Σ’ έναν κόσμο που αλλάζει διαρκώς και με ταχείς ρυθμούς, οι σχέσεις δε θα μπορούσαν να αποτελέσουν εξαίρεση. Το παραδοσιακό μοτίβο της μονογαμίας αμφισβητείται πλέον εδώ και αρκετά χρόνια και οι άνθρωποι προσπαθούν να βρουν σχήματα και συνθήκες που ταιριάζουν περισσότερο στις σύγχρονες ανάγκες και επιθυμίες τους.
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, όροι όπως «πολυσυντροφικότητα» κι «ελεύθερη σχέση» γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς, αντικατοπτρίζοντας πόσο διαφορετικά αντιλαμβανόμαστε σήμερα τη συντροφικότητα και τη δέσμευση.
Όπως σημειώνει η δρ. Tammy Nelson, ειδικός σε θέματα σεξ και σχέσεων, οι σύγχρονες σχέσεις μπορεί να ορίζονται από την παραδοσιακή αποκλειστικότητα ή να επεκτείνονται σε μορφές, όπως ο ανοιχτός γάμος, η πολυσυντροφικότητα ή το swinging.
Σύμφωνα με έρευνα του 2016, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Sex and Marital Therapy, το 22% των συμμετεχόντων είχε βιώσει μη μονογαμικές σχέσεις. Ακόμη και η χαλαρή δέσμευση, όμως, δεν είναι ένα συγκεκριμένο πράγμα, αλλά μπορεί να πάρει διαφορετικές μορφές. Οι ειδικοί εμβαθύνουν σε μερικά από τα πιο δημοφιλή είδη «ανοιχτής» δέσμευσης και μας βοηθούν να κατανοήσουμε τις διαφορές.
Τι σημαίνει πολυσυντροφικότητα;
Η πολυσυντροφικότητα αναφέρεται σε σχέσεις που περιλαμβάνουν συναισθηματικούς, ρομαντικούς ή ερωτικούς δεσμούς με περισσότερα από ένα άτομα. Σύμφωνα με την δρ. Nelson, το βασικό χαρακτηριστικό αυτών των σχέσεων είναι η δυνατότητα συναισθηματικής σύνδεσης πέρα από τη σεξουαλική επαφή. Για παράδειγμα, μπορεί κάποιος να μοιράζεται μια ιδιαίτερη συναισθηματική σχέση με έναν σύντροφο, ενώ ταυτόχρονα συνδέεται με άλλους, ενδεχομένως σε διαφορετικά επίπεδα. Οι πολυσυντροφικές σχέσεις συχνά δίνουν έμφαση στη ρομαντική ή συναισθηματική σύνδεση, η οποία μπορεί να εξελιχθεί και να γίνει εξίσου σημαντική (αν όχι περισσότερο) από την κύρια σχέση.
Τι είναι η ελεύθερη σχέση;
Η ελεύθερη σχέση, από την άλλη, είναι ένας γενικός όρος, που περιλαμβάνει διάφορες μορφές συμφωνιών ανάμεσα στους συντρόφους, με κύριο χαρακτηριστικό τη σεξουαλική ελευθερία. Όπως εξηγεί η δρ. Nelson, κάθε ζευγάρι ορίζει διαφορετικά τη «συμφωνία» του: Για κάποιους, αυτό μπορεί να περιλαμβάνει περιστασιακές σεξουαλικές συνευρέσεις με άλλα άτομα, ενώ για άλλους μπορεί να είναι απλά φλερτ ή ακόμα και συμμετοχή σε swinging. Οι κανόνες και τα όρια καθορίζονται από τα ίδια τα άτομα, ανάλογα με τις ανάγκες και τις προτιμήσεις τους.
Στις περισσότερες περιπτώσεις, η ελεύθερη σχέση δεν απαιτεί συναισθηματική δέσμευση με τρίτα άτομα, κάτι που τη διαφοροποιεί από την πολυσυντροφικότητα.
Σε τι διαφέρουν μεταξύ τους οι δύο έννοιες;
Αν και μοιάζουν σε ορισμένα σημεία, οι δύο μορφές ανοιχτών σχέσεων έχουν διακριτές διαφορές:
- Συναισθηματική σύνδεση: Η πολυσυντροφικότητα δίνει έμφαση στη δημιουργία συναισθηματικών και ρομαντικών δεσμών, ενώ οι ελεύθερες σχέσεις εστιάζουν περισσότερο στη σεξουαλική ελευθερία.
- Διάρκεια και βάθος δεσμών: Οι πολυσυντροφικές σχέσεις συχνά περιλαμβάνουν μακροχρόνιες συνδέσεις με περισσότερα άτομα. Στις ελεύθερες σχέσεις, αντίθετα, οι τρίτες σχέσεις μπορεί να είναι περιστασιακές και να μην έχουν κεντρικό ρόλο.
- Προσωπική ελευθερία: Στις ελεύθερες σχέσεις, η έμφαση δίνεται στην ανεξαρτησία του κάθε συντρόφου, χωρίς να δημιουργούνται συναισθηματικές προσδοκίες.
Αν σκέφτεσαι ότι θα ήθελες να δοκιμάσεις μια τέτοιου τύπου σχέση, τότε η επικοινωνία είναι το κλειδί, σύμφωνα με την δρ. Nelson. Μια ειλικρινής συζήτηση με τ@ σύντροφό σου για τις προσδοκίες και τα όριά σας είναι απαραίτητη. Όπως λέει η δρ. Nelson: «Η ξεκάθαρη και ήρεμη επικοινωνία είναι ο καλύτερος τρόπος να διαχειριστείς το ενδεχόμενο μιας πολυσυντροφικής ή ελεύθερης σχέσης».
