«Σε τι είσαι καλή;». Όλες θέλουμε να ξέρουμε την απάντηση σε αυτήν την ερώτηση αλλά πολλές φορές δυσκολευόμαστε να τη βρούμε. «Ποια θα έλεγες ότι είναι τα ελαττώματά σου;» Άλλη ένα ερώτημα που πολλές φορές μάς πιάνει αδιάβαστες.
Η αυτογνωσία απαιτεί θέληση για ενδοσκόπηση και συνεχή εξάσκηση. Αν επιθυμείς να ξεκινήσεις τη δική σου επιχείρηση αλλά και να γνωρίσεις καλύτερα τον εαυτό σου, η αναγνώριση των δυνατών και αδύναμών σου σημείων θα σε βοηθήσει να καταλάβεις πού ξεχωρίζεις και πού μπορείς να βελτιωθείς.
Εδώ έχουμε μερικές συμβουλές για να δημιουργήσεις λίστες αυτογνωσίας, να συμβουλευτείς άτομα που εμπιστεύεσαι, να δοκιμάσεις τεστ προσωπικότητας, και να τολμήσεις νέα πράγματα.
Αρχικά, φτιάξε δυο λίστες
Αφιέρωσε 30 λεπτά μόνη σου σε έναν ήσυχο χώρο χωρίς περισπασμούς κάνοντας δυο λίστες. Η πρώτη είναι αφιερωμένη στους επαγγελματικούς στόχους. Μπορείς να την ονομάσεις «Δεξιότητες για την επιτυχία». Δεν χρειάζεται να σκεφτείς κάθε δεξιότητα που χρειάζεται η επιχείρησή σου για να πετύχει. Αρκεί να είναι μια γενική λίστα. Ανάλογα με το είδος της επιχείρησής σου μπορεί να περιέχει «κατανόηση της αγοράς», «εξειδίκευση marketing», «εξειδίκευση social media», «εξειδίκευση οικονομικών», «ανάπτυξη ιστοσελίδας» κλπ. Αφού έχεις ολοκληρώσει τη λίστα, υπογράμμισε τις δεξιότητες που ήδη κατέχεις και βάλε ένα αστέρι σε αυτές που χρειάζεται να αναπτύξεις.
Η δεύτερη λίστα που θα φτιάξεις απαιτεί να είσαι απόλυτα ειλικρινής με τον εαυτό σου. Χώρισε τη σε δύο κατηγορίες: δυνατά σημεία και αδυναμίες. Ανάλογα με την προσωπικότητά σου, η μια από τις δυο θα σε δυσκολέψει παραπάνω. Προσπάθησε να είσαι όσο πιο αντικειμενική μπορείς. Προσπάθησε να μην «αυτομαστιγώνεσαι» για τα ελαττώματά σου και να μην υπερεκτιμάς τα δυνατά σημεία σου. Κατάγραψέ τα και προχώρησε. Επιπλέον, η λίστα σου δεν χρειάζεται να είναι τεράστια. 10-15 στοιχεία είναι αρκετά. Μπορείς να βάλεις χαρακτηριστικά προσωπικότητας όπως «ήρεμη υπό πίεση», «οργανωτική», αλλά και δεξιότητες όπως «εμπειρία στα social media», «εμπειρία project management”.
Προκειμένου να σκεφτείς τα δυνατά και αδύναμά σου σημεία, δοκίμασε να απαντήσεις τις παρακάτω ερωτήσεις: Σε τι είμαι καλή; Για ποια επιτεύγματα έχω δεχθεί κομπλιμέντα; Για ποια πράγματα τείνω να ζητάω συχνά βοήθεια από τους άλλους; Ποια projects ξοδεύουν πολύτιμη ενέργεια; Ποια projects με χαροποιούν; Τι χόμπι έχω και γιατί μου αρέσουν;
Αφού έχεις αφιερώσει χρόνο στην προσωπική ενδοσκόπηση, είναι ώρα να ζητήσεις τη βοήθεια κοντινών προσώπων.
Μίλα σε άτομα που εμπιστεύεσαι
Η δημιουργία λιστών κρύβει ένα ελάττωμα. Είναι μεροληπτική καθώς είναι φτιαγμένη από τη δική σου προσωπική οπτική γωνία. Κάποιοι άνθρωποι τείνουν να έχουν μεγάλη ιδέα για τον εαυτό τους και κάποιοι πολύ μικρή. Ένα ακόμη πρόσωπο θα μάς βοηθήσει να συνειδητοποιήσουμε περισσότερα πράγματα για τον εαυτό μας.
Σκέψου 3-5 άτομα που εμπιστεύεσαι. Μπορεί να έχεις ζήσει ή δουλέψει μαζί τους. Θέλεις άτομα που έχουν παρατηρήσει τη συμπεριφορά και τον χαρακτήρα σου σε διαφορετικές καταστάσεις. Για κάποιους αυτά τα άτομα θα είναι ένας/μια σύντροφος, μέντροας, καλύτερος/η φίλος/η, ή κάποιο οικογενειακό μέλος. Προσπάθησε να επιλέξεις άτομα που σε έχουν βοηθήσει στο παρελθόν και που δεν έχουν φοβηθεί να σου πουν κάτι που θα σε φέρει σε δύσκολη θέση. Όταν τα βρεις, κανόνισε να βγεις βόλτα, ή μίλα τους στο τηλέφωνο κάνοντας μερικές ερωτήσεις και ζητώντας ειλικρινείς απαντήσεις.
Καθώς δέχεσαι σχόλια, προσθετέ τα στις δυο σου λίστες. Θα δεις ότι μερικά στοιχεία είναι κοινά ενώ άλλα διαφέρουν. Αναδιαμόρφωσε τις λίστες.
Συμπλήρωσε τεστ προσωπικότητας
Τα τεστ προσωπικότητας είναι ένα ακόμη μέσο που θα σε βοηθήσει να εντοπίσεις τα δυνατά και αδύναμά σου σημεία. Το Myers-Briggs Type Indicator (MBTI) είναι ένα από τα πολυαγαπημένα. Μετρά τα άτομα σε ένα πλαίσιο 4 τομέων: ενέργεια (ενδοστρεφής, εξωστρεφής), λήψη αποφάσεων, πρόσληψη πληροφοριών, προσέγγιση γεγονότων. Υπάρχει δωρεάν ελληνικό version που θα βρεις online. Ένα άλλο αγαπημένο τεστ είναι το DISC Personality Testing (dominance, influence, steadiness, compliance) το οποίο θα βρεις επίσης online.
Δοκίμασε νέα πράγματα
Αν είσαι ακόμη αρχάριος στην αγορά εργασίας, μπορεί να δυσκολεύεσαι να αναγνωρίσεις τα δυνατά και αδύναμά σου σημεία. Ακόμη και έμπειρος μπορεί να παρατηρείς ότι έγραψες πολλές φορές «δεν ξέρω να». Ο καλύτερος τρόπος να εξελίσσεσαι είναι να δοκιμάζεις νέα πράγματα. Μερικές καλλιτεχνικές εμπειρίες που θα μπορούσες να δοκιμάσεις είναι η ζωγραφική, το τραγούδι, ο χορός, το video, μαγειρική, standup comedy. Αν θες να εξελίξεις τις γνώσεις σου γύρω από τους υπολογιστές δοκίμασε να φτιάξεις το δικό σου website ή να πάρεις online courses όπως το CodeAcademy και το Digital Analytics Fundamentals της Google που είναι δωρεάν. Αν νομίζεις ότι τα business skills σου δεν είναι αρκετά καλά, πάρε κάποιο online μάθημα. Ειδικά τώρα κατά τη διάρκεια της πανδημίας πολλά πανεπιστήμια προσφέρουν online δωρεάν μαθήματα σε πλατφόρμες όπως το Coursera.
Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί να νιώθεις ότι αποτυγχάνεις. Προκειμένου να αναγνωρίσεις πραγματικά μια δύναμη ή μια αδυναμία, θα πρέπει να ξεπεράσεις αυτό το αρχικό αίσθημα αποτυχίας. Αφού δοκιμάσεις μια νέα εμπειρία για ένα διάστημα, κάνε στον εαυτό σου τις παρακάτω ερωτήσεις: Πέρασα όμορφα; Τι μου άρεσε; Τι δε μου άρεσε; Ήταν εύκολο ή δύσκολο; Θα μου άρεσε να το συνεχίσω και να προοδεύσω;
Τέλος, αξιολόγησε τις λίστες
Τώρα που έχεις αφιερώσει χρόνο για να προσδιορίσεις τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες σου, μπορείς να αξιολογήσεις ποια στοιχεία χρειάζονται την προσοχή σου. Μπορείς να σκεφτείς ποια πλεονεκτήματα μπορείς να χρησιμοποιήσεις και να εξελίξεις, αλλά και σε ποιες αδυναμίες μπορείς να αφιερώσεις χρόνο προκειμένου να βελτιωθείς τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά.