Είσαι από τους ανθρώπους που προτιμούν να μείνουν για μια μέρα χωρίς καθόλου ύπνο, παρά να αντιμετωπίσουν την κούραση μετά από έναν μεσημεριανό ύπνο; Αν η απάντησή σου είναι ναι, τότε σκρόλαρε στις παρακάτω γραμμές.
Το να μάθεις να κοιμάσαι, είναι μια σπουδαία δεξιότητα, αλλά πολλοί θεωρούν ότι είναι κάτι που δε χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια. Το αποτέλεσμα είναι να υποφέρουν από υπνηλία, μετά τον…ύπνο! Είναι φυσικό να νιώθεις απογοήτευση, ειδικά αν κοιμήθηκες το μεσημέρι προκειμένου να ξυπνήσεις με γεμάτες μπαταρίες, για να συνεχίσεις τη μέρα. Ο ύπνος θα έπρεπε να σε βοηθάει και όχι να σε κάνει να νιώθεις χειρότερα.
Αυτό βέβαια, δεν πρέπει να σε κάνει να ξεγράψεις εντελώς τον μεσημεριανό ύπνο. Παρόλο που σε καμία περίπτωση δεν περιμένουμε να αντικαταστήσει τη συνολική καλή υγιεινή του ύπνου, η σιέστα μπορεί να είναι πραγματικά σωτήρια για τη ζωή σου, αρκεί να την κάνεις σωστά!
Γιατί ο μεσημεριανός ύπνος κάνει καλό;
Ο Stuart Kirk, διευθυντής κλινικής στο Nuffield Health Norwich Fitness and Wellbeing Centre, λέει ότι υπάρχουν πολλά οφέλη από τον μεσημεριανό ύπνο. Η αυξημένη εγρήγορση για το απόγευμα, η βελτιωμένη γνωστική λειτουργία και το γεγονός ότι μπορεί να μας βοηθήσει να νικήσουμε τις συνέπειες του κακού βραδινού ύπνου, είναι κάποια από αυτά.
Η Theresa Schnorbach, ψυχολόγος και επιστήμονας ύπνου, επισημαίνει ότι ο μεσημεριανός ύπνος έχει επίσης αποδειχθεί, ότι βοηθά στον συναισθηματικό έλεγχο και στη βελτίωση της μάθησης. Η ίδια προσθέτει: “Νιώθουμε κουρασμένοι λόγω της ομοιοστατικής μας κίνησης για ύπνο. Αυτή είναι η πίεση που νιώθουμε όταν πρέπει να κοιμηθούμε. Αυξάνεται σταδιακά κατά τη διάρκεια της ημέρας, αλλά αν έχουμε έναν κακό ύπνο το βράδυ, μπορεί να είναι παρούσα νωρίτερα. Ο μεσημεριανός ύπνος, μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση και την επαναφορά αυτής της πίεσης, επιτρέποντάς σας να αποκτήσετε και πάλι έναν κανονικό ρυθμό ύπνου.
Το πόσο θα μπορούσε να σας ωφελήσει ένας μεσημεριανός ύπνος, εξαρτάται επίσης συχνά, από μερικούς παράγοντες, όπως η ηλικία ή η προϋπάρχουσα σχέση σας με τον ύπνο. Για παράδειγμα, οι άνθρωποι έχουν ανάγκη από λιγότερο ύπνο όταν είναι μεγαλύτεροι. Επίσης, τείνουν να ξυπνούν πιο τακτικά τη νύχτα, οπότε οι ηλικιωμένοι μπορεί να νιώσουν την ανάγκη να κοιμηθούν κατά τη διάρκεια της ημέρας για να αναπληρώσουν αυτόν τον χαμένο ύπνο. Αυτό είναι απολύτως φυσιολογικό”.
Αν ο νυχτερινός σου ύπνος είναι συχνά κακός, ο μεσημεριανός ύπνος δεν θα λειτουργήσει σαν μαγικό χάπι
Ο Kirk εξηγεί: “Ο ύπνος δεν είναι ένα μαγικό φάρμακο: “Είναι σημαντικό να αξιολογήσετε ποιες είναι οι τρέχουσες συνήθειες ύπνου σας, πριν εξετάσετε το ενδεχόμενο του μεσημεριανού ύπνου. Είναι η ποιότητα του ύπνου σας βέλτιστη; Αν η ποιότητα του νυχτερινού σας ύπνου είναι κακή, ίσως να πρέπει να αντιμετωπίσετε πρώτα αυτό. Ο περιορισμός της πρόσληψης καφεΐνης και αλκοόλ πριν από τον ύπνο, η εξασφάλιση τακτικής άσκησης και η ύπαρξη ενός ξεκούραστου περιβάλλοντος ύπνου, είναι όλοι παράγοντες πολύ σημαντικοί για τον ύπνο”.
Επιπλέον, αν πάσχεις από αϋπνία, η Schnorbach λέει ότι ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί να την επιδεινώσει, καθώς μπορεί να μειώσει την πίεση του ύπνου που λειτουργεί προς όφελός σου.
Η ίδια προσθέτει: “Εάν έχετε τη σωστή ποσότητα ποιοτικού ύπνου τη νύχτα, δεν θα θέλετε πραγματικά να κοιμάστε το μεσημέρι. Ο περιστασιακός μεσημεριανός ύπνος είναι μια χαρά, αλλά αν διαπιστώνετε ότι είστε τακτικά κουρασμένοι κατά τη διάρκεια της ημέρας ή χρειάζεστε συχνά ύπνο και εξακολουθείτε να νιώθετε κουρασμένοι, συνιστώ να διερευνήσετε τι μπορεί να προκαλεί αυτή τη στέρηση ύπνου και να το αντιμετωπίσετε, αντί να βασίζεστε σε μια μεσημεριανή ρουτίνα ύπνου”.
Γιατί ο μεσημεριανός ύπνος μπορεί να σε κάνει πιο κουρασμέν@;
Αν σε ενδιαφέρει ο περιστασιακός μεσημεριανός ύπνος, αλλά νιώθεις ότι δε σου ταιριάζει, ο Kirk λέει ότι υπάρχει μια ιδανική διάρκεια και ώρα της ημέρας που πρέπει να κοιμάται κανείς, για βέλτιστη ξεκούραση.
“Προτείνω να είναι γύρω στα 20-30 λεπτά, αφού από εκεί και πέρα μπαίνουμε σε πιο βαθύ ύπνο. Η κατάλληλη ώρα, είναι πριν από τις 3 το απόγευμα, για να μην υπάρχει η πιθανότητα να επηρεάσει τον νυχτερινό ύπνο”. Έτσι, αν νιώθεις κουρασμέν@ μετά από έναν μεσημεριανό ύπνο που μόλις πήρες, μπορεί να είναι επειδή έφτασες σε ένα βαθύτερο στάδιο ύπνου και βγαίνεις από αυτό πολύ γρήγορα.
“Τα δύο πρώτα στάδια του ύπνου – γνωστά ως ύπνος non-REM – είναι τα πιο ελαφριά”, εξηγεί η Schnorbach. “Ο καρδιακός ρυθμός, η θερμοκρασία και η εγκεφαλική σας δραστηριότητα πέφτουν αργά. Τα πρώτα στάδια είναι επίσης αναζωογονητικά και γι’ αυτό ένα γρήγορο power nap διάρκειας 10 ή 20 λεπτών, μπορεί να σας αφήσει να νιώσετε ανανεωμένοι.”