έναν Ποιητή” μόνο απαρατήρητη δεν περνάει. Το κομμάτι εμπεριέχεται στο album του καλλιτέχνη με τίτλο “Ακροβάτης” το 1989. O στίχος “… κάτι που σχίζει τις θολές γραμμές των οριζόντων / και ταξιδεύει αδιάκοπα την ατέλειωτη γη” πάντα θα καλεί σε ένα επιτόπιο νοερό ταξίδι.

Στη συνέχεια, ένα ποίημα από τα Ανέκδοτα (1877-1923) του Αλεξανδρινού ποιητή, “O Δεκέμβρης του 1903” μελοποιείται από το Σωκράτη Μάλαμα στο album “13000 μέρες” του 1998. Ο Μάλαμας εκλαϊκεύει την παραδοχή της ερωτικής κυρίευσης του Καβάφη, την φέρνει στα μέτρα του και την οδηγεί σταδιακά σε μια μουσική κορύφωση.

Η Θεώνη Δρακοπούλου (θα την ξέρεις ως Μυρτιώτισσα) και το ποίημα της “Έρωτας τάχα” ενέπνευσε τον Κώστα Λειβαδά, οποίος το μελοποίησε και το ερμήνευσε με την Ελένη Τσαλιγοπούλου στο album του 2000 με τίτλο “Μια Πλευρά”. Το ντουέτο ανταποκρίνεται πλήρως στο πνεύμα των στίχων, ο έρωτας παράφορος, ως αναπάντεχη και ακατανίκητη συμφορά.

Μέσα από το cd “Δεν ξέρω παρά να τραγουδώ” του 2004, μια συλλογή με μελοποιημένα ποιήματα του Κωστή Παλαμά, ξεχώρισε η δημιουργική οπτική του Φοίβου Δεληβοριά. Το “Μια Πίκρα” από τους “Καημούς της Λιμνοθάλασσας” (1912) συνδέει την παιδική ηλικία του Παλαμά με τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου, την οποία σχεδόν αναπαριστά ο ήχος του ακορντεόν. Η νοσταλγία της παιδικής ηλικίας, με φόντο το ακρογιάλι και μια ανεξήγητη μελαγχολία, στην πιο γλυκόπικρη έκφρασή της.

Θα κλείσω με το “Σκάκι” του Μανόλη Αναγνωστάκη, ένα ποίημα με υπέροχους συμβολισμούς σε μελοποίηση του Δημήτρη Παπαδημητρίου και ερμηνεία του Γεράσιμου Ανδρεάτου. Το κομμάτι θα το βρεις στο soundtrack της τηλεοπτικής σειράς “Λόγω Τιμής”. Eσύ που τη θυμήθηκες αμέσως, μόλις πρόδωσες την ηλικία σου. Όπως ο Αναγνωστάκης, στην αντιπαραβολή του, προδίδει τους κανόνες στρατηγικής του παιχνιδιού και διαθέτει καθαρό τον εαυτό του αφαιρώντας ό,τι περιττό.

ΥΓ: Επειδή η αλήθεια είναι ότι άλλαξα αμέτρητες φορές γνώμη για τη σύσταση της πεντάδας και διαπιστώνω ότι κάποιες δημιουργίες δεν είναι δυνατό να παραλειφθούν, πιθανότατα σε ένα επόμενο άρθρο να συνεχίσουμε με το β’ μέρος των ποιημάτων που ζήσανε μια δεύτερη ζωή ως τραγούδια…