Ο όρος «εργαζόμενη μητέρα» συχνά φέρνει στο μυαλό μια σειρά από κλισέ: Μια εξαντλημένη μαμά με ένα παιδί στο ένα χέρι κι ένα τηλέφωνο στο άλλο, που ταυτόχρονα πληκτρολογεί σε ένα λάπτοπ, προσπαθώντας «να τα προλάβει όλα». Μια επιχειρηματίας με κοστούμι, αποφασισμένη να συνεχίσει να ανεβαίνει την επαγγελματική κλίμακα σε βάρος της οικογένειάς της.
Μια ύποπτα ζεν γήινη μητέρα με μια ημιαπασχόληση, που δε θα μπορούσε ποτέ να πληρώσει τους λογαριασμούς. Αυτά τα κλισέ είναι, στην καλύτερη περίπτωση, γελοία και ξεπερασμένα και, στη χειρότερη, επιβλαβή, διαιωνίζοντας μη ρεαλιστικές προσδοκίες και παρεξηγήσεις σχετικά με το τι πραγματικά σημαίνει να είσαι εργαζόμενη μητέρα σήμερα.
Μια πρόσφατη έρευνα του Stylist αποκάλυψε ότι σχεδόν οι μισές μητέρες (49%) θεωρούν ότι η εξισορρόπηση της επαγγελματικής και της οικογενειακής ζωής είναι μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις. Ακόμη πιο εντυπωσιακό είναι ότι το 84% των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η κοινωνία επιβάλλει αδύνατα πρότυπα στις γυναίκες.
Ποια είναι, λοιπόν, η πραγματικότητα του σήμερα για μια εργαζόμενη μητέρα; Εννέα μητέρες σκιαγραφούν τις δύσκολες ισορροπίες και αποκαλύπτουν όσα θα ήθελαν να γνωρίζουμε για τη ζωή τους:
«Βάζεις πιο αποτελεσματικά όρια»
«Γίνεσαι πιο αποτελεσματική στη διαχείριση του χρόνου. Η υπερωρία δεν αποτελεί πλέον επιλογή. Πρέπει να παραλάβεις το παιδί από τον παιδικό σταθμό στις 4; Κανένα πρόβλημα – η δουλειά πρέπει να έχει τελειώσει μέχρι τις 3. Χρειάζεται να γίνει κάτι άλλο αυτή την εβδομάδα; Κοιτάω το πρόγραμμά μου και βλέπω ότι θα πρέπει να περιμένει μέχρι την επόμενη.
Η αυτοπεποίθηση στην τήρηση των ορίων είναι απαραίτητη όταν ισορροπείς μεταξύ δουλειάς και οικογένειας, οπότε μη φοβάσαι να γίνεις εργαζόμενη μητέρα. Θα αναδιαμορφώσει τον επαγγελματικό σου εαυτό και θα κερδίσεις το σεβασμό των άλλων. Η δουλειά δεν είναι πλέον η πρώτη σου προτεραιότητα κι αυτό είναι απολύτως εντάξει».
– Oonagh, 39 ετών, διευθύνουσα σύμβουλος, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 2 και 6 ετών)
«Αγκάλιασε την αλήθεια σου»
«Την περασμένη εβδομάδα, παρέδιδα ένα εκπαιδευτικό σεμινάριο σε μια ομάδα ηγετών μέσω μιας βιντεοκλήσης. Ο 18χρονος γιος μου σύρθηκε ξαφνικά σαν κομάντο στο δωμάτιο για να μου κάνει μια ερώτηση που προφανώς δεν μπορούσε να περιμένει. Όλοι στην κλήση τον παρακολουθούσαν να πλησιάζει προς το γραφείο μου με το μποξεράκι και λύθηκαν στα γέλια. Η καλύτερη συμβουλή μου για τις εργαζόμενες μητέρες -κάτι που μου πήρε χρόνια για να το συνειδητοποιήσω- είναι να είστε αληθινές, να είστε ο εαυτός σας. Όταν συμβαίνει το απροσδόκητο, όπως στη δική μου περίπτωση, κανείς δεν σοκάρεται, γιατί ξέρουν ποια είμαι. Μη διστάσετε ποτέ να δηλώσετε με υπερηφάνεια ότι είστε εργαζόμενη μαμά – είναι ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής σας και δεν υπάρχει λόγος να το κρύβετε».
– Sarah, 51 ετών, προπονήτρια αυτο-ηγεσίας, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 21 και 18 ετών)
«Μη συγκρίνεσαι με άλλες μητέρες»
«Διακατέχεσαι διαρκώς από το σύνδρομο του απατεώνα, ότι δηλαδή δεν κάνεις ποτέ τίποτα αρκετά καλά. Αισθάνομαι ότι τα κάνω όλα λιγότερο καλά από ό,τι θα ήθελα – ακόμη και το να απαντήσω σε ένα μήνυμα στην ομάδα WhatsApp με άλλες μητέρες μοιάζει με άλλη μια εργασία που δεν προλαβαίνω. Πιάνω τον εαυτό μου να με συγκρίνει με το πόσο καλά φαίνεται να τα καταφέρνουν άλλες μητέρες, πράγμα που δεν βοηθάει την ψυχική μου υγεία. Με πολλούς τρόπους, ζηλεύω τις μητέρες που δεν εργάζονται, αν και ξέρω ότι αυτό θα είχε άλλες δυσκολίες».
– Cass, 38 ετών, δασκάλα, μητέρα ενός παιδιού (2 ετών)
«Μια εργαζόμενη μητέρα καλείται να ισορροπήσει πολύ περισσότερο απ’ όσο φαντάζεσαι»
«Υπάρχει μια κοινή αντίληψη ότι οι εργαζόμενες μητέρες απλώς συνδυάζουν τη φροντίδα των παιδιών με την καριέρα τους, αλλά συχνά συμβαίνουν πολύ περισσότερα στο παρασκήνιο. Έχω δύο παιδιά και μια δουλειά πλήρους απασχόλησης, η οποία είναι αρκετά απαιτητική. Η μητέρα μου μετακόμισε πρόσφατα μαζί μας και χρειάζεται πολλή φροντίδα. Τα παιδιά πηγαίνουν στο σχολείο τώρα -σε διαφορετική περίπτωση, δεν νομίζω ότι θα μπορούσα να τα καταφέρω- αλλά εργάζομαι στο λιανικό εμπόριο, οπότε η εργασία από το σπίτι δεν αποτελεί επιλογή, γεγονός που καθιστά τα πράγματα πολύ δύσκολα. Είμαι τυχερή που έχω μια υποστηρικτική οικογένεια, αλλά ανησυχώ ότι είμαι πολύ πιεσμένη για να δώσω σε όλους την προσοχή που τους αξίζει».
– Seema, 44 ετών, εργαζόμενη στο λιανικό εμπόριο, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 8 και 10 ετών)
«Το να λες «όχι» γίνεται ανεκτίμητο»
«Ως εργαζόμενη μητέρα, είναι ζωτικής σημασίας να λες όχι σε πράγματα και ανθρώπους που δεν ευθυγραμμίζονται με τις βασικές σου αξίες. Δεν θα το καταλάβουν όλοι, αλλά είναι σημαντικό να απωθήσεις τις εργασίες για τις οποίες απλώς δεν έχεις χρόνο. Είναι απαραίτητο να προστατεύεις τα όριά σου – χωρίς αυτά, θα δυσκολευτείς να διατηρήσεις την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής. Επιπλέον, είμαι ένθερμη υποστηρικτής των ανοιχτών συζητήσεων σχετικά με τους όρους μιας συνεργασίας. Το να ρωτάω τους πελάτες εκ των προτέρων για τους προϋπολογισμούς τους μου έχει σώσει αμέτρητες ώρες και την ψυχική μου υγεία. Απορρίπτω τακτικά πιθανούς πελάτες που θέλουν πολλή δουλειά για μικρή αμοιβή – είναι απλά ανέφικτο».
– Emma, 33 ετών, απασχολούμενη στο ψηφιακό εμπόριο, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 4 και 1 έτους)
«Αποδέξου ότι κάποια πράγματα θα πρέπει να μείνουν πίσω»
«Όταν οι άνθρωποι ρωτούν πώς συνδυάζω τη δουλειά και τη μητρότητα, η πραγματικότητα είναι ότι δεν μπορείς να τα κάνεις όλα. Αν μια κλήση στη δουλειά κρατήσει περισσότερο, οι άνθρωποι πρέπει να καταλάβουν ότι χάνω ένα βράδυ με τα παιδιά μου – να τους φτιάχνω φαγητό, να τα διαβάζω ή να περνάω χρόνο μαζί τους. Ομοίως, αν παρακολουθώ μια σχολική παράσταση, παραλείπω σημαντικές συναντήσεις ή αφήνω τη δουλειά μου ημιτελή. Είναι μια διαρκής μάχη εξισορρόπησης και μερικές φορές τα πράγματα ξεφεύγουν. Το κλειδί είναι να γνωρίζεις ποιες εργασίες μοιάζουν με πλαστικές μπάλες, που μπορούν να αναπηδήσουν και ποιες είναι σαν γυαλί, που μπορεί να σπάσει».
– Izzy, 29 ετών, αναλύτρια ψηφιακών δεδομένων, μητέρα ενός παιδιού (4 ετών) και διδύμων (8 μηνών)
«Η επιτυχία αποκτά διαφορετικό νόημα»
«Για μένα, το να είμαι εργαζόμενη μητέρα έχει επαναπροσδιορίσει τι σημαίνει επιτυχία. Παλαιότερα αφορούσε στα επαγγελματικά μου επιτεύγματα, τον τίτλο εργασίας και τον μισθό μου. Τώρα, επιτυχία είναι η συνολική ευτυχία της οικογένειάς μου και η διατήρηση της ισορροπίας. Πολλές εργαζόμενες μητέρες αισθάνονται συνεχώς ενοχές, επειδή δεν περνούν αρκετό χρόνο με τα παιδιά τους και δεν δίνουν αρκετό χρόνο στη δουλειά. Προσπαθώ να μην αφήνω αυτή την ενοχή να με κυριεύει, γιατί μπορεί να είναι συντριπτική. Για μένα, επιτυχία είναι να καταφέρνεις να κάνεις τα πράγματα να λειτουργούν χωρίς να νιώθεις ενοχές. Αυτό κατέστη εφικτό μόνο με τη μερική απασχόληση, παρ’ όλο που αυτό επιβράδυνε την εξέλιξη της καριέρας μου. Μπορεί να ακούγεται αποθαρρυντικό, αλλά ήταν ένα τεράστιο θετικό στοιχείο στη ζωή μου».
– Alicia, 37 ετών, αρχιτέκτονας, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 10 και 8 ετών)
«Οι διαπραγματευτικές σου ικανότητες θα φτάσουν σε άλλο επίπεδο»
«Οι συνάδελφοι μπορεί να μην αντιλαμβάνονται αυτόματα τις ώρες μεταφοράς και παραλαβής των παιδιών από το σχολείο, οπότε είναι συνετό να μπλοκάρεις αυτές τις ώρες στο ημερολόγιό σου. Ευτυχώς, η ενασχόληση με ένα παιδί σε μετατρέπει εν μία νυκτί σε ειδικό στις διαπραγματεύσεις, αν και θα ήταν ωραίο να μην είναι πάντα τόσο απαραίτητο».
– Luana, 33 ετών, γραφίστρια, μητέρα ενός παιδιού (5 ετών)
«Στο τέλος, αξίζει τον κόπο»
«Ναι, νιώθεις διαρκώς σαν ζογκλέρ και όχι, δεν μπορείς να τα έχεις όλα, αλλά δεν θα το αντάλλαζα με τίποτα στον κόσμο. Θυμάμαι ότι είχα μια απαίσια μέρα στη δουλειά, αλλά γύρισα σπίτι για να φτιάξω πολύχρωμα καπέλα από χαρτί για τις κούκλες της κόρης μου. Όλα τα προβλήματα της δουλειάς μου εξαφανίστηκαν, ενώ διαφορετικά θα με καταδίωκαν όλο το βράδυ. Τα παιδιά μου βοηθούν πάντα να βάλω την υπόλοιπη ζωή μου σε προοπτική. Το σπίτι μας είναι ακατάστατο και δεν έχω σιδερώσει τίποτα από τότε που η κόρη μου ήταν 4 ετών, αλλά τίποτα από αυτά δεν έχει σημασία αν τα παιδιά μου είναι ευτυχισμένα».
– Judy, 54 ετών, δημοσιογράφος, μητέρα δύο παιδιών (ηλικίας 14 και 17 ετών)